ایران به‌واسطه ذخایر فسیلی نفت و گاز، کشوری ثروتمند به شمار مي‌رود ولی دانشمندان علوم طبیعی و سياست‌گذاران حوزه كشاورزي و توليدات زيستي، وجود ذخایر ژنتيكي فراوان و منحصر به‌ فرد گیاهی، آبزیان، جانوری و ميكرو ارگانيسم‌ها و بي‌مهرگان را به‌عنوان ثروت و سرمایه اصلی این سرزمین پهناور به عنوان یکی از کشورهای بسیار غنی دنیا ازنظر ذخایر ژنتیکی، قلمداد مي‌کنند.

 و این حقیقتی است که درگذر سال‌ها مورد غفلت واقع‌ شده است. منابع ژنتیکی اجزای سازنده حیات و سیستم‌های زیستی هستند كه از مهم‌ترین و کلیدی‌ترین ذخایر هر کشوری محسوب می‌شوند. ارزش اقتصادی ذخایر ژنتیکی از دیگر ذخایر موجود در کشور بسيار حیاتی و بیشتر است.

امروزه اين منابع با پيشرفت علم و فناوری در بهره‌برداري از آن‌ها به ذخاير بسيار ارزشمندتر از ذخایر معدنی مانند نفت و طلا تبديل شده‌اند، به‌طوری‌که ذخایر ژنتیکی پایه و اساس کلیه تولیدات بیولوژیک اعم از کشاورزی، غذائی، داروئی و بسیاری از لوازم زندگی و صنعتی و شيميائي هستند و موفقیت در افزایش این تولیدات بر بهره‌برداری از این منابع استوار است.

هرگونه فقرزدائی و ایجاد امنیت غذائی و به دنبال آن توسعه و امنيت اقتصادی، اجتماعی و سياسي مستلزم استفاده پایدار از این منابع پایه‌ای است. این ذخایر نقش بسیار مهمی در ساختار و پالایش چرخه‌های زیست‌محیطی مانند چرخه‌های تولید هوا، آب‌وخاک کشاورزی ایفا می‌کنند که ارزش آن‌ها از این منظر برای بشر غیرقابل قیمت‌گذاری است.

با توجه به تغييرات جهاني اقليم و چشم‌انداز شكننده و بحراني منابع آب‌وخاک كشور، ذخاير ژنتيكي كليد اصلي افزايش بهره‌وري از اين منابع اساسي كشاورزي و زیست‌محیطی است. لذا حفاظت، صیانت و بهره‌برداری پایدار از این منابع که تضمین‌کننده حیات این کشور در حال و آینده است و انتقال آن به نسل‌های آینده از وظایف مهم ملی همه ما است.

* دبیر ستاد توسعه زیست‌فناوری معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری

پایان پیام/23