ستاد توسعه فناوری و صنایع دانش بنیان هوایی و هوانوردی معاونت علمی در سال گذشته، اقدامات مستمری در راستای ترویج و توسعه زیرساخت های آموزشی در این حوزه انجام داده است.

به گزارش مرکز روابط عمومی و اطلاع رسانی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، ستاد توسعه فناوری و صنایع دانش‌بنیان هوایی و هوانوردی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری با هدف  محقق شدن چشم انداز 1404 در حوزه هوایی و فضایی و «سند پیشرفت و ره‎نگاشت بخش هوافضای کشور»، در قالب چهار کمیته اصلی هوایی، هوانوردی، فضایی و حوزه دفاعی هوافضا متشکل از 27 کارگروه تخصصی و با مشارکت و اجماع بیش از 450 نفر از خبرگان و نخبگان متشکل از نمایندگان نهادهای مرتبط با این بخش طی سه سال تلاش و کوشش، تدوین شد.

این ستاد یکی از بازوهای مهم و اجرایی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری محسوب می شود و در این مدت اقدامات موثری در حوزه توسعه علوم و فنون هوا و فضا داشته است که در این گزارش به اختصار این اقدامات ارائه می شود.

توسعه زیرساخت‌های آموزشی و ترویجی در بخش دانش‌آموزی و دانشجویی

ترویج و آموزش در بخش دانش‌آموزی: ستاد توسعه فناوری و صنایع دانش‌بنیان هوایی و هوانوردی، ضمن برنامه‌ریزی در جهت تقویت زیرساخت‌ها، آموزش علوم و فناوری‌های هوایی و هوانوردی را در بخش دانش‌آموزی به طور ویژه پایه‌گذاری کرده است و برای رسیدن به این هدف نیز اقداماتی داشته است که از آن جمله راه اندازی باشگاه دانش‌آموزی ستاد هوایی و هوانوردی را می‌توان نام برد. اهداف اصلی این باشگاه: علاقه‌مند کردن دانش‌آموزان به حوزه هوایی و هوانوردی در قالب ارائه کارگاه‌های آموزشی ساخت هواپیما، ارائه متون آموزشی به زبان ساده و ارائه نرم‌افزارهای هوایی، تشویق دانش‌آموزان علاقه‌مند به مطالعه و پژوهش در زمینه‌های مختلف علوم هوایی و هوانوردی و کمک به شکوفایی توانمندی‌ها و رفع نیازها و غیره می‌شود.

ترویج و آموزش در بخش دانشجویی

ستاد توسعه فناوری و صنایع دانش بنیان هوایی و هوانوردی در بخش دانشجویی، بمنظور تحريك جامعه علمي و مهندسي دانشجويي كشور و پرورش مهارت‌های ایشان در راستای اولویت‌های فناوری اقدام به برگزاری مسابقات هدفمند دانشجویی با روندی مشخص نموده است. در این راستا این ستاد اقدام به طراحی مأموریت‌های این مسابقه بر اساس نیاز روز کشور، در حوزه کاربرد تجاری پهپادها در سه گرایش: امداد و نجات، ارسال محموله پستی و محیط زیست کرده است.

اين المپیاد در سه مرحله «طراحي»، «ساخت» و «تست پروازي» برگزار می‌شود كه در هر مرحله، شركت‌كنندگان از نظر قدرت پياده‌سازي و به‌كارگيري سيستم‌هاي شناخته‌شده، ابداعات يا طرح‌هاي جديد و برآوردن اهداف مدنظر، مورد ارزيابي قرار مي‌گيرند. خروجي مرحله اول، دفترچه‌ طراحي تيم‌هاست. اين دفترچه‌ها بايد بر اساس محتوا و ساختار تعيين‌شده در دفترچه قوانين مسابقات که در اختيار تيم‌ها قرار خواهد گرفت، نگاشته شوند. خروجي مرحله دوم مسابقه، پرنده‌هاي ساخته‌شده بر مبناي طراحي‌هاي صورت‌گرفته در مرحله پيشين است و خروجی مرحله سوم، تست پروازی و ایجاد قابلیت بهینه‌سازی برای تیم‌هاست.

اطلاع‌رسانی و فرهنگ‌سازی عمومی برای توسعه فناوری‌های هوایی

مدیریت ترویج از طریق تولید خبر و محتوای آموزشی

به روز رسانی اخبار سایت ستاد: سایت ستاد هوایی و هوانوردی، مهم‌ترین منبع مورد استفاده به منظور اطلاع‌رسانی در سطح عموم می‌باشد. اخبار مهم در صنعت هوافضا از سراسر جهان و ایران بر روی این سایت قرار می‌گیرد. همچنین مهم‌ترین منبع برای اطلاع‌رسانی فعالیت‌های ستاد نیز سایت ستاد است.

اطلاع‌رسانی قابلیت‌های فناوری هوایی به صنعت با تمرکز بر توانمندی‌های داخلی (ترویج صنعتی)

حمایت از چهارمین همایش توربین‌های گازی دانشگاه علم و صنعت، حمایت از نخستین کنفرانس ناوبری ایران دانشگاه صنعتی شریف و حمایت از دومین کنفرانس ملی اویونیک دانشگاه صنعتی اصفهان مهم ترین اقدامات این ستاد در حوزه اطلاع رسانی قابلیت‌های فناوری هوایی به صنعت با تمرکز بر توانمندی‌های داخلی است.

برگزاری جشنواره فناوری هوایی و حمایت از حضور شرکت‌ها در نمایشگاه‌های داخلی

نمایشگاه بین‌المللی توانمندی صنایع هوایی و فضایی ایران در آذر 94 : ستاد توسعه فناوری و صنایع دانش‌بنیان هوایی و هوانوردی در نمایشگاه توانمندی صنایع هوایی و فضایی در دو بعد، صنعتی و ترویجی حضور یافت. این ستاد در غرفه مشترک با مرکز ملی فضایی، با نمایش مدل محصولاتی نظیر ماهواره‌بر فجر، ماکت کاوشگر، ماکت‌های هواپیمای 4 نفره فجر در این نمایشگاه حضور یافت.

نکته حائز اهمیت در رابطه با ستاد در این نمایشگاه با توجه ویژه به بخش دانش‌آموزی، یک غرفه مجزا به این بخش اختصاص داده شد و محصولاتی نظیر سیمولاتور آموزشی، موتور پاراگلایدرها و هواپیماهای مدل در این غرفه به نمایش گذاشته شد و به دلیل نو بودن این غرفه در این سطح و در این صنعت مورد استقبال و توجه بسیاری از طرف دانش‌آموزان قرار گرفت.

حوزه تجاری‌سازی

ساختار عرصه تجاری صنعت هوایی و هوانوردی، ایجاد، توسعه و فعالیت شرکت‌های فعال در این عرصه را مشروط به ایجاد زیرساخت‌ها و الزاماتی کرده است که زاده قوانین و مقررات بین‌المللی غیر قابل تغییر است. این الزامات و مقررات، تجاری‌سازی محصولات و توسعه شرکت‌های دانش‌بنیان به صورت انفرادی را بسیار دشوار و غیر ممکن ساخته است.

از اینرو، تحقق تجاری‌سازی در صنعت در گرو ایجاد یکپارچگی بین بخش‌های مختلف در داخل و خارج صنعت هوایی است. شناسایی چالش‌های توسعه شرکت‌های دانش‌بنیان هوایی و موانع پیش‌روی تجاری‌سازی و متعاقب آن ایجاد راهکارهای مناسب برای مخاطرات و ریسک‌پذیری و تضمین سرمایه‌گذاری در این بخش از جمله مواردی است که برای تحقق اهداف تجاری‌سازی و توسعه شرکت‌های دانش‌بنیان هوایی باید مورد توجه قرار گیرد. از این رو، برنامه‌ریزی ستاد در حوزه تجاری‌سازی و توسعه شرکت‌های دانش‌بنیان هوایی در 4 برنامه و در  12 اقدام صورت پذیرفته که در ادامه مورد بررسی قرار گرفته است.

توسعه تجاری صنعت هوایی ایران

ایجاد و توسعه شرکت‌های دانش‌بنیان هوایی: ستاد توسعه فناوری و صنایع دانش‌بنیان هوایی و هوانوردی با بررسی شرکت‌های درخواست‌کننده دانش‌بنیان شدن، ارزیابی این شرکت‌ها، عارضه‌یابی و مشاوره مورد نیاز به این شرکت‌ها را در راستای دانش‌بنیان شدن بر عهده می‌گیرد.

ستاد نقش خود را در این راستا به خوبی انجام داده است، به نحوی که تعداد شرکت‌های دانش‌بنیان در سال 1394 افزایش چشمگیری نسبت به سال 1393 داشته است و هم اکنون بالغ بر 100 شرکت فعال در صنعت هوایی موفق به اخذ گواهینامه دانش‌بنیان شده‌اند.

ایجاد و توسعه کارگزاری‌های تخصصی صنعت هوایی: امروزه در تمام کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه حمایت و پشتیبانی از شرکت‌های صنعت هوایی و طرح‌ها و محصولات جدید حوزه فناوری نوین، بخش مهمی از فعالیت توسعه دانش و تجارت است.

در راستای تعامل و بسترسازی مناسب به منظور استفاده بهینه از پتانسیل‌های مراکز مختلف در زمینه تسریع رشد واحدها و شرکت‌های فناور برای تبدیل به شرکت‌های دانش بنیان، ارائه مشاوره‌ها و خدمات مورد نیاز شرکت‌ها در راستای تجاری‌سازی دستاوردهای فناوری و نوآوری، ستاد توسعه فناوری و صنایع دانش‌بنیان هوایی و هوانوردی با اتحادیه‌ها و مراکز تخصصی همکاری می‌کند.

حمایت از گسترش سرمایه‌گذاری خطرپذیر در صنعت هوایی: شركت‌هاي دانش بنيان هوایی نسبت به سایر شركت‌هاي دانش‌بنیان و شرکت‌های سنتي خصوصا در مرحله‌ي شكل‌گيري، مخاطرات بيشتري دارند، لذا تأمين منابع مالي مورد نياز (كه گاهي رقم كمي هم نيستند) با قبول خطرهاي پيش‌رو، امري بسيار كليدي است.

در غالب مواقع تقبل اين خطر توسط خود شركت امكان‌پذير نيست و همین موضوع اهمیت سرمايه‌گذاران مخاطره‌پذير را مشخص‌تر می‌سازد كه این سرمايه‌گذاران بطور دقيق و اصولي به مديريت اين خطرها در شركت‌هاي دانش‌بنيان مي‌پردازند. مبحث سرمايه‌گذاري مخاطره‌پذير جزء لاينفك چرخه‌ي تجاري‌سازي است كه بايد مورد توجه بيشتر قرار گيرد.

شبکه‌سازی تجاری و حمایت از بازارسازی صنعت هوایی ایران

راه‌اندازی شبکه هایپرمارکت هوایی: ستاد توسعه فناوری و صنایع دانش‌بنیان هوایی و هوانوردی در نظر دارد به کمک شبکه‌سازی شرکت‌های دانش‌بنیان در زنجیره ارزش هوایی و ارائه سیاست‌های تشویقی هدفمند در قالب اعضای دارای صلاحیت در این شبکه، به مدیریت متمرکز و هدفمند نمودن محصولات هوایی بپردازد.

از اینرو به کمک ایجاد شبکه‌ای از شرکت‌های دانش‌بنیان در زنجیره ارزش هوایی تحت عنوان شبکه هایپرمارکت هوایی،  به مدیریت متمرکز و هدفمند نمودن فعالیت‌ها در این حوزه پرداخته است. با ایجاد این شبکه، وضعیت فعلی این صنعت، و نقاط قوت و ضعف شرکت‌های هوایی بررسی و با طرح‌ریزی برای دستیابی به وضعیت مطلوب، در جهت افزایش سطح رقابتمندی و اعتبار برند شرکت‌ها برنامه‌ریزی خواهد شد. از مهم‌ترین امکاناتی که این شبکه در اختیار شرکت‌های خصوصی فعال در صنعت هوایی می‌گذارد، امکان ثبت و فعالیت تحت یک برند ملی است.

ایجاد فن‌بازار تخصصی هوایی: صنعت هوایی به علت دانش فنی بسیار بالای مورد نیاز خود، صاحب فناوری‌های پیشرو است و با توجه به ماهیت نظامی فعلی این عرصه در کشور، تاکنون تبادل فناوری‌ها به سختی صورت پذیرفته و موجبات موازی‌کاری‌های فراوانی را فراهم کرده است.

همچنین با توجه به سطح بالای دانشی فناوری‌های عرصه هوایی، تزریق این فناوری‌ها به عرصه علم و فناوری می‌تواند موجبات رشد و حرکت سریع‌تر کشور در سایر عرصه‌ها و افزایش کیفی محصولات را نیز فراهم کند. از این رو با توجه به لزوم تشکیل یک فن‌بازار تخصصی هوایی، ستاد توسعه فناوری و صنایع دانش‌بنیان هوایی و هوانوردی، با مذاکره با فن‌بازار ملی ایران تشکیل فن‌بازار تخصصی هوایی را بمنظور زمینه‌سازی، رشد و تکامل در صنعت، در سال 1394 در دستور کار خویش قرار داد.

کنترل واردات محصولات هوایی مشابه تولید داخل: با توجه به پیامدهای منفی روند کنونی واردات بر میزان تولید و اشتغال کشور، قطعا حمایت از تولید داخلی و افزایش رشد اقتصادی و به تبع آن حفظ و گسترش فرصت‌های شغلی در صدر فهرست اهداف مدیریت واردات، قرار دارد. با این حال، باید توجه داشت که حمایت از تولید و اشتغال داخلی در برابر واردات کالاهای خارجی، نمی‌تواند از طریق بستن مرزهای کشور و ممنوع کردن واردات و ایجاد شرایط انحصاری برای تولیدکنندگان داخلی فراهم شود، زیرا این روند اگر چه می‌تواند در کوتاه مدت اثرات مثبت محدودی داشته باشد، اما در بلندمدت به تضعیف بیشتر تولید داخلی خواهد انجامید. بنابراین، حظ فضای رقابتی و جلوگیری از انحصار در اقتصاد داخلی باید در کنار هدف حمایت از تولید داخلی قرار گیرد.

برنامه‌ریزی و تبیین سیاست توسعه تجاری سازی و توسعه شرکت‌های دانش‌بنیان صنعت هوایی

تشکیل بانک اطلاعاتی تجاری صنعت هوایی ایران: به دلیل نبود بانک‌های اطلاعاتی منسجم و نبود تحلیل مناسب از وضعیت تجاری صنعت هوایی در کشور، این ستاد اقدام به تدوین بانک اطلاعاتی شرکت‌های فعال در صنعت هوایی، محصولات و خدمات پیشرفته موجود در این صنعت کرده است.

در اولین نسخه از این بانک، بالغ بر 80 شرکت فعال در زمینه طراحی، مهندسی و تولید در حوزه هواپیمای تجاری، بالگردهای تجاری و پهپادهای تجاری، بالغ بر 40 شرکت در زمینه اویونیک و تجهیزات فرودگاهی، بالغ بر 5 مرکز تخصصی در زمینه تعمیر، نگهداری و اورهال (MROU) و بالغ بر 20 شرکت در زمینه خدمات هوانوردی و 20 شرکت در زمینه تامین مواد، قطعات و تجهیزات در دایرکتوری صنعت هوایی ایران جای گرفته‌اند.

پایش و ارتقاء سطح توانمندی شرکت‌های دانش‌بنیان هوایی

طرح هدفمندسازی جایزه ملی مدیریت فناوری و نوآوری: ستاد توسعه فناوری و صنایع دانش‌بنیان هوایی و هوانوردی با همکاری انجمن مدیریت فناوری ایران در راستای سیاست کلان مبنی بر ترویج مفهوم، رویکرد و ابزارهای مدیریت فناوری و نوآوری در بنگاه‌های اقتصادی و با هدف ایفای نقش در انتقال اقتصاد منبع‌پایه به اقتصاد دانش‌پایه در کشور، اقدام به طراحی و اجرای جایزه ملی مدیریت فناوری و نوآوری هوایی و هوانوردی کرده است.

از این رو، ستاد توسعه فناوری و صنایع دانش‌بنیان هوایی و هوانوردی به کمک هدفمند کردن طرح جایزه ملی مدیریت فناوری و نوآوری طرح پایش و توانمندسازی مدیریت فناوری و نوآوری شرکت‌های دانش‌بنیان هوایی‎ را در سال 1394 در چهار گام اصلی اجرایی به شرح ذیل اجرایی کرد؛ 1- ارزیابی، 2- عارضه‌یابی، 3- پرورش نیروی انسانی توانمند در هر شرکت و 4- ارائه مشاوره به منظور بهبود توانمندی مدیریت و نوآوری.

آموزش شرکت‌های فعال در صنعت هوایی و هوانوردی در راستای ارتقای دانش فنی و مدیریتی: با نگاهی دقیق به مشکلات صنعت هوایی کشور که موجب حضور کم‌رنگ این صنعت کشور در عرصه بین‌المللی شده است، می‌توان دریافت بخشی از کمبودها، به ضعف در زمینه‌های دانش مدیریت و بازار مربوط می‌شود، زیرا  معمولا اداره و راهبری شرکت‌ها بر عهده متخصصان صنعت هوایی با دانش فنی و تکنولوژی بالا می‌باشد که عموما از دانش مدیریتی و مالی بالایی برخوردار نیستند.  بر این اساس، در راستای ارتقای دانش فنی و مدیریتی، ستاد توسعه فناوری و صنایع دانش‌بنیان هوایی و هوانوردی اقدام به برگزاری دوره‌های آموزشی مدیریتی در سرفصل‌های: از امور مالیاتی؛ مدیریت مالی؛ مسائل گمرکی؛ بازاریابی، مدیریت بازار قیمت‌گذاری؛ قراردادهای بازرگانی؛ مدیریت فروش داخلی؛ قوانین حاکم بر اسناد تجاری و شرکت‌های تجاری؛ تدارکات داخلی؛ تجارت بین‌الملل؛  قوانین برگزاری مناقصات و مزایدات؛ مدیریت خرید و سفارشات خارجی؛ مدیریت صادرات و فروش خارجی و مدیریت حمل‌و‌نقل برای این شرکت‌ها نموده است.

توسعه زیرساخت‌های تجارت صنعت هوایی ایران

ساختاردهی نیازمندی‌های تست و آزمون محصولات هوایی

انسجام‌بخشی و ساختاردهی مراکز تست و آزمون محصولات هوایی: با توجه به اينکه يکي از مهمترين الزامات در توليد تجاری محصولات هوايي، کسب استانداردها و مجوزهای لازم این محصولات مي‌باشد، لذا در راستای تکمیل چرخه تولید محصول تجاری، شامل طراحی، نمونه‌سازی، آزمون و استاندارد‌سازی و تولید تجاری، ایجاد زیرساخت‎های آزمون و استانداردسازی محصولات متناسب با مراحل رشد صنعت هوایی از مهم‌ترین و حیاتی‌ترین اقدامات کشور است.

طرح استقرار گواهینامه‌های سازمانی و استانداردسازی محصولات هوایی ایران: یکی از مهم‌ترین دلایل محدود شدن شرکت‌های دانش‌بنیان ایرانی و سهم بسیار پائین این شرکت‌ها از صادرات محصولات،‌ فقدان یا ضعف نام و نشان بنگاه‌ها و محصولات ایران در بازارهای جهان و بالاخص در فرآیند اخذ استانداردها می‌باشد. حاکمیت بیش از پیش قوانین و مقررات و استانداردهای جهانی، پیچیدگی رویه‌های ارزیابی انطباق با استانداردها، دانش فنی مورد نیاز در این زمینه و هزینه‌های بالا برای طراحان و تولیدکنندگان، مانع عظیمی بر سر راه محصولات دانش‌بنیان هوایی کشور در اخذ گواهینامه‌های معتبر استاندارد بین‌المللی برای ورود به بازارهای بین‌المللی قرار داده است.

توسعه روابط بین‌الملل

گسترش روابط بین‌الملل در صنعت هوایی ایران

بازدید از نمایشگاه‌های بین‌المللی/ حضور در نمایشگاه MAKS 2015: نمایشگاه تخصصی هوافضای روسیه با عنوان MAKS یکی از معتبرترین نمایشگاه‌های هوافضای جهان است که از سال 1992 هر دو سال یک بار در اواخر ماه آگوست و در حومه شهر مسکو (منطقه نظامی ژوکوفسکی) و توسط شرکت آویا سالن برگزار می‌شود.

در نمایشگاه 2015، تعداد 570 شرکت روسی و 150 شرکت از دیگر کشورها حضور داشتند. ایران با 40 شرکت از بخش‌های خصوصی، دانش‌بنیان و دولتی در نمایشگاه حضور داشتند؛ ضمن اینکه ستاد توسعه فناوری و صنایع دانش‌بنیان هوایی و هوانوردی، در غرفه جمهوری اسلامی ایران که با حمایت معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری برگزار شده بود، تعداد 8 شرکت دانش‌بنیان خصوصی، 5 مرکز طراحی و ساخت دولتی حضور یافته بودند. در این غرفه محصولاتی نظیر ماکت ماهواره‌بر سفیر، سیمرغ و فجر، ماکت کاوشگر زیستی بازگشت‌پذیر به جو زمین، ماکت‌های هواپیمای 4 نفره فجر و هواپیمای ترابری فراز، شتاب‌سنج، ارتفاع‌سنج و دریافت‌کننده GPS-Glonass به نمایش درآمده‌ بودند.

مهم‌ترین دستاورد این نمایشگاه، تشکیل کارگروه همکاری‌های مشترک علمی و فناوری بین ایران و روسیه، برای اولین بار در تاریخ روابط این دو کشور است و پیرو آن کمیته هوایی کارگروه مذکور در مهر ماه جهت ارزیابی قابلیت‌های ساخت و تحقیق و توسعه کشور جهت تعیین نوع و میزان مشارکت به ایران سفر کردند.

حضور در نمایشگاه DUBAI 2015: ستاد توسعه فناوری و صنایع دانش‌بنیان هوایی و هوانوردی در راستای ارتقاء روابط تجاری و تعاملات بین‌المللی، در نمایشگاه هوایی دبی ایرشو 2015 در کشور امارات متحده عربی حضور به هم رسانید. نمایشگاه هوایی دبی به عنوان یکی از بزرگترین نمایشگاه‌های هوافضای جهان از سال 1986 به صورت دوسالانه برگزار می‌شود و در سال جاری، این نمایشگاه در تاریخ 8-12 نوامبر 2015 (15 تا 19 آبان ماه 1394) با حضور 1103 شرکت فعال بین‌المللی در بخش‌های مختلف صنعت هوافضا از 61 کشور دنیا برگزار شد.

تیم حاضر در این نمایشگاه موفق به مذاکره با 130 شرکت از کشورهای انگلستان، امارات، ژاپن، آلمان، افریقای جنوبی، پاکستان، فرانسه، سوئیس، چین، اندونزی، هلند و استرالیا شدند. در طی مذاکرات انجام شده، اولویت همکاری با 47 شرکت در زمینه‌ تأمین‌ اجزا و قطعات، بالگرد، هواپیمای تجاری، تعمیر، نگهداری و اورهال، پهپادهای تجاری، موتور، اویونیک، تجهیزات آزمایشگاهی، خدمات فرودگاهی، سامانه‌های هوایی، صنایع و اتحادیه‌های هوایی و از کشورهای آلمان، فرانسه، انگلستان، سوئیس، ژاپن، امارات، چین و افریقای جنوبی تعیین گردید.

حضور شرکت‌های دانش‌بنیان هوایی در نمایشگاه‌های بین‌المللی در ایران: ششمین نمایشگاه ملی توانمندی‌های صنایع هوایی و فضایی ایران از تاریخ 4 تا 6 آذر ماه 1394 در محل شرکت پشتیبانی و نوسازی بالگردهای ایران (سایت 2 شرکت پنها) برگزار شد.

در این نمایشگاه تعداد 140 شرکت از شرکت‌های فعال در حوزه قطعات موتور، بدنه، بخش‌های اویونیک هواپیما، تعمیر و نگهداری و خدمات بازرگانی در این نمایشگاه حاضر شدند. همچنین در این نمایشگاه، تعداد 24 شرکت از 14 کشور دنیا شامل بلژیک، آلمان، انگلستان، روسیه، فرانسه، چین و اردن در زمینه طراحی، تولید و مونتاژ هواگرد، آموزش‌های نیروی انسانی متخصص، مهندسی نرم‌افزار و سیستم‌های فضایی، تعمیر، نگهداری و نوسازی، تأمین قطعات، خرید و فروش و اجاره انواع هواپیما و بالگرد، حضور داشتند.

برقراری ارتباطات بین‌المللی میان مراکز علمی، فناوری و صنعتی داخل و خارج کشور در صنعت

هوایی: در زمینه تعاملات بین المللی بر بخش‌های ذیل تمرکز شده است هواپیمای مسافربری و هوانوردی

عمومی، بالگردهای تجاری، پهپادهای تجاری، موتور، تعمیر، نگهداری و اورهال هولاپیما و بالگرد، اویونیک و

تجهیزات فرودگاهی، نرم افزارهای هوایی و تست و آزمونهای هوایی.

زمینه‌های فعالیت مورد نظر در بخش بین‌الملل عبارتست از پیوستن ایران به زنجیره تامین جهانی همکاری

های مشترک، تشکیل کنسرسیوم‌های بین‌المللی، انتقال فناوری و ارتقای دانش تکنولوژیک شرکت‌های

دانش بنیان ایرانی، تأمین قطعات و تجهیزات، تعمیر و نگهداری و نوسازی و تشکیل شبکه همکاران بین المللی

در حوزه مراکز آزمایشگاهی تخصصی هوایی، تحقیق و توسعه.

