فهمیه محمد زمانی؛کارشناس ستاد توسعه فناوری های نرم و هویت ساز معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری

صنعت قلمکاری هنری سنتی و با قدمتی طولانی است که طرفداران وعلاقمندان بسیاری دارد .این هنر در دوره صفویه و با توجه به علاقه دربار شاه عباس رونق گرفت و به اوج رسید. دردوره صفویه انواع مختلف قلمکاری تهیه می‌شد که قلمکاری زر یا اکلیل از معروفترین و بهترین‌های آن زمان بود.در دوره حکومت شاه عباس اغلب لباس های مردم از پارچه هایی با نقش و نگار قلمکاری تهیه می شد.

قلمکاری هنر چاپ نقش‌های مختلف بر روی پارچه است که در سال‌های قبل به وسیله دست انجام می‌شده اما این هنر در طول زمان دستخوش تغییراتی در ماهیت،نحوه ساخت،اجرا و تولید انبوه شده به طوری که در سال های اخیر برای تسریع کار و کاهش هزینه‌ها این امر به وسیله مهرهای چوبی انجام می شودو دیگر ظرافت دست در این هنر نقشی ندارد .

با توجه به اینکه صنایع دستی وهنرقلمکاری یکی از پایدارترین صنایع در کشوراست باید به آن نگاه ویژه‌ای شود و برای نگهداری و احیای این هنر ماندگار تلاش شود.این صنعت که در گذشته ازآن با عنوان چیت سازی هم یاد می شده هنر نقش و نگار زدن بر روی پارچه است .

هنر و صنعت قلمکاری که از دوره صفویه در اصفهان توسط قلم و دست انجام می شده مدتی است به وسیله مهرهای چاپی انجام می شود اما با توجه به ظرافت و دقت در روش دستی،اخیرا هنرمندان پژوهشگر برآن شدند تا هنر قلمکاری را به کمک دانش بومی احیا کنند.آنها این هنر را با هدف به کارگیری ظرافت ها و ماندگاری بیشترآن را احیا کرده اند و جانی دوباره بخشیده اند.

به کارگیری دانش بومی توانسته در تولید طرح و نقشه و مواد اولیه این محصولات تاثیر گذار شود وهنر و صنعت قلمکاری را دوباره در کشور احیا کند.

استفاده از فناوری در روش قلمکاری از طریق دست یک تفاوت دیگر هم دارد وآن این است که علاوه براستفاده از دانش فنی خلاقیت نیز در احیای این هنر قدیمی به کارگرفته شده است .

به کارگیری این فناوری ها قابلیت ماندگاری بالا رابه این هنر و صنعت بخشیده است و موجب ایجاد ارزش افزوده در هنر قلمکاری و ارزآوری در کشور می شود تا این صنعت را پایداری بخشد.

با توجه به اصالت این هنر در کشور،کشورهای اروپایی، آسیای شرقی از جمله ژاپن و آمریکای شمالی متقاضی اصلی این محصولات هستند و بسیار از تولیدات این صنعت را خریداری می کنند.

منبع: isti.ir

پایان پیام /26