دنیای ریزابعاد نانویی، اگرچه نادیدنی است، اما دامنه اثربخشی خود را به حوزه‌های مختلف زندگی بشر گسترش داده است. یکی از حوزه‌هایی که با پیشرفت فناوری می‌توان رد نانوفناوری را مشاهده کرد، حوزه دارویی است و تجهیزات پیشرفته مسیر تولید داروهایی با اثربخشی سریع و کارآمد را به یاری فناوری نانو ممکن کرده‌اند.

نانودارو نه صرفا در حوزه یک داروی خاص بلکه در چگونگی درمان و اثرگذاری دارو بر یک بخش خاص از بدن نقش آفرینی می‌کند. نانو دارو به مثابه ابزاری کارآمد که استفاده از آن در حوزه درمان رو به افزایش است در حوزه‌هایی مانند درمان بیماری‌های خاص و اثرگذاری هرچه بیش‌تر فرآورده‌ها بر بخشی از بدن که به دارو نیاز دارد، متمرکز است. فناوری نانو می‌تواند تاثیرگذاری دارو را افزایش دهد یا حتی بدون آن‌که به طور مستقیم در فرآیند تولید و ساخت دارو دخیل باشد، نحوه پخش شدن آن در بدن را تحت تاثیر قرار دهد.

نقش نانودارو را در درمان سرطان‌ها به وضوح می‌توان مشاهده کرد. نانودارو به پزشکان این قابلیت را می‌دهد که دارو را به نقطه ای برسانند که بدن به آن نیاز دارد و تاثیرگذاری آن را چند برابر افزایش می‌دهد، از میزان آسیب‌های ناشی از عوارض داروها بر دیگر نقاط بدن کم می‌کند.

کوچک اما پرکاربرد

با کمک فناوری نانو دارو در يك زمان معين و با دوز كنترل ‌شده به اهداف دارويي خاص، اين كار به نحو چشمگيری ايمن تر و بسيار مؤثرتر از پخش دارو در تمام بدن عمل می‌کند. دارورسانی با استفاده از فناوری نانو، عوارض ناخواسته ناشی از رسیدن دارو به بخش‌های ناخواسته را کاهش می‌دهد و با مصرف میزان کم‌تری از دارو، سلامت بیمار کم‌تر به خطر می‌افتد.

استفاده از دارورسانی به مدد نانوفناوری همچنین می‌تواند استفاده از داروهای خاصی را که در شرایط عادی ممکن است خطرناک باشند، ممکن کند زیرا میزانی تنظیم شده و دقیق از دارو، به بخش مورد نیاز می‌رسد. با کمک این فناوری می‌توان به کمک ریزابزارها، داروهايی را تولید کرد و در بخش‌های خاصی از بدن قرار داد تا با رصد و پایش لحظه‌ای وضعیت بیمار، در صورت نياز مقداری دارو در بدن رها شود.

با وجود این‌که تلاش‌های فناورانه در مسیر نانوحامل‌های دارویی و ریز تجهیزاتی که بتواند تاثیرگذاری بیش‌تری را در درمان داشته باشد، به نتایج خوبی رسیده است اما این حوزه تا دست یافتن به تمام ظرفیت‌های ویژه نانو راه زیادی پیش رو دارد. به زودی و در آینده‌ای نزدیک با نقش‌آفرینی شرکت‌های دانش‌بنیان، می‌توانیم شاهد تحولی در حوزه درمان به کمک نانوفناوری باشیم.

در حال حاضر نیز شرکت‌های دانش‌بنیان این حوزه با حمایت ستاد توسعه فناوری نانو معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری توانسته‌اند به تولید تجهیزات ساخت دارو، نانوحامل‌های دارویی و نانوابزارهای درمانی دست پیداکنند و طرح‌های دانش‌بنیان این حوزه، برای رسیدن به مرحله بازار و تجاری سازی مورد حمایت قرار می‌گیرند.

مرکز ارتباطات و اطلاع‌رسانی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری

پایان پیام/24