دبیر ستاد توسعه علوم و فناوری‌های سلول‌های بنیادی معاونت علمی، در راستای برگزاری "سومین جشنواره ملی و کنگره بین‌المللی علوم و فناوری سلول‌های بنیادی و پزشکی بازساختی" گفت: از سرمایه‌گذاران دعوت می‌کنیم سرمایه‌های خود را به سمت علوم سلول‌های بنیادی و پزشکی بازساختی سوق دهند، چراکه با همراهی و حمایت‌های آنان می‌توانیم مسیر رشد این علوم را هموار کنیم و برای کشور درآمدزایی داشته باشیم.

به گزارش مرکز ارتباطات و اطلاع‌رسانی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، ستاد توسعه علوم و فناوری‌های سلول‌های بنیادی معاونت علمی، امسال برای سومین بار "جشنواره ملی و کنگره بین‌المللی علوم و فناوری سلول‌های بنیادی و پزشکی بازساختی"را برگزار می‌کند. به همین منظور، امیرعلی حمیدیه دبیر این ستاد در خصوص ویژگی ها و اهمیت این رویداد علمی و فناوری پاسخگوی سؤالات ما بوده است.

ارزیابی‌تان از بازخوردهای فناوران و پژوهشگران در خصوص دو دوره‌ پیشین جشنواره ملی و کنگره بین‌المللی علوم و فناوری سلول‌های بنیادی و پزشکی را بیان نمایید؟

بطورکلی، بازخوردها از سوی گروه های مختلف مخاطبان این جشنواره مثبت بوده است. ما شاهد بودیم اساتید، دانشجویان، فناوران، صاحبان تجارت و سرمایه از نحوه برگزاری جشنواره، محتوای علمی و برنامه های تخصصی جشنواره ابراز رضایت کردند و اکثریت از فردای روزی که جشنواره دوم تمام شد، دنبال این بودند که سومین دوره آن چه زمانی برگزار می‌شود. امسال که چندماه دیرتر از سال گذشته این رویداد برگزار می‌شود، این نگرانی وجود دارد با توجه به استقبال مخاطبان و افزوده شدن شرکت‌کنندگان، امکانات موجود جوابگوی خیل مخاطبان نباشد. در مجموع، باید گفت افرادی که برای شرکت در این رویداد درخواست داده‌اند از دوره دوم بسیار بیشتر هستند.

با توجه به درخواست بیشتر علاقه‌مندان امسال، اولویت با چه کسانی است؟

طبعا هرکسی زودتر ثبت‌نام کند. اما قطعاً دانشجویان ایرانی در اولویت خواهند بود. از آنجایی که فضا برای حضور حجم بالای افراد محدود است، چنانچه بر مشارکت تعداد بیشتری از افراد اصرار باشد، قطعا برروی کیفیت کار اثر می‌گذارد.

آیا قصد ندارید فضای بزرگتری را برای این برنامه درنظر بگیرید؟

مطابق سند ملی علوم و فناوریهای سلولهای بنیادی مصوب شورای عالی انقلاب فرهنگی، وظیفه ستاد توسعه علوم و فناوریهای سلولهای بنیادی معاونت علمی فناوری ریاست جمهوری، ترویج گسترده دانش سلول‌های بنیادی در سطح کشور است و این امر در طی سه دوره جشنواره با حمایت شایان و پشتیبانی مستحکم این معاونت، محقق شده است. بدون شک، سالن همایش‌های اجلاس سران یکی از بزرگ‌ترین و منحصربفردترین مراکز برای میزبانی این رویداد عظیم ملی است. با این وجود، من از سرمایه‌گذاران بخش خصوصی، خیرین و افراد علاقه‌مند به این حوزه دعوت می‌کنم تا به برگزاری جشنواره در دوره پیش رو و دوره‌های آینده کمک کنند تا بتوانیم به بطور شایسته تری میزبان علاقه مندان باشیم و از طرفی محیط های جانبی برای برگزاری جشنواره ایجاد نماییم، مضافا اینکه فشار مالی کمتری برای برگزاری این رویداد بر معاونت علمی تحمیل گردد.

سود سرمایه‌گذاری در این رویداد و بطور کلی این حوزه از دانش  برای سرمایه‌گذاران چه خواهد بود؟

بطور معمول، سرمایه گذاران با توجه به منطق سودآوری بیشتر، در پی علوم و فنون نوینی هستند که افق اقتصادی روشن و روبه‌رشدی داشته باشند. بنابراین، مطمئنا اگر احساس کنند در این حوزه از دانش چنین دورنمایی متصور است، قطعاً سرمایه‌هایشان را به این سمت سوق می‌دهند. مطابق پیش‌بینی‌های کنونی، میزان حجم سرمایه گذاری در این حوزه از دانش تا سال 2030 نسبت به حال حاضر بیش از 700 درصد و تا سال 2050 نسبت به اکنون بیش از 2200 درصد رشد نموده و به رقمی بیش از 500 میلیارد دلار خواهد رسید. این در حالی است که تا چند سال قبل بسیاری از مردم و سیاست‌گذاران از ظرفیت‌های حوزه سلول‌های بنیادی و پزشکی بازساختی اطلاع نداشتند و برخی با اینکه مطلع بودند، معتقد نبودند که می‌توان از این راه درآمدزایی کرد. اما امروزه سرمایه‌گذاران متعددی مشتاق به سرمایه‌گذاری در این حوزه شده‌اند که نشان از مثبت بودن ظرفیت این حوزه دارد. این رویداد در حقیقت یک زنجیره به‌هم‌پیوسته از دانش‌افزایی، مهارت‌افزایی، اعتلا و عرضه فناوریها و تجاری‌سازی و بازاریابی است، بدین معنی که کنگره در کنار کارگاه‌های علمی-تخصصی و کانون اندیشه نوآوری، رویداد استارتاپی در کنار فن بازار و نمایشگاه شرکت‌های دانش‌بنیان، بخش دانش‌آموزی در کنار گردهمایی انجمن‌های دانشجویی و جایزه ملی طرح‌ریزی‌ شده‌اند تا حلقه های این زنجیره تکمیل شوند. برا این مبنا، معتقدیم که در حدود 4 سال آینده به نتایج درخشان و کارآمدی در این حوزه از دانش خواهیم رسید. چنین رویدادهایی در حقیقت بسترسازی و کار ریشه‌ای است. خاطرم هست سال اول می‌گفتند که چرا اجازه حضور دانش آموزان در کنار بزرگسالان داده‌اید؟ اما پس از برگزاری دیدند که این همنشینی چه تأثیر شگرفی بر این نسل جوان دارد، و البته می‌بایست این باور را داشته باشیم که این ما هستیم که می‌توانیم به نسل بعدی‌مان اعتمادبه‌نفس و شخصیت ‌دهیم. بدون شک، وقتی دانش آموزان در کنار دانشجویان و پژوهشگران بزرگسال قرار می گیرند، راه و برنامه‌ریزی آینده آنان تصویر روشن‌تری پیدا ‌می‌کند. در دوره گذشته جشنواره، دانش آموزان دیدند که در حوزه علوم تجربی، نهایت علم فقط رشته پزشکی یا دندانپزشکی نیست و چنانچه به تلاش در حوزه علوم همگرا همت گمارند به عنوان محقق و فناور و حتی درمانگر می توانند درآمد کسب کنند و خیر معنوی نصیبشان شود. 

از دیگر سو، قرارگرفتن سرمایه‌گذاران و شرکت‌ها و اعضای علمی، دانشمندان و محققان در کنار هم در طی جشنواره منافع وسیعی در پی دارد. این برخلاف رویه کنگره های معمول است که محققان، دانشجویان و اساتید صرفا برای چند سخنرانی در کنار یکدیگر حاضر می‌شوند و بعد از آن همه‌چیز بدون نتیجه ملموسی تمام می‌شود و به نوعی چرخه علم کامل نمی‌شود. ولی برای مثال در دوره قبلی جشنواره چندین محقق و استاد دانشگاه در قالب فن‌بازار توانستند ایده‌های خود را در در معرض سرمایه گذاران قرار دهند و از این طریق سرمایه‌های بی نظیری جهت تولید تجاری محصول و فنشان جذب نمایند. در نتیجه‌ی این برنامه‌ریزی‌ها، ما همه را برای هم‌افزایی در کنار هم قرار دادیم و صاحبان سرمایه متوجه شدند که سرمایه‌گذاری روی استادان و شرکت‌های دانش‌بنیان کوچک یک نیاز فعلی مملکت است. البته، جا افتادن چنین تفکری در سطح جامعه علمی و عمومی کشور به نحوی که چهارستون علم و فناوری کشور چنان محکم شود که همه بطور هماهنگ با هم گام بردارند، و سرمایه‌گذاران و شرکت های دانش بنیان پشتیبان موفقیتهای پژوهشگران و فناوران ایرانی باشند، قدری زمان می‌برد. بر این نکته باید تاکید کرد که یکی از اهداف اصلی برگزاری این جشنواره، این است که دانشگاه، مراکز تحقیقاتی، شرکت‌ها، سرمایه‌گذاران، نسل جوان جویای علم، ایرانیان مقیم خارج از کشور، و شرکای خارج از کشور همه همدیگر را ببینند و با یکدیگر ارتباط مفید و مؤثر برقرار کنند.

