از ایده تا محصول؛
نقش کلیدی پژوهش در توسعه صنعت نفت
معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری هدایت و سکان داری اقتصاد کشور را در گرو پژهش و فناوری در صنعت نفت می-داند و با حمایت از طرح های پژوهش محور از سوی ستاد توسعه فناوری و نوآوری صنعت نفت گاز و ذغال سنگ به دنبال سرعت بهره گیری استفاده از فناوریهای نوین است.
به گزارش مرکز روابط عمومی و اطلاع رسانی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، با وجود اینکه سرعت انتقال، ابداع و تولید فناوری در ایران بالاست، اما سرعت بهره گیری و استفاده از فناوریهای نوین در کشور بسیار پایین است. در صورتی که بلوغ اقتصادی در گرو پژوهش و فناوری در هر کشور است. از این رو ستاد توسعه فناوری و نوآوری نفت گاز و ذغال سنگ یکی از شاخصهای بلوغ اقتصادی در کشور را نقش پژوهش و فناوری در اقتصاد آن کشور مداند و از آنجا که شرط بقا در عصر دانش بها دادن به این امر است، در مواردی که فعالیت ها منجر به توسعه تکنولوژی شده است آنها را به صنعت مرتبط معرفی کرده است.
پژوهش برای صنعت نفت چه میکند؟
در حال حاضر، تجاریسازی یکی از مواردی است که ما آن را دنبال میکنیم. فرآیند آن از ایده تا محصول نام دارد. از هر 100 ایده، ممکن است 6 مورد آن به محصول تبدیل شود که عوامل متعددی در آن نقش دارند. ابتدا باید ایده، مورد آزمایش و پژوهش قرارگیرد، سپس تولید در مقیاس آزمایشگاهی مطرح میشود. در مرحله بعد، تولید در مقیاس پایلوت انجام میشود و پس از آن به تولید انبوه میرسیم. برای تولید انبوه یک محصول، دانش فنی، سرمایهگذار و سازنده 3 رکن اساسی هستند، اما در کنار همه اینها خریدار محصول هم نقش مهمی دارد. این چرخهای است که یک محصول برای ورود به بازار باید آن را پشت سر بگذارد.
اساسا، پژوهش نقش کلیدی و مهمیدر توسعه کشورها دارد. پژوهش و تحقیقات در وزارت نفت به منظور توانمندسازی و استفاده بهینه از ظرفیتهای پژوهشی با رویکرد دانش پایه به جای منابع پایه تعریف شده است. رسیدن به موقعیت ممتاز جهانی به لحاظ شاخصهای تولید علم و فناوری، افزایش سهم پژوهش و فناوری در ارتقای شاخص بهرهوری و توان رقابتی، ارتقای سطح پژوهش و نگاه به آن به مثابه سرمایهگذاری و دستیابی به نظام ملی نوآوری براساس برنامه جامع توسعه فناوری و گسترش صنایع نوین با تاکید بر توسعه فناوریهای نوین ازجمله اهدافی است که در رویکرد دانش پایه تعریف شده است.
باید به پژوهش اعتقاد داشت و این بسیار مهم است. پژوهش در صنعت نفت در حال پیداکردن جایگاه خود است. تحریمها غالبا در پیدایی تفکر بومیسازی بخصوص در سالهای اخیر مؤثر بوده است. تفکر همگان باید این باشد که از دانش داخل خوب استفاده و آن را کاربردی کنند. درست است که برخی موانع فرهنگی بر سر راه قرار دارد، اما حداقل اثر تحریمها غالب کردن تفکر بومیسازی و حرکت به این سمت بوده است، ضمن اینکه در داخل هم این توانایی وجود دارد.
