مطابق با آخرین آمار رصدهای ماهواره‌ای در برنامه GGFR بانک جهانی، در سال 2018، 145 میلیارد متر مکعب گاز در جهان فلر شده است که ایران با 17.3 میلیارد مترمکعب (12 درصد گاز فلر جهان) در سال 2018، سومین کشور فلرکننده گاز در جهان پس از روسیه و عراق است.

این میزان گاز فلر در ایران به طور تقریبی منجر به رهاسازی بیش از 42 میلیون تن دی اکسید کربن به جو شده است. مهتر آنکه، آلایندگی‌های محلی ناشی از سوزاندن گازهای فلر است که گازهای سمی Nox و Sox و ... را به جو وارد کرده و سلامت افراد بومی و کارکنان مناطق تحت بهره‌برداری را با خطرات جدی مواجه می‌کند.

 برای اینکه جایگاه گازهای فلر در تولید آلاینده‌های زیست محیطی کشور مشخص شود، کافیست سهم این آلاینده‌ها در ایران برآورد شود. میزان انتشار گازهای گلخانه ای ایران 650 میلیون تن در سال برآورد می شود که آلاینده‌های گازهای فلر به تنهایی 6.5 درصد از کل انتشارات گازهای گلخانه ای را دارا هستند.

به عبارتی با مهار گازهای فلر در پالایشگاه‌ها و میادین نفتی کشور، نه تنها از فرصت‌های اقتصادی و انرژی آن می‌توان بهره برد بلکه می‌توان به اهداف اسناد بالادستی کشور از جمله برنامه ششم توسعه (کاهش90 درصدی گازهای فلر تا پایان این برنامه) و تعهدات ایران در بین‌الملل و توافقنامه پاریس نیز دست یافت. بنابراین گازهای فلر به عنوان فرصتی مطلوب و چند تیر و یک نشان برای کشور تلقی شده و در صورت عدم استفاده از این فرصت، به ناچار تنها با معضلات آن دست به گریبان خواهیم بود. 

راهکارهای مختلفی برای مهار این گازها وجود دارد که به تبع نوع گازهای فلر، حجم، ترکیب درصد و موقعیت جغرافیایی می‌تواند متفاوت باشد. فناوری‌های از فناوری‌های بازیافت گازهای فلر می‌توان به فناوری‌های NGL، LNG، GTL، تولید برق، تزریق به میادین نفتی به منظور ازدیاد برداشت، تولید بخار، تولید آب شیرین و ترکیبی از این فناوری‎ها نام برد که باید بر اساس امکان‌سنجی‌های دقیق سرمایه‌گذاران بخش خصوصی و سهولت دسترسی استفاده از فناوری‌ها و مشخصات گاز، مورد استفاده قرار گیرد.

* کارشناس انرژی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری

پایان پیام/33