غیر از اساتید مدعو، درخواستی از فعالان خارج از کشور برای حضور در این رویداد داشته‌اید؟

بله، سال پیش هم افرادی از کشورهای دیگر برای بهره بردن از جشنواره حضور پیدا کردند. امسال نیز تا کنون مخاطبانی از کشورهای عراق، هند، قطر، استرالیا، مالزی و ... برای حضور در این رویداد ثبت نام کرده اند. موضوعی که باید اشاره کنم بخش کانون اندیشه و نوآوری این جشنواره است که نقش مهمی در جذب ایرانیان مقیم خارج از کشور در دو سال گذشته داشته است. با همکاری معاونت وقت بین‌الملل (که در حال حاضر با نام مرکز تعاملات بین‌المللی علم و فناوری معاونت علمی و فناوری شناخته می‌شود)، پیگیری‌های شبانه روزی صورت گرفت که در نتیجه آنها در دو سال گذشته، تعداد زیادی از ایرانیان مقیم خارج از کشور در جشنواره حضور پیدا کردند. آن دسته از دانشمندان ایرانی که آمدند راهی برای مشارکت دانشگاه‌های ایرانی با موسسات علمی و دانشگاه های خارجی در پژوهش و انتشار مقالات مشترک و همچنین تبادل فناوری و دانشجو گشودند. دانشمندان ایرانی مقیم خارج از کشور در حقیقت سفیران ما در خارج از کشور بوده‌اند و قادرند برای ارتقای دانشجویان و پژوهشگران ایرانی در جهت گذران دوره‌های تکمیلی، بعنوان یک کاتالیزور و راهبر عمل کنند. کانون اندیشه و نوآوری در این زمینه در دو سال گذشته خیلی موفق بوده است و بستری را برای حضور بیش از 60 ایرانی محقق و برجسته در حوزه علوم و سلول‌های بنیادی و پزشکی بازساختی در داخل کشور و دیدار با محققان و مسئولان مراکز آکادمیک ایران فراهم آورده است. امسال نیز سعی می‌کنیم، همچون دو دوره قبل از ایرانیان مقیم خارج از کشور و افراد تازه‌نفس‌تری دعوت کنیم تا در جشنواره حضور یابند. 

استقبال مهمانان خارجی از بخش دانش‌آموزی چطور بود؟

برای آنها خیلی جالب بود وقتی به آنها گفتیم که یک بخش دانش‌آموزی هم داریم. اول تعجب کردند و پرسیدند که چند دقیقه طول می‌کشد؟ من فکر می‌کردم که 10 دقیقه تا یک ربع بیشتر حوصله نکنند. رفتند و بعد از 5-4 ساعت به زور توانستیم آنها را برای حضور در بخش کنگره به سالن اصلی بکشانیم. شاید دقیقاً برعکس تصورشان پیش رفت و باورشان نمی‌شد دانش آموزان ما تا این حد موفق باشند. وقتی از خارجی‌ها می‌پرسیدیم که کدام قسمت را دوست داشتید به بخش دانش‌آموزی اشاره می‌کردند.

آیا از نظر شما موفقیت دانش آموزان به برنامه‌های پیش رویدادی که برای آنها در نظر می‌گیرید مربوط می‌شود؟  

بله. سه ماه قبل از جشنواره از بین چند صد دانش‌آموز بهترین‌های آنها انتخاب شدند تا به جشنواره بیایند. سعی کردیم که به علت کمبود فضا بهترین‌ها را جمع کنیم. این برنامه‌ها بسیار تأثیر داشت. من دانش‌آموزانی را که در دوره گذشته این جشنواره حضور داشتند، امروز در میان پروژه‌های تحقیقاتی می‌بینم. امروز در بعضی از مراکز تحقیقاتی دانش آموزان دوره دوم دبیرستان مشغول به کار شده‌اند. از این اتفاق هم مرکز تحقیقاتی راضی است که نیروی کار دارد و هم بچه‌ها راضی هستند که فرصتی برای رشد یافته‌اند. یک اتفاق دو سر برد نتیجه این اعتماد است.

لازم بذکر است سومین جشنواره ملی و کنگره بین‌المللی علوم و فناوری سلول‌های بنیادی و پزشکی بازساختی، 3 لغایت 10 آذرماه 1397، توسط ستاد توسعه علوم و فناوری‌های سلول‌های بنیادی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، برگزار می‌شود.

پایان پیام/29