اسکادا،  سامانه‌ای است که برای مدیریت از راه دور منابع حیاتی، مانند شبکه‌های آب، برق، گاز، نفت، و بسیاری از زیرساخت‌های دیگر کاربرد دارد. سامانه‌های اسکادا تمام اطلاعات حیاتی منابع یک کشور را مدیریت می‌کنند و بنابراین از اهمیت فوق‌العاده‌ای در مدیریت منابع کشور برخوردارند.

کامجو بیات مدیرعامل شرکت دانش‌بنیان پویش نظارت فرآیند با بیان مثالی درباره اهمیت این سامانه گفت: فرض کنید یک چاه آب در شهریار داریم که یک پمپ آب به این چاه متصل شده است. اگر بخواهیم وضعیت این پمپ را در اتاق کنترل که ۵۰ کیلومتر دورتر قرار دارد بررسی یا پمپ را خاموش و روشن کنیم، اسکادا نقش‌آفرین می‌شود.

این فعال فناور با بیان این‌که سیستم اسکادا دارای سه قسمت اساسی است، عنوان کرد: RTU یا یک کامپیوتر صنعتی که می‌تواند در شرایط نامناسب سایت مانند دما و رطوبت بالا کار کند، یکی از سه بخش اساسی سیستم اسکادا به شمار می‌رود که چند شرکت دانش‌بنیان داخلی این سخت افزار را تولید می‌کنند.

بیات افزود: فعالان فناور پویش نظارت فرآیند به‌صورت تخصصی کار برنامه نویسی نرم‌افزاری RTU را برای سازندگان سخت‌افزار RTU انجام می‌دهند.

وی با بیان این‌که سازوکارهای ارتباطی میان سخت افزار و مرکز کنترل یکی دیگر از بخش‌های اساسی سیستم اسکادا است، ادامه داد: چند پروتکل استاندارد برای سیستم‌های اسکادا وجود دارد که یکی دیگر از تخصص‌های متخصصان این شرکت دانش‌بنیان، توسعه پروتکل‌های اسکادا است.

بیات، به استفاده از نرم‌افزارها و پروتکل‌های ساخت این شرکت دانش‌بنیان در پروژه‌های داخلی و بین‌المللی اشاره کرد و گفت: این سازوکارها اکنون در بسیاری از پروژه‌های بین‌المللی استفاده می‌شود. پروژه‌هایی مانند سیستم اسکادای برق آفریقای جنوبی، سیستم اسکادای برق فیلیپین، سیستم اسکادای برق اندونزی، چندین پست برق در آمریکا و شیلی و... از پروتکل DNP3 که توسط این شرکت توسعه یافته است استفاده می‌کنند.

مدیرعامل شرکت دانش‌بنیان پویش نظارت فرآیند، نرم افزار مرکز کنترل آخرین بخش اصلی یک سیستم اسکادا دانست و گفت: این نرم افزار توسط این شرکت دانش‌بنیان تولید می‌شود . با توجه به این‌که قیمت نرم افزار اسکادا بسیار گران است و همچنین می‌تواند مشکلات امنیتی ایجاد کند، تولدی داخلی آن به دست متخصصان بومی، اهمیت بالایی دارد که خوشبختانه اکنون محقق شده است.

وی با بیان این که توسعه نرم‌افزارهای اسکادا، زمینه‌ساز تأمین نیاز به این محصول در داخل کشور و جلوگیری از خروج ارز شده است ادامه داد: کار توسعه نرم افزار های اسکادا از سال ۲۰۰۷ شروع شد. اکنون در نقطه‌ای قرار داریم که در سال ۲۰۱۹ بیش از70 هزار دلار از محصولات خود را در بازارهای بین‌المللی و از طریق کشور مالزی به ‌فروش رساندیم.

این فعال فناور، با تأکید بر این‌که باید با حمایت از محصول ایران‌ساخت از ترویج محصولات بی کیفیت خارجی در پروژه‌های داخلی جلوگیری شود بیان کرد: تنها راه حل منطقی برای مدیریت سیستمهای اسکادا با حمایت از محصول ایران‌ساخت،  تشکیل کمیته ملی اسکادا با حضور نمایندگان کارفرمایان،افتا، پدافند غیر عامل و سازندگان داخلی سیستم‌های اسکادا است. معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری می‌تواند در توجه بخشی دستگاه‌ها به استفاده از نوع داخلی این محصول و حمایت از تولیدکنندگان دانش‌بنیان نقشی کلیدی ایفا کند.

گزارش از مرکز ارتباطات و اطلاع‌رسانی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری

پایان پیام/24

اخبار مرتبط:

* راکتور تصفیه گازهای خروجی خودرو ایران ساخت شد

* تجهیزات واگن ملی «ایران ساخت» رونمایی شد

* ربات پزشکی «کیوان لایف بات» ایران ساخت رونمایی شد