روشهای پژوهش به یک رشته علمی با تعریف خاص خودنمایی کردند
امروز ضرورت و اهمیت پژوهش بر هیچ کس پوشیده نیست. تا چند دهه پیش، پژوهش و روشهای آن به عنوان یک گرایش در رشتههای تحصیلی گوناگون مورد توجه پژوهشگران و اندیشمندان بود و آنان که شیفته پژوهش به معنای کشف حقایق و ارائه دانش نو بودند، در دانشگاههای معتبر جهان این گرایش را فرا گرفتند. با پیشرفت روزافزون این علم در دهههای اخیر، روشهای پژوهش پیشین پاسخگوی نیازهای فرهیختگان نبود. بنابراین روشهای پژوهش به یک رشته علمی با تعریف خاص خودنمایی کردند و دنیای پژوهش زیباییهای خود را هرچه بیشتر نمایان کرد.
نقش موثر پژوهش در تصمیم گیری های کلان
پژوهش میتواند جلوی بسیاری از دوباره کاریها، اتلاف وقت و بودجه را بگیرد. هر قدر موضوعی بزرگ تر و بااهمیت تر باشد نیاز به پژوهش برای تصمیمگیری درباره اجرای آن بیشتر است. این کار، ریسک تصمیم و اجرا را به حداقل میرساند. برای برنامه ریزی بلند مدت نیز نیاز به تحقیقات بیشتر است. در صورتی که برنامه ریزی فاقد پشتوانه تحقیقاتی باشد و به طور همه جانبه پیش از آغاز مورد بررسی قرار نگرفته باشد، به یقین در اجرا و عملیاتی شدن با مشکل روبه روخواهد شد. از این رو میتوان گفت پژوهش به ویژه در تصمیمگیریهای کلان نقش عمدهای دارد.
نقش موثر معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری در به کارگیری نیروهای متخصص
به گفته عبدالحسین شریفی مدیر عامل و رییس هیئت مدیره شرکت مپصا نوآوری و فناوری از جمله مهمترین اهداف معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری حمایت از ایده های پژوهش محور است و پیرو مشکلاتی که در خصوص به کارگیری نیروهای متخصص مطرح است، معاونت با همکاری ستاد توسعه فناوری و نوآوری صنعت نفت، گاز و ذغال سنگ میتواند با کاهش فاصله صنعت و دانشگاه در این امر اقدام مؤثری داشته باشد.
وی با تاکید به باور پژوهش و پژوهشگر گفت: از یک طرف، نفت برای کشور ما اهمیت ویژه ای دارد و از طرف دیگر، هر کار پژوهشی در صنعت نفت میتواند به افزایش تولید و در نتیجه افزایش دارایی و رفع مشکلات منجرشود. به همین دلیل، پژوهش و فناوری در صنعت نفت موضوعی کلیدی، استراتژیک و حساس است. ما باید محصولات جانبی را که از نفت و گاز به دست میآید، تبدیل و سپس به فروش برسانیم. این کار ارزش افزوده بیشتری برایمان به ارمغان خواهد آورد که به لزوم توجه به دانش فنی بازمیگردد. در ابتدای کار هستیم و به سمت تکامل پیش میرویم. باید کارهایمان را مدیریت بهینه کنیم و دانش فنی را با برنامهریزی به دست آوریم. باید پژوهش و پژوهشگر را باور داشت.
این فعال حوزه فناوری با اشاره به واحدهای R&D یا پژوهش و توسعه بیان کرد: این واحدها حالت کارگزاری دارند. اگرچه وجود یک بانک اطلاعاتی مناسب و دقیق مانع از همپوشانی فعالیتها میشود، اما هنوز این امکان وجود دارد که یک طرح در جاهای مختلف طرح و اجرا شود. ستاد پژوهش و فناوری وزارت نفت نیز نقش ایجاد همدلی و هماهنگی بین این واحدها را دارد و خوشبختانه فکر میکنیم در این راه تا حدودی نیز موفق بودهایم. ما باید نتایج کار این واحدها را با ملاحظه و دقت بیشتری ارزیابی کنیم. اداره کل پژوهش و فناوری وزارت نفت به عنوان یک واحد ستادی برای شرکتها نقش روانسازی فعالیتها را ایفاگر است و با برنامهریزیهای انجام شده و مساعی کارکنان صدیق و تلاشگر خود قطعاً به این مهم نائل خواهد شد.
پایان پیام/32
Send to friends