به گزارش مرکز روابط عمومی و اطلاع رسانی معاونت علمی  و فناوری ریاست جمهوری، اکثر محققان به تاثیر متقابل میان صنایع دستی و گردشگری اعتقاد دارند زیرا با تجربه و در عمل در یافته اند که صنایع دستی یکی از عوامل بسیار موثر در جذب گردشگر است و متقابلا صنعت گردشگری می تواند به رشد و توسعه و گسترش صنایع دستی، به حفظ اصالت و بهبود کیفیت آن کمک می کند. بر پایه همین اعتقادات و تجربیات بدست آمده، تشکیلات صنایع دستی و گردشگری در بسیاری از کشورها در هم ادغام یا رابطه تنگاتنگ و هماهنگ و منسجم با هم دیده شده است که این اتفاق موجب شده تا در ایران نیز سازمان میراث فرهنگی و گردشگری ادغام شده و سازمان گسترده تری به نام سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری را در بر می گیرد. از آن جا که صنایع دستی در بر گیرنده مجموعه ای از مفاهیم و ارزش های فرهنگی، هنری، اجتماعی و اقتصادی است به همین دلیل در هر کشور بر حسب اهداف و شرح وظایف خود با تشکیلات و سازمان های متعددی در ارتباط است. از جمله سازمان هایی که در کلیه کشورها رابطه ای تنگاتنگی با صنایع دستی و تاثیر در تحول و تکامل آن دارد موزه هاست .

شناخت میراث فرهنگی و ارزش‌های موجود در جوامع انسانی برای تداوم فرهنگ جوامع ارزشمند بوده و در درازمدت تفسیرکنندة تداوم فرهنگی می‌باشد. موزه‌ها نقش مهم و اساسی در ایجاد این تداوم فرهنگی داشته و ارزش‌ها را به عنوان میراث برای جوامع انسانی مشخص می‌کنند. بنابراین موزه‌ها تنها مجموعه‌ای از آثار را در دل خود نهفته نداشته‌اند بلکه به انتقال مفاهیم و پیام‌های زندگی بشری از نسلی به نسل دیگر پرداخته‌اند و به عنوان عاملی برای جلوگیری از انحراف و انحطاط نگاره ها، طرح ها و نقش ها و فرم ها محسوب می شود. اهمیت موزه ها در تکامل بخشیدن به طرح های صنایع دستی در اغلب کشورها بسیار مورد توجه بوده و از این رو ارتباطی میان موزه ها، موسسات آموزشی و دستگاه های اجرائی مسئول صنایع دستی کشور برقرار نشده است .البته در کشور ما با وجود موزه های تخصصی صنایع دستی و فرش و هنرهای بومی و سنتی می توان  با برنامه ریزی و اقدامات ارزشمند، ارتباط و پیوستگی میان تشکیلات صنایع دستی و موسسات آموزشی را ایجاد نمود.

به طور کلی با برهم کنش میان میراث فرهنگی و گردشگری و صنایع دستی می توان انتظار داشت که هر گردشگری که به منظور استراحت و دیدار از یادمان های تاریخی و جاذبه های گردشگری به طور کلی میراث فرهنگی به کشور دیگر  عزیمت می کند. در طی مدت اقامت خود و بر حسب میزان درآمد بدیهی است که به هنگام بازگشت تمایل دارد که رهاورد مناسب (سوغات)، اثری شاخص که نشانگر فرهنگ و هنر کشور مورد بازدید خریداری کند و به همراه خود به کشور مبدا ببرد. بنابراین امروزه به منظور توسعه گردشگری، ضرورت دارد تا تشکیلات مربوط به میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری رابطه بسیار مستحکم و هماهنگی مطلوبی داشته باشد. زیرا بخش مهمی از زمان هر گردشگر به بازدید از جاذبه ها و آثار تاریخی و طبیعی اختصاص می یابد و محل اقامت و اسکان گردشگران می توان معرف میراث و صنایع دستی باشد و هم صنایع دستی به عنوان ره آورد مناسبی تلقی می شود.

زهره توفیقی

کارشناس ستاد توسعه فناوری های نرم و هویت ساز معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری