*علی اعلم الهدی

خداوند از آسمان آبی نازل فرمود و با آن زمین را پس از مرگش زنده کرد، بدرستی که در این امر برای گروهی که می شنوند نشانه است. (سوره نحل آیه 65)
فصل بهار، حیات دوباره زمین، بازگشت طراوت، رویش غنچه ها و سبز شدن کشت گندم و جو را به همراه دارد.  قرنهاست که ایرانیان با خوش ذوقی اول فروردین را آغاز سال نو قرار داده و آن را جشن می گیرند. نگاهی به عملکرد سال قبل، دور ریختن هر آنچه که مورد نیاز نیست و تدارک آنچه که مورد نیاز است نیز بخشی از فرهنگ و سنن ما است. به نمایندگی از اعضای کارگروه آب بهترین آرزوها را در سال نو برای فعالان عرصه فناوری دارم.
 توسعه فناوری های نمک زدایی از آب های شور و لب شور بخش اصلی برنامه های کارگروه آب، معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری تا سال 1400 است. لذا تحقق اهداف ماده 36 از بخش آب در برنامه ششم توسعه ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻱ، ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﻭ ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ ﺟﻤﻬﻮﺭﻱ ﺍﺳﻼﻣﻲ ایران با هدف ارتقاء بهره وری استحصال و مصرف آب و تامین 30 درصد آب آشامیدنی مناطق جنوب کشور از طریق نمک زدائی آب دریا  توسط دبیرخانه کارگروه آب مستقر در انستیتو آب و انرژی دانشگاه صنعتی شریف و هسته توسعه فناوری های نمک زدائی پیگیری و جلسات لازم در نهاد ریاست جمهوری، وزارت جهاد کشاورزی، وزارت نیرو و معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری برگزار و در سال اول برنامه پنجساله انجام شده است.
وزارت نیرو براساس تبصره ماده فوق، موظف است تا پایان اجرای قانون برنامه تمهیدات لازم را جهت تأمین، طراحی و ساخت حداقل معادل هفتاد درصد آب شیرین کن های موردنیاز در شهرهای حوزه خلیج فارس و دریای عمان را ازجمله از طریق خرید تضمینی آب شیرین شده و نیز مدیریت هوشمند و تجمیع خرید آب شیرین کن از طریق انتقال فناوری به داخل انجام دهد.
بطوریکه مدیریت انتقال فناوری از طریق جهاد دانشگاهی، دانشگاه ها و مراکز پژوهشی و شرکت های دانش بنیان انجام  شود. با تصویب کارگروه آب طراحی و برنامه ریزی برای برگزاری سمپوزیوم «جایگاه و نقش دانشگاه ها و مراکز علمی در تحقق برنامه ششم توسعه کشور (نمک زدایی آب دریا)»  از مهرماه سال 1396 با حمایت ریاست محترم دانشگاه صنعتی شریف انجام و مقدمات لازم برای برگزاری این مراسم در بهار سال 1397 فراهم شده است.
امید است که با برگزاری این سمپوزیوم با هم اندیشی دستگاه های ذیربط و محوریت وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در تدوین نیازهای آموزشی، پژوهشی و فناوری مرتبط با نمک زدائی از آب دریا بتوانیم مشارکت لازم را فراهم کنیم. حمایت معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری برای تحقق پیوست فناوری این ماده که بر اساس یافته های سند ملی فناوری های راهبردی آب تنظیم شده، ضروری و لازم است.
توسعه سبز و پایدار مناطق جنوبی کشور با تامین آب شرب مورد نیاز از دریا، بهره برداری از منابع دریایی و استفاده از انرژی خورشیدی در دسترس برای دستیابی به امنیت غذائی و اشتغال ساکنین در راستای اهداف اقتصاد مقاومتی با سیاستگذاری مناسب فرابخشی، حکمرانی مدبرانه و ظرفیت سازی و رعایت اصول علمی آمایش سرزمین هدفی دست یافتنی است. 
استفاده از آب شور، شورورزی، آبزی پروری در دریا، استحصال رطوبت هوا، تصفیه فاضلاب و بازچرخانی پساب و استفاده مجدد از آن از جمله روش های شناخته شده برای مقابله با مشکلات کم آبی و بی آبی است که با استفاده از اولویت های فناوری پیشنهادی در سند فناوری های راهبردی آب می تواند در دستور کار شرکت های دانش بنیان قرار گیرد.
رویکرد تولید غذا از آب شور و دریا در راستای کاهش تقاضای آب شیرین برای تولید مواد غذائی است که برای رسیدن به امنیت غذائی ملی ضروری است. توجه به گلخانه دریایی برای تولید محصولات کشاورزی با ارزش اقتصادی مناسب در سال گذشته با برگزاری نشست های فنی، تخصصی و دو برنامه هم اندیشی در همایش شورورزی و مدیریت ملی آب در مزرعه شروع شده و برنامه ریزی اولیه برای حمایت از بخش خصوصی و راه اندازی نمونه نیمه صنعتی این نوع گلخانه از برنامه های سال 1397  کارگروه آب است.
با تشکر از کلیه اعضای کارگروه آب برای زحمات یکساله موفق شدیم بخشی از دستاوردهای سند ملی فناوری های راهبردی آب را تا حد امکان محقق سازیم. با استعانت از ایزد منان امیدوارم که سال 1397 بتوان گامهای موثری برای کاهش مشکلات کم آبی و بی آبی در مناطق جنوب کشور برداشته و با انجام مطالعات لازم (برنامه های آمایش سرزمین در حاشیه خلیج فارس و دریای عمان) امکان اسکان، فعالیت های اقتصادی و سرمایه گذاری بخش خصوصی فراهم شود تا جوانان غیور کشور برای اعتلای وطن، ساحلی سبزتر و ایرانی آبادتر با استفاده از ظرفیت های علمی و فناورانه تلاش کنند.

*دبیر کارگروه آب ستاد توسعه فناوری های آب، خشکسالی، فرسایش و محیط زیست معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری