علم، فناوری و نوآوری را می‌توان یکی از مهم‌ترین ارکان اقتدار ملی و محور توسعه و بالندگی در کشور دانست. همان‌گونه که در گفتمان سیاستی سال‌های اخیر کشور نیز بسیار بر آن تأکید شده است، مهیا ساختن زمینه لازم برای توسعه فناوری و نوآوری و حرکت به سمت نفوذ آن در بخش‌های مختلف اقتصادی، یکی از مهم‌ترین موضوعاتی است که در سطوح مختلف برنامه‌ریزی و اجرا باید به آن توجه داشت.

با توجه به تغییرات فناورانه‌ای که سال‌های اخیر، صنایع و بخش‌های مختلف را تحت تأثیر خـود قـرار داده، لزوم اندیشیدن به راهکارهای بهره‌گیری از این تغییرات در راستای حل مسائل و اولویت‌های کشور و همچنین استفاده از ظرفیت آن در خلق ارزش اقتصادی و به‌کارگیری نیروی انسانی دانش‌آموخته و تحصیل‌کرده را بیش‌ازپیش مشخص کرده است.

امروزه با پیشرفت‌های روزافزون تکنولوژی، کمتر کسی واژه هوش مصنوعی را نشنیده است، این فناوری در زندگی روزمره‌ی انسان‌ها کاربردهای بسیاری دارد و حضور آن در بعضی جاهای زندگی قابل لمس و در بسیاری جاها نامحسوس است.

هوش مصنوعی؛ محرک اصلی فناوری‌های نوظهور

اشکال مختلف هوش مصنوعی که برای کمک به نرم‌افزارها و سایر محصولات فناوری مورداستفاده قرار می‌گیرد، در فضاهای عمومی مانند ادارات، بیمارستان‌ها و در فضاهای خصوصی خانه‌ها وجود دارد که به‌صورت روزانه با آن سروکار داریم، در آینده نه‌چندان دور هوش مصنوعی تقریباً بر هر صنعت و هر انسانی تأثیر خواهد گذاشت.

در واقع هوش مصنوعی به‌عنوان محرک اصلی فناوری‌های نوظهور مانند کلان‌داده‌ها، رباتیک و اینترنت اشیاء عمل کرده است و پیش‌بینی می‌شود که در آینده قدرت بیشتری پیدا کند.

یک سیستم هوش مصنوعی همان‌گونه که از اسمش پیداست باید فعالیت‌های ذهن انسان را به‌صورت مصنوعی انجام دهد. هوش مصنوعی یک سیستم کامپیوتری است که رفتار انسان را طبق 4 توانایی پردازش اطلاعات، استدلال، حل مسئله و یادگیری بروز می‌دهد.

عناصر مهم در تحولات موفقیت‌آمیز هوش مصنوعی

سیستم هوش مصنوعی با ترکیب و استفاده از مهارت‌های یادگیری ماشین و سایر روش‌های تجزیه‌وتحلیل اطلاعات به توانایی‌های نظیر رباتیک و بهینه‌سازی دست می‌باید.

اولین قدم برای تحول موفقیت‌آمیز به‌وسیله هوش مصنوعی، ایجاد یک مدل کسب‌وکار جامع هوش مصنوعی و متصل کردن آن به استراتژی شرکت است. در این قدم باید دیدگاه واقع‌بینانه از قابلیت هوش مصنوعی داشت و با درک چگونگی عملکرد آن، محدودیت‌های هوش مصنوعی را شناخت.

5 عنصر مهم در تحولات موفقیت‌آمیز هوش مصنوعی شامل استفاده از نمونه‌ها و منابع ارزش، زیست‌بوم اطلاعات، مهارت‌ها و ابزارها، ادغام گردش کار و فرهنگ و سازمان منعطف است.

ارزش‌آفرینی در کسب‌وکار

هوش مصنوعی در 4 حوزه اساسی و مهم می‌تواند برای یک شرکت ارزش‌آفرینی کند. در قسمت پروژه با هوشمند سازی واحد تحقیق و توسعه، نقش بسزایی در تسریع انجام تحقیقات دارد و با توانایی پیش‌بینی، ریسک کمتر را برای کسب‌وکار به ارمغان خواهد آورد.

در بخش تولید با توجه به اتوماسیون سازی پیشرفته و تولید هوشمند در بهینه‌سازی و بهره‌وری کارخانه‌ها نقش مهمی داشته و همچنین نیاز به تعمیر و نگهداری را کاهش داده است. در بخش ترویج از زنجیره ارزش با تجزیه‌وتحلیل کلان داده‌ها به پیشرفت بازاریابی کمک کرده و فروش خرده‌فروش‌ها را هدفمند کرده است.

همچنین در قسمت ارائه، با ایجاد پلتفرم‌ها و نرم‌افزارهای پیشرفته تجربه کاربری فوق‌العاده‌ای به استفاده‌کنندگان منتقل کرده که سهم زیادی از بازار دیجیتال را به خود اختصاص داده است.

فناوری هوش مصنوعی در ایران

کاربرد هوش مصنوعی در کسب‌وکار و ایده‌های به‌کارگیری آن برای پیشرفت و توسعه، یکی از دغدغه‌های اصلی مدیران سازمان‌ها است. به‌عنوان شاخه‌ای از علوم رایانه‌ای، استفاده از هوش مصنوعی در حوزه‌های گوناگون رواج بسیاری پیدا کرده است. در جهان تجاری امروز کمتر کسی را می‌توان یافت که برای کوچک‌ترین امور خود به‌نوعی از این فناوری کمک نگیرد.

در کشور چین از هر 5 نفر 1 نفر دارای دستگاه‌های مبتنی بر هوش مصنوعی است و همچنین نیمی از مردم این کشور تمایل به خرید چنین دستگاه‌هایی دارند.

فناوری هوش مصنوعی در ایران نیز روندی رو به رشد داشته است و در حال حاضر شرکت‌های زیادی به این حوزه ورود کرده‌اند و توسعه زیست‌بوم هوش مصنوعی و هوشمند سازی در دستور کار ستاد توسعه اقتصاد دیجیتال و هوشمند سازی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری قرار گرفته است.

مرکز ارتباطات و اطلاع‌رسانی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری

20#