مرکز راهبردی فناوری های همگرا معاونت علمی در حوزه نسل جدید توالی‌یابی اقدامات اساسی انجام داده است به گونه‌ای که شاهد رونق فعالیت‌ها این حوزه هستیم.

به گزارش مرکز ارتباطات و اطلاع رسانی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، علی‌محمد سلطانی رییس مرکز فناوری های همگرا معاونت علمی درباره نسل جدید توالی‌یابی و انجام فعالیت ها در این حوزه بیان کرد: نسل جدید توالی‌یابی به مجموعه فناوری‌هایی گفته می‌شود که می‌تواند حجم زیادی از «دی ان ای» را در مدت‌زمانی کوتاه و با هزینه کم توالی‌یابی کنند. مطالعه زنجیره ارزش نسل جدید توالی‌یابی، وجود بخش‌های مختلفی مانند مراکز تولید داده، پایگاه داده، شرکت‌های تحلیل داده، سرمایه‌گذاران، مشتریان و نهادهای سیاست‌گذار و تنظیم‌گر را نشان داد. مهم‌ترین راهبرد در این حوزه تنظیم گری دولت و توسعه خدمات توسط کسب‌وکارهای جدید است.

فعالیت‌ها در سه بخش آغاز شد

سلطانی ادامه داد: مرکز راهبردی فناوری همگرا معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری در راستای برنامه‌های خود در حوزه نسل جدید توالی‌یابی به‌عنوان یکی از نقاط همگرایی، فعالیت‌هایی را آغاز کرده است. این فعالیت در سه بخش اصلی زنجیره ارزش نسل جدید توالی‌یابی یعنی تولید داده، پایگاه داده و تحلیل داده است. در تولید داده بعد از مطالعات و ارزیابی‌ها، مطالعه امکان‌سنجی تولید کیت‌های آزمایش NIPT (یکی از آزمایش‌های مبتنی بر روش‏های نسل جدید توالی‌یابی که برای تشخیص برخی بیماری‌های ژنتیکی جنین استفاده می‌شود) به دلیل استفاده فراوان این کیت‌ها در کشور انجام شد. 

به گفته وی، هم‌زمان شرکت‌هایی که توانایی تولید این کیت‌ها رادارند شناسایی شدند و درنهایت مذاکراتی با شرکتی که اخیراً برخی از کیت‏های مولکولی این حوزه را با کیفیت بالا تولید کرده و توانسته است به آزمایشگاه‌های تشخیص طبی بفروشد، صورت و نتایج مطالعات امکان‏سنجی در اختیار این شرکت قرار گرفت. این شرکت نیز کار مطالعه فنی برای تولید کیت‌ها را آغاز کرد. قرار است به‌زودی این برای نخستین بار به‌صورت انبوه تولید شود. همچنین این شرکت برای تولید سایر کیت‌های آزمایش NIPT برنامه‌ریزی کرده است و مرکز راهبردی همگرا معاونت علمی نیز از آن حمایت خواهد کرد.

مسابقه تحلیل داده برگزار شد

رییس مرکز فناوری های همگرا معاونت علمی همچنین عنوان کرد: در موضوع پایگاه داده این مرکز بعد از گفتگو و جلسات متعدد با ذی‏نفعان حوزه نسل جدید توالی‌یابی پیش‌نویسی تصویب‏نامه‏ای برای تصویب در هیئت دولت برای تنظیم گری و توسعه کسب‌وکارهای داده‌های زیستی تهیه کرده است. با همکاری مرکز همکاری‌های تحول و پیشرفت و همچنین ستاد توسعه زیست‌فناوری معاونت علمی جلسات کارشناسی مختلفی با نخبگان حوزه ژنتیک کشور برای نقد این پیش‌نویس برگزار شد و بر اساس نتایج این جلسات، پیش‏نویس اصلاح و نهایی شد.

وی به برگزاری مسابقه تحلیل داده اشاره کرد و گفت: در بخش تحلیل داده به‌منظور شناسایی و تقویت شرکت‌ها، پژوهشگران، اعضای هیئت‌علمی و دانشجویان دانشگاه‌ها و پژوهشگاه‌های فعال در این حوزه، مسابقه تحلیل داده‌های NGS (نسل جدید توالی‌یابی) برگزار شد. این مسابقه که با همکاری ستاد توسعه زیست‏فناوری معاونت علمی و در سه مرحله برگزار شد. این مسابقه از اردیبهشت‌ماه شروع و در آذرماه سال جاری به پایان رسید. از 45 شرکت‌کننده مرحله اول مسابقه، 10 تیم به مرحله نهایی راه‌یافته‌اند و در این مرحله در دو بخش فنی و همچنین کسب‌وکاری به رقابت پرداخته‌اند و درنهایت تیم‌های اول تا دهم مشخص‌شده‌اند. 

کسب و کارها در دوره پیش شتابدهی شرکت کردند

سلطانی ادامه داد: تیم‏های اول تا سوم به ترتیب، 70، 50 و 30 میلیون ریال جایزه نقدی دریافت کرده و به تیم‌های چهارم تا دهم نیز برای مدت یک سال سرور مجازی اجاره شده است. برخی از تیم‏های مرحله پایانی به‌منظور شروع فعالیت کسب‏وکار خود در دوره پیش‏شتابدهی فراخوان نوپاهای همگرا نیز شرکت کرده‏اند و علاوه بر فراگیری آموزش‏های مرتبط با راه‏اندازی کسب‌وکار، در حال تدوین و اعتبار سنجی مدل کسب‌وکار خود هستند. 

وی به سایر اقدامات در این حوزه اشاره کرد و گفت: همچنین در حوزه تحلیل داده ضمن بررسی و مطالعه وضعیت جهانی استارتاپ‌های این حوزه مدل کسب‌وکار برخی از شرکت‌های پیشرو در این حوزه به‌صورت جزئی مطالعه شده و نتایج این مطالعه در اختیار شرکت‌کنندگان مسابقه تحلیل داده‌های NGS قرار گرفت.

همچنین پیرو فعالیت‌های سال قبل، برنامه‌ها و جلسات تعاملی با وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، ستاد توسعه زیست‌فناوری معاونت علمی و مرکز همکاری‌‌های تحول، بخش خصوصی و سایر ذی‏نفعان برای توسعه زنجیره ارزش نسل جدید توالی‌یابی صورت گرفت. در همین راستا به‌منظور حمایت از شرکت‌های نوپای تحلیل داده‌های نسل جدید توالی‌یابی  تفاهم‏نامه‏ای فی‌مابین مرکز راهبردی فناوری‌های همگرا، ستاد توسعه زیست‌فناوری و مرکز همکاری‌های تحول و پیشرفت منعقد شد. همچنین مطالعاتی میدانی و کتابخانه‏ای در مورد اهمیت داده‏های ژنومی، مسائل ایمنی و امنیت این داده‌ها و مباحث حقوقی آن‌ها انجام‌شده است.

انتهای پیام/25