آب همچون رگ حیاتی برای کشورها است. حیات صنایع، کشاورزی و زندگی روزمره مردم به آن وابسته است. این روزها بحث مدیریت آب داغ است و از سویی فناوری در تمامی حوزه ها حرف های زیادی برای گفتن دارد، از این سلاح برای دسترسی به آب قابل آشامیدن و قابل کاربرد استفاده می شود.

آب باران یکی از منابعی است که هدر می رود و می توان از آن استفاده های زیادی کرد. در همین راستا نیز کارگروه تخصصی توسعه فناوری های آب، خشکسالی، فرسایش و محیط زیست معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری از طرح های فناورانه برای استحصال آب باران حمایت کرده است. در زیر 2 پروژه این حوزه معرفی می شود.

1.استحصال آب باران از سطوح آبگیر برای تولید آب دیونیزه

شمال کشور اغلب حجم قابل توجهی از باران را دارد. از سویی به دلیل وجود هوای پاک در مناطق شمالی کشور آب باران در این مناطق کیفیت خوبی دارد. اما این منبع آب شیرین را از دست می دهیم. برای استفاده از این منبع طرح استحصال آب باران از سطوح آبگیر برای تولید آب دیونیزه مطرح شد. طرحی که استفاده بهینه از آب باران و کاهش هزینه ها برای تولید آب دیونیزه را به دنبال دارد و در نهایت نیز از هدر رفت آب باران جلوگیری می کند.

در این طرح آب باران از سطوح باران گیر جمع آوری می شود و پس از آن فیلترهای مختلف تصفیه آن را انجام می دهد. از طرف دیگر با ساخت پکیج‌های تولید آب دیونیزه برای استفاده آن در آزمایشگاه ها و مراکز مرتبط شرایطی را فراهم می شود که در هر دو بخش مصارف صنعتی و آزمایشگاهی بتوانند به صورت خودکفا آب مورد نیاز خود را با کیفیت بالا و هزینه کم تولید کنند.

روش هم به این صورت است که آب باران جاری شده از سطوح باران گیر با نصب ناودان ها و تاسیسات مربوطه در داخل مخازن پلی اتیلنی ذخیره می شود، سپس ذرات معلق موجود در آن با استفاده از فیلتر شنی و پلی-پروپیلنی حذف و در مرحله بعدی با استفاده از لامپ UV گندزدایی می شود. در مرحله آخر با استفاده از فیلتر پلی پروپیلنی و پلی پروپیلنی، فیلترهای کربنی و فیلترهای رزینی هدایت الکتریکی (مربوط به شوری) به کمتر 1 میکروزیمنس می رسد. در نهایت آب دیونیزه در بسته بندی های استاندارد در اختیار مشتریان قرار می گیرد.

2.استحصال آب باران از سطوح آبگیر برای تولید آب آشامیدنی

بخش زیادی از نزولات در سواحل شمالی، تنها چند دقیقه پس از بارش آلوده و به آب شور غیر قابل مصرف تبدیل می شود. بنابراین سیستم جمع آوری آب باران روشی مقرون به صرفه و سبز است.

جمع آوری و ذخیره آب باران برخلاف سیستم های بزرگ و متمرکز مانند سدها، نیاز به سرمایه گذاری زیاد و فناوری پیشرفته ای ندارد و در ابعاد کوچک قابل اجرا است. با توسعه و تجاری سازی فناوری استحصال آب باران از سطوح آبگیر برای تولید آب آشامیدنی، امکان تهیه آب سالم و با کیفیت بالا، عاری از آلاینده ‌های مانند سموم، فلزات سمی، نیترات و نیتریت فراهم می شود و می توان آن را در اختیار عموم مردم قرار داد.

مدیریت و بهره برداری از آب باران به عنوان یک منبع مهم و حیاتی و جلوگیری از هدر رفت آن، تولید آب آشامیدنی کاملا بهداشتی و عاری از هرگونه سموم، فلزات و عوامل ژئوشیمیایی مانند آهن، ارسنیم و عوامل میکروبی، تولید آب آشامیدنی ارزان با کیفیت بهتر و قیمت مناسب تر نسبت به محصولات مشابه و راه اندازی خط تولید آب آشامیدنی از آب باران با استفاده از پکیج تصفیه آب باران طراحی شده دستاوردهای این طرح است.

مرکز ارتباطات و اطلاع رسانی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری

#