رصد شرکت‌های توانمند در سطح بین‌الملل

به‌منظور پژوهش پیرامون موضوعات مربوط به صنایع هوایی کشورهای درحال توسعه و توسعه یافته در زمینه

فناوری، محصولات و خدمات هوایی، شناسایی شرکت‌های منتخب همکاری با شرکت‌های دانش بنیان ایرانی و

سیاست‌های توسعه فناورانه، اقتصادی و اشتغال، و  بررسی اثر سیاست¬های توسعه بر پیشرفت صنعت هوایی

کشور و نحوه اجرای آن‌ها، مطالعات و رصد وضعیت کشورها و شرکت‌های خارجی به صورت دائمی در ستاد

صورت می‌گیرد.

حوزه پژوهش و فناوری

حمایت از تولید، حفاظت و به‌کارگیری دارایی‌های فکری فناوری هوایی و هوانوردی

ثبت اختراع داخلی: به منظور رفاه حال مخترعان و دانشمندان ارزشمند کشورمان و با هدف بهبود روند

حفاظت از دارایی‌های فکری، تعاملات با اداره ثبت اختراعات ایران انجام گرفته و مقرر شد که درخواست‌های

ثبت اختراعات مرتبط با فناوری‌های هوایی و هوانوردی برای داوری به این ستاد ارسال گردد. در این راستا،

متقاضیان حقیقی و حقوقی ثبت اختراع در داخل کشور مدارک اختراع خود را به اداره ثبت اختراعات ایران ارائه

می‌کنند و اداره ثبت اختراع پرونده‌هایی که مرتبط با حوزه هوایی و هوانوردی باشد به این ستاد ارجاع خواهد

کرد.

حمایت از توسعه فناوری‌

حمایت از طرح‌های توسعه فناوری در حوزه‌های اولویت‌دار کشور: برخی از این طرح ها شامل تحلیل و

بهینه‌سازی FCU  موتور هواناو،  طراحی و مدیریت طراحی و ساخت اسپین تست 25000 ، هوشمند سازی

کنترل پهپاد، طراحی و ساخت موتور توربینی با فن جانبی، طراحی و ساخت ابزارآلات و تدوین تکنولوژی

ساخت بدنه هواپیمای جت آموزشی کوثر 88، شبیه‌ساز انتخاب و تحلیل المان آنتن بهینه و غیره می‌شود.

برخی طرح ها نیز در سال 94 آغاز شده که تعدادی از این طرح به این شرح است؛ طراحي و ساخت نمونه

مهندسي لبه حمله كامپوزيتي يك‌بال مجهز به سيستم مقابله با يخ الكتروترمال، توسعه نرم‌افزار بارگذاری

هواپیماهای مسافربری به همراه استخراج فرمولاسیون مربوطه، پیاده‌سازی استاندارد و شناسایی معماری سازه

آیرودینامیک و شناسایی فناوری‌های کلیدی طرح کلان هواپیمای 150 نفره و استخراج درخت فناور‌های

طراحی مفهومی این رده از هواپیماها و غیره.

اعطای جوایز تشویقی به دستاوردهای علمی و فناوری محققان، اساتید و دانشجویان و جهت‌دهی به آنها

بر این اساس ستاد در سال 94 دستاوردهای علمی محققان را در چهار گروه پایان‌نامه‌ها، مقالات، کتب و نشریات مورد بررسی و داوری قرار داده و از آن‌ها حمایت کرده‌ است.

اعطای حمایت‌های تشویقی به استادان و دانشجویان پروژه‌های تحقیقاتی (پایان‌نامه‌ها): درخواست‌ها برای حمایت ستاد از پروژه های تحقیقاتی شامل 15 پایان‌نامه کارشناسی ارشد و 5 پایان‌نامه دکتری است. همچنین بررسی آماری حوزه‌های پژوهشی پایان‌نامه‌های ثبت‌شده در سامانه درخواست حمایت مالی نشان می‌دهد که تعداد این پایان‌نامه‌ها در حوزه موتور و آیرودینامیک بیشترین و در حوزه اویونیک و مکانیک پرواز کمترین بوده است.

حمایت تشویقی از مقالات علمی حوزه هوایی و هوانوردی: از مجموع درخواست‌های ثبت شده در سامانه، حمایت‌های مالی به 10 مقاله پرداخت شده ‌است و تعداد 4 مقاله نیز در مرحله داوری قرار دارند. همچنین تنها 2 عدد از مقالات غیر مرتبط با صنعت هوایی و هوانوردی شناخته شد و 1 عدد هم مغایر آیین‌نامه‌های حمایت تشویقی بودند. 

