این اقدام باعث شده است تا مناطقی با سابقه عملیات تثبیت شن و کنترل بیولوژیکی متفاوت دو تا چهل سال در بخش‌های مختلف شن‌زارهای خوزستان شود.

در همین راستا برای تعیین مهمترین عوامل موثر بر برگشت به حالت پایدار شن‌های روان تثبیت شده و مدل سازی زمان و سرعت برگشت آن  در منطقه پژوهشی با پشتیبانی صندوق حمایت از پژوهشگران و فناوران معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری انجام شد.

محققان دانشگاه علوم پزشکی و منابع طبیعی خوزستان در این پژوهش به دستاوردهای خوبی دست یافتند. آنها در تحقیقات خود پوشش گیاهی و خاک‌های مالچ پاشی شده را بررسی کردند. این تحقیقات بر روی پوشش‌های مالچ پاشی شده با قدمت زمانی از 5 تا 50 سال انجام شد.

 بیژن خلیلی مقدم مجری این طرح پژوهشی گفت: در انجام این پژوهش پاسخ به این سوال که آیا مالچ پاشی برای محیط زیست آسیب زا است یا خیر مد نظر قرار گرفت. بنابراین نمونه برداری از پوشش های مالچ پاشی شده در بازه‌های زمانی مختلف چون 5 سال، 20 سال و 50 سال آغاز شد. پس از آن نیز تمام خواص فیزیکی، مکانیکی و شیمیایی خاک و پوشش گیاهی آن مناطق بررسی شد. نتایج نشان داد پوشش گیاهی عمدتا در این مناطق احیاء شده است. همچنین مالچ‌ها ذرات گرد و غبار را به دام می‌اندازند و با این اقدام باعث بازگشت رس و سیلت به خاک می‌شوند. این رس‌ها بیشتر از نوع سوزنی هستند و جدا شدن آنها از خاک باعث آسیب رساندن به ریه می‌شود.

وی ادامه داد: همچنین سوال دیگری نیز پیش می‌آید و اینکه آیا مالچ نفتی اضافه شده به خاک باعث افزایش هیدروکربن‌های آروماتیک و عناصر سنگین به خاک می‌شود. در این زمینه نیز تحقیقات نشان داد افزودن هر ماده شیمیایی باعث آلایندگی می‌شود. اما میزان آلاینده‌های سنگین در حد مجاز استاندارد سازمان حفاظت از محیط زیست کشور است. در مجموع میزان آلایندگی در حد مجاز است و تا زمانی که مالچ سازگار با محیط زیست وجود ندارد می‌توان از این نوع مالچ استفاده کرد.

مالچ نفتی از فرآورده‌های نفتی است که چگالی بالایی دارد و ذرات شن را به هم می‌چسباند و از حرکت شن‌های روان جلوگیری می‌کند. البته این مالچ‌ها بیشتر زمینه را برای نهال کاری فراهم می‌کنند. هدف استفاده از آنها تثبیت اولیه شن‌های روان برای نهال کاری است.

گزارش از مرکز ارتباطات و اطلاع رسانی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری

پایان پیام/25