برای نخستین بار در کشور محققان داخلی، توانسته‌اند با طراحی "اسکنر کروماتوگرافی"ضمن تعیین خلوص مواد شیمیایی در رادیو داروها، از کنترل کیفی آن‌ها در مراکز تولیدی اطمینان حاصل کنند. 

به گزارش مرکز ارتباطات و اطلاع‌رسانی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری؛ در ششمین نمایشگاه تجهیزات و مواد آزمایشگاهی ساخت ایران"، شرکت‌های دانش بنیان و فناور به منظور ارائه دستاوردهای خود در این جریان فناورانه شرکت خواهند کرد، که در این دوره برای نخستین بار از  دستگاه "اسکنر کروماتوگرافی" عرضه خواهد شد، این دستگاه قبل از تزریق به بیمار با آنالیز کمی و کیفی ترکیبات رادیو داروها را اندازه‌گیری می‌کند. 

سید مهدی حمید زاده مدیر عامل شرکت دانش بنیان کنترل فرایند پاسارگاد در مقایسه تصویربرداری در پزشکی هسته‌ای و رادیولوژی گفت: در رادیولوژی اشعه ایکس از دستگاه به بیمار تابش می‌شود و پس از برخورد با بیمار، از بیمار رد شده و روی فیلم حساس به اشعه ایکس ، تشکیل تصویر می‌دهد. در صورتی که در پزشکی هسته‌ای رادیو دارو به بیمار تزریق‌شده و پس از تجمع در ارگان هدف، به دستگاه‌های خاصی که قادر به آشکارسازی این اشعه ( یعنی اشعه گاما) رادارند، برخورد می‌کند و تشکیل تصویر می‌دهد. 

به گفته مدیر عامل شرکت کنترل فرآیند پاسارگاد بیان کرد: به همین دلیل روش‌های پزشکی هسته‌ای ،روش فانکشنال هستند و عملکرد ارگان مورد نظر را ارزیابی می‌کنند.در واقع ،در پزشکی هسته‌ای منبع پرتو داخل بدن بیمار است و بیمار به دستگاه پرتو ساطع می‌کند. در حالی که در رادیولوژی منبع پرتو دستگاه است و دستگاه به بیمار اشعه می‌دهد. 

این فعال حوزه فناوری با اشاره به فعالیت‌های صورت گرفته در این مرکز تحقیقاتی گفت: کنترل فرآیند پاسارگاد در حوزه طیف‌سنجی پرتوهای آلفا، بتا گاما و ایکس به طور تخصصی کار می‌کند.  که دستگاه "آرتی آل سی" یکی از دستگاه‌های مورد استفاده در پزشکی هسته‌ای‌ است. 

حمید زاده با اشاره به مشکلات موجود در تزریق رادیو داروها به بیماران بیان کرد: متاسفانه در حال حاضر رادیو داروهایی که به بدن بیمار تزریق می‌شود و بعد در مرحله عکس‌برداری هسته‌ای‌ قرار می‌گیرد، با مشکلاتی همچون عدم اندازه‌گیری پارامترهای لازم و انجام تست‌های آزمایشگاهی مواجهه هستند،  در صورتی که قبل از تزریق رادیو داروها به بیمار طبق استانداردها باید پارامترهای آن حفظ و اندازه‌گیری شود و در صورت مشاهده مشکل در پارامترها از تزریق آن به بیمار جلوگیری شود. 

وی در ادامه گفت: دستگاه "آرتی آل سی" با کاربرد بهره مندی در پزشکی هسته‌ای  این امکان را فراهم می‌کند، تا با اطمینان از انجام تست‌های آزمایشگاهی بیمار را از دریافت بیش از حد مجاز رادیو دارو در امان نگه دارد، این دستگاه مورد تأیید مرکز تحقیقات پزشکی هسته‌ای‌ و قطب پزشکی هسته‌ای کشور و آزمایشگاه پیش بالینی آزمایشگاه جامع تحقیقات دانشگاه علوم پزشکی تهران است. 

مدیر عامل شرکت دانش بنیان کنترل فرآیند پاسارگاد بیان کرد: تعیین شاخصه خلوص رادیو شیمیایی و رادیونوکلئیدی،  از مراحل مهم و ضروری کنترل کیفیت هر رادیو دارو است که  قبل از تزریق به بیمار برای اطمینان از کیفیت روال پزشکی هسته‌ای و اجتناب از پرتوگیری غیر ضروری بیمار در اسکن‌های هسته‌ای  SPECT و  PET مورد استفاده قرار می‌گیرد. 

این فعال حوزه فناوری با اشاره به خواص خلوص رادیو شیمیایی گفت: این فرآیند بیشتر به روش کروماتوگرافی با برش کاغذ کروماتوگرافی و اندازه‌گیری میزان رادیواکتیویته در هر برش انجام می‌گرفت. بررسی خلوص رادیونوکلئیدی نیز با استفاده از دستگاه طیف‌سنج گاما صورت می‌پذیرفت. 

حمید زاده در تعریف دستگاه اسکنر کروماتوگرافی اظهار کرد:  لایه نازک پرتوی خلوص رادیو شیمیایی رادیو دارو را نه به روش برش کاغذ کروماتوگرافی بلکه به روش اسکن مکانی کاغذ کروماتوگرافی و آنالیز درصد خلوص رادیو دارو و ناخالصی‌های آن انجام می‌دهد. همچنین این دستگاه با مجهز بودن به تجهیزات و نرم افزار گاما اسپکترومتری، همزمان با تعیین خلوص شیمیایی، خلوص رادونوکلئیدی هر نمونه را نیز تعیین می‌کند و مراکز پزشکی هسته‌ای را از خریدن دو دستگاه مجزا بی‌نیاز می‌کند. 

بر اساس این گزارش؛ معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری همانند سالهای گذشته و در تعامل و همکاری نزدیک با وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، نسبت به برگزاری" ششمین نمایشگاه تجهیزات و مواد آزمایشگاهی ساخت ایران" همزمان با نوزدهمین نمایشگاه دستاوردهای پژوهش، فناوری و فن بازار کشور" در تاریخ 3 تا 6 دی‌ماه سال جاری اقدام کرده است. 

پایان پیام/32