تفکیک مقالات دریافتی به حوزه‌های پژوهشی مشخص می‌کند که حوزه آیرودینامیک بیشترین و حوزه موتور کمترین سهم را در مقالات ثبت‌شده در سامانه حمایت تشویقی ستاد دارا بودند.

حمایت از ترجمه و تدوین کتاب: در جهت حمایت از مؤلفان و مترجمان کتاب‌های حوزه هوایی و هوانوردی و افزایش انگیزه در تهیه و تدوین این کتب، طرح‌های تشویقی در این ستاد برنامه‌ریزی و اجرا شده‌اند. طرح حمایت از کتب اواخر سال 1394 تصویب و اجرایی شد و در این سال تنها یک کتاب مورد حمایت قرار گرفت.

حمایت از انتشار مجلات علمی – پژوهشی داخلی: هدف از طرح‌های تشویقی ستاد در انتشار مجلات علمی – پژوهشی داخلی، کمک به ارتقای سطح کیفی آن‌ها و کسب جایگاه مناسب داخلی و بین‌المللی است. در سال 1394، پس از تصویب طرح حمایت از مجلات علمی، یک مجله علمی – پژوهشی از انتشارات دانشگاه امام حسین مورد حمایت قرار گرفت.

حوزه پایش و سیاست‌گذاری

سیاست‌گذاری و ارزیابی اهداف، راهبردها، سیاست‌ها، برنامه‌ها

تدوین سند راهبردی سه ساله اول توسعه فناوری هوافضا:  تدوین سند راهبردی توسعه فناوری‌های هوایی و هوانوردی از اواسط سال 1393 و با همکاری تمامی حوزه‌های فعالیت ستاد آغاز شد. در هر یک از حوزه‌های "ترویج و فرهنگ‌سازی"، "تجاری‌سازی"، "روابط بین‌الملل"‎‎، "پژوهش و فناوری" و "سیاست‌گذاری و پایش"، جلسات کارشناسی درون‌گروهی به منظور تدوین برنامه‌ها برگزار شد. برنامه‌ریزی‌ها به منظور دستیابی به چشم‌انداز بیست‌ساله و بر اساس راهبردهای کلان سند جامع توسعه هوافضا است.

تدوین گزارش عملکرد اجرایی برنامه‌های سند راهبرد آینده: هر سال، تلاش ستاد بر این است که محتوای این گزارش کامل‌تر و جامع‌تر باشد. همچنین عناوین و سرفصل‌های هر ساله گزارش عملکرد، متناسب با گزارشات درخواستی، تنظیم می‌شوند. هدف از گزارش عملکرد، جمع‌بندی اقدامات انجام‌شده در راستای برنامه‌ها و در مدت یک سال است که به نظارت مسئولین و ذینفعان می‌انجامد.

پایش جایگاه بین‌المللی صنعت

ارزیابی راهبردی جایگاه بین‌المللی کشور در صنعت هوایی و هوانوردی: پایش در هر حوزه‌ای به این منظور انجام می‌شود که یک سازمان برنامه‌ریز یا سیاست‌گذار چگونگی موفقیت اقدامات و فعالیت‌های طرح‌ریزی شده را بررسی کند. با توجه به برنامه‌های طرح‌ریزی‌شده و یا در حال اجرای ستاد باید اطمینان حاصل شود که آیا برنامه‌ها همانگونه که طرح‌ریزی شده انجام می‌گیرد. و اینکه آیا برنامه مناسبی برای رسیدن به اهداف مورد نظر طرح‌ریزی شده است و این امر جز از طریق پایش میسر نخواهد بود.

آمار و مقادیر شاخص‌ها

براساس ارزیابی انجام‌شده تا پایان سال 2014 میلادی، محققان ایرانی 343 مقاله (حدود 7/1 درصد از کل مقالات هوایی دنیا) در حوزه هوافضا منتشر کرده‌اند که نسبت به سال 2013 (275 مقاله) حدود 20 درصد رشد کرده است. رتبه ایران در تولید مقالات نانو، در سال 93 نسبت به سال 92، دو پله رشد داشته است. ایران هم‌اکنون در رده دوازدهم دنیا و اول منطقه قرار دارد و فاصله خود را با رقیبان از نظر تعداد بیشتر کرده است.

پایان پیام/23