این گونه‌های انحصاری و بومی با اجرای برنامه‌هایی در سطح ملی محافظت می‌شوند. یکی از این طرح‌ها، ممنوعیت صادرات آنها به دیگر کشورها است. اتفاقی که به حفظ ذخائر ارزشمند کشور کمک و آنها را برای نسل آینده پایدارتر می‌کند.

یکی از ذخائر ژنتیکی مهم و حیاتی در کشور، گونه‌های گیاهی و رویشگاه‌های طبیعی هستند که این گیاهان را در دل خود جای داده‌اند. حراست از این گیاهان انحصاری و بومی، وظیفه‌ای ملی است. بر همین اساس، نهادهای ذیربط به میدان آمده‌اند و امروز با تلاش آنها صیانت از این دارایی‌های ملی با تصویب طرحی برای ممنوعیت صادرات این محصولات ارتقا یافته است.

صادرات یا به سرقت رفتن گونه‌های بومی و انحصاری گیاهان، معضلی است که آینده صنعت گیاهان دارویی و طب سنتی را با مخاطره جدی مواجه کرده است. به همین دلیل ستاد توسعه علوم و فناوری‌های گیاهان دارویی و طب سنتی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری با همکاری دیگر بازیگران این حوزه درصدد برآمده است تا برای رفع این معضل گام بردارد. بر همین اساس نیز با همکاری دفتر طرح ملی گیاهان دارویی فهرستی از اقلام گیاهان دارای ممنوعیت صادراتی تهیه و برای اجراء به دستگاه‌های مرتبط ابلاغ کرده است.

بر اساس این طرح، صادرات گونه‌های انحصاری گیاهی که در این طرح آمده است به دیگر کشورها ممنوع است و این کار برای خاطیان جریمه در پی دارد. اگرچه که صادرات گیاهان دارویی و فرآورده‌های آن برای کشور مزیت‌های اقتصادی بالایی دارد؛ اما این در صورتی اتفاق می افتد که محصولات به شکل فرآوری شده به دیگر کشورها صادر شود نه اینکه اصل و ریشه گونه گیاهی به آنها واگذار شود. این کار جز از دست دادن رویشگاه‌های طبیعی، عائدی برای کشور ندارد.

ممنوعیت صادرات گونه های گیاهی انحصاری ایران به دیگر کشورها، گامی تاثیرگذار در حفظ رویشگاه‌های طبیعی، کاهش فشار بر طبیعت و توسعه فرآوری گیاهان دارویی در کشور می شود. این کار با همکاری و همراهی مردم بومی مناطق مختلف کشور انجام می شود. طرحی که بهبود شاخص‌های پایداری مراتع و کاهش فشار بر طبیعت را در پی دارد و اهالی یک منطقه را با ارزش و اهمیت حفظ رویش‌گاه‌های طبیعی و عدم استفاده بی رویه از آنها آشنا می کند.

مرکز ارتباطات و اطلاع رسانی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری

#23