زمانی که با کودکی که پیشرفت تحصیلی مناسبی ندارد مواجه می شویم باید به دو مورد شک کرد. اول اختلال نقص توجه و بیش فعالی و دوم اختلال یادگیری. چرا که حدود 20 درصد دانش آموزان درجاتی از این دو اختلال را دارا هستند.

اغلب در اختلالات عصب رشدی ترکیب اختلالات را می بینیم که البته یک اختلال برجسته تر وجود دارد اما درجاتی از اختلالات دیگر عصب رشدی هم قابل مشاهده است. درست مانند اختلال بیش فعالی که بخش بیش فعالی آن نمود بیرونی دارد و بخش نقص توجه آن پوشیده تر است. نقص توجه در این اختلال اغلب به صورت بی انگیزگی و حواس پرتی برداشت می شود. اختلال یادگیری نیز همانند بیش فعالی اختلالی مخفی و پوشیده است و کودکی که اختلال یادگیری دارد در ابتدا به صورت فردی بی انگیزه یا کم توان ذهنی دیده می شود. البته ممکن است کودک حتی با تلاش کافی هم به نتیجه نرسد و در ادامه بی انگیزه شود و دیگر در زمینه تحصیلی تلاش نکند.

با انجام اقداماتی مانند غربالگری به موقع دانش آموزان، آموزش به معلمان پیرامون علائم هشداردهنده اختلالات عصب رشدی از جمله اختلالات یادگیری، آموزش به والدین برای کمک به فرآیند تشخیص و درمان فرزندانشان و درمان و تربیت مربی در این حوزه می توان در آینده و سرنوشت کودکان مبتلا به اختلالات عصبی رشدی تاثیرگذار باشد.

ستاد توسعه علوم و فناوری های شناختی معاونت علمی و فناوری در راستای ماموریت های خود به دنبال افزایش توانمندی های شناختی آحاد جامعه است و کودکان نیز به عنوان بخش مهمی از جامعه برای این ستاد اهمیت ویژه ای دارند. برگزاری چالشی با محوریت ارائه خدمات شناختی به کودکان با اختلالات عصبی رشدی نیز در همین راستا بود. این چالش به دنبال توسعه و ساخت فناوری های ارتقا و توانبخشی شناختی با تاکید بر کارکردهای شناختی بود. زبان، حافظه، توجه، استدلال و حل مسئله، پردازش اطلاعات و هیجانات به خصوص در افراد با اختلالات عصب رشدی مورد توجه این چالش بود.

در زمینه اختلالات عصب رشدی جای خالی ابزارهای تشخیصی و عملکردی محسوس است. اگر می خواهیم فناوری ها حتی در نقاط محروم و دور از دسترس کشور هم قابل اجرا و استفاده باشد حتما باید به بحث های ارزیابی و غربالگری هم در این زمینه توجه کرد.

*فوق تخصص روانپزشکی کودک و نوجوان

منبع: isti.ir

#37