در حال حاضر پیوند ریه مهم‌ترین گزینه درمانی برای بیماری‌های پیش‌رونده و غیرقابل‌برگشت ریه محسوب می‌شود اما تعداد کم اهداکنندگان ریه و همچنین رد پیوند و سایر مشکلات پس از آن جزو مهم‌ترین چالش‌های این روش درمانی قدیمی است.

توانایی سلول‌های بنیادی در ترمیم بافت‌های آسیب‌دیده این امکان را برای بیماری‌های مزمن و غیرقابل درمان ریوی فراهم کرده است تا محققین به این روش درمانی جدید به‌عنوان راهی برای ترمیم و بهبودی پارانشیم و سایر بافت‌های آسیب‌دیده ریوی نگاه امیدوارانه‌ای داشته باشند.

نویدبخش آینده درخشان

در مشکلات مزمن ریوی ازجمله تنوع زیاد سلول‌های تشکیل‌دهنده بافت ریه، هنوز درمان با سلول‌های بنیادی نویدبخش آینده درخشان پیوند سلول‌های بنیادی در بیماری‌های تنفسی است. بیماری‌هایی همانند فیبروز ریوی و یا بیماری ژنتیکی سیستیک فیبروزیز از جمله بیماری‌هایی هستند که به این روش درمانی چشم امید دوخته‌اند.

اثربخشی این روش درمانی در مطالعات حیوانی نتایج امیدوارکننده‌ای را ارائه داده است، به‌عنوان نمونه نتایج حاصله از یک مطالعه حیوانی که توسط تیمی از محققین دانشگاه‌های علوم پزشکی تهران، دانشگاه الزهرا، دانشگاه شاهد و انسیتوپاستور همراه با حمایت بنیاد بیماری سی اف ایران انجام شد، ما را بیش‌از‌پیش به این روش درمانی امیدوار کرده است.

بعد از موفقیت‌آمیز بودن مطالعه حیوانی با حمایت‌های ستاد سلول‌های بنیادی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری پیوند سلول‌های بنیادی در مدل انسانی بیماری سی اف نیز در بیمارستان طبی کودکان دانشگاه علوم پزشکی تهران در حال انجام است که امیدواریم نتایج قابل قبولی به همراه داشته باشد.

هنوز توسعه و استانداردسازی تکنیک‌هایی با هدف ایمن کردن فرآیند پیوند سلول‌های بنیادی در بیماری‌های ریوی ضروری محسوب می‌شود و آزمایش‌های بالینی دقیق در مدل‌های حیوانی مورد نیاز است.

امید است در آینده‌ای نه‌چندان دور بتوان از اثرات این روش درمانی جدید در بیماری‌های لاعلاج و مزمن دژنراتیو و ژنتیکی ریوی استفاده کرد.

*رئیس دپارتمان ریه کودکان دانشگاه علوم پزشکی تهران و رئیس بنیاد بیماری سی اف ایران

مرکز ارتباطات و اطلاع‌رسانی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری

20#