وقوع سالانه 17 هزار تصادف در جاده‌های کشور و خسارات مالی و جانی ناشی از آن، هزینه‌های زیادی بر دوش دولت و جامعه تحمیل می‌کند. کاهش این هزینه و تلفات جانی در تصادفات از جمله دغدغه‌هایی است که می توان با کمک فناوری به آن پاسخ و میزان این خسارات را کاهش داد.

افزایش ایمنی و کیفیت خودروها، افزایش کیفیت جاده و پایش وضعیت سلامت و خواب‌آلودگی رانندگان و استفاده از حمل و نقل هوشمند راهکارهایی برای کاهش تلفات جاده‌ای در هر سه فاز پیش از تصادف، در حین تصادف و پس از وقوع تصادف است.

اما نکته مهم در همه این راهکارها این است که همه مسیرها و روش ها به استفاده از فناوری منتهی می‌شود. فناوری های کاربردی که می توانند با ارتقای کیفیت خودروها و هوشمندسازی آنها از بروز تصادفات خسارت بار جلوگیری کنند. از جمله فناوری‌هایی که در دنیا به کار گرفته می شود تا میزان تلفات را کاهش دهد، استفاده از سامانه تماس اضطراری(e call) است.

سامانه‌ای که در فاز پس از تصادف مورد استفاده قرار گرفته و از طریق کاهش زمان طلایی رسیدن نیروهای امدادی به محل وقوع سانحه، تاثیر بسزایی در کاهش مرگ و میر ناشی از تصادفات خواهد داشت.

سامانه تماس اضطراری چیست؟

سامانه تماس اضطراری (e-Call) سیستمی است که هنگام بروز تصادف ضمن برقراری ارتباط صوتی دو طرفه میان سرنشینان خودرو و مرکز تماس، داده‌های مربوط به مختصات محل سانحه، نوع خودرو و عامل ایجاد پیام (دستی/خودکار) را به مرکز تماس ارسال می‌کند.

این سامانه قابلیت فعال شدن به دو طریق دستی(فشردن دکمه SOS) و خودکار(تشخیص تصادف از طریق سنسورهای شتاب‌سنج) را دارا است. سیگنال تصادف به نزدیکترین مرکز تماس اضطراری یا PSAP (مرکز پاسخگویی برای ایمنی عمومی) ارسال می‌شود. مرکز تماس نامبرده با تحلیل و ارزیابی سیگنال دریافتی و با تحلیل مذاکراتی که با سرنشینان خودرو انجام می‌دهد، نزدیکترین ناوگان امداد و نجات را به محل سانحه اعزام می‌کند.

ناوگان امداد و نجات متشکل از سه نوع ناوگان آمبولانسی، آتش نشانی و پلیس است که هر یک به فراخور نیاز به محل سانحه اعزام می‌شوند.

هم‌افزایی نهادهای مرتبط در ایران

طراحی این سامانه در ایران که با کمک شرکت های دانش‌بنیان بومی شده است هم در یک همکاری مشترک میان نهادهای ذیربط اجرایی خواهد شد. در حال حاضر 9 نهاد دولتی مرتبط با این موضوع در کشور شناسایی شده اند که حضور همه آنها در اجرایی سازی این طرح ضروری و الزامی است.

دستگاه‌هایی چون «شورای عالی فضای مجازی برای تبیین سیاست‌های بالادستی همچون تعیین جایگاه و نقش ذینفعان و ابلاغ سیاست‌ها و نقش‌ها به آن‌ها»، «سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی برای تسهیل  در قانون‌گذاری و رگولاتوری برای اپراتورها برای همکاری در پیاده‌سازی سامانه» و «اپراتورهای مخابراتی برای اختیار قرار دادن زیرساخت‌های مخابراتی مورد نیاز».

همچنین همکاری «وزارت صنعت، معدن و تجارت برای ابلاغ رگولاتوری‌ها و استانداردها به خودروسازان بابت پیاده‌سازی سامانه درون خودرویی»، «خودروسازان برای پیاده‌سازی سامانه بر روی خودرو منطبق با الزامات و استانداردهای استخراج شده توسط وزارت صمت»، «مرکز امداد و نجات سازمان هلال احمر برای فراهم کردن بستر برقراری تماس مستقیم با مرکز تماس‌های اضطراری 112(بدون تلفن گویا) با حضور اپراتور پاسخگو، اعزام ناوگان امدادی در کوتاهترین زمان، اطلاع به نزدیکترین مرکز پلیس راهور و مرکز آتش نشانی برای اعزام نیرو به فراخور نیاز» و «ستاد توسعه فناوری‌های فضایی و حمل و نقل پیشرفته معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری» نیز ضروری است.

مرکز ارتباطات و اطلاع رسانی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری

#23