به گزارش مرکز ارتباطات و اطلاع رسانی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، سال های متمادی از استخراج و بهره برداری از نفت خام و مشتقات آن در نقاط مختلف جهان می گذرد. درطول اين سال ها مواد نفتی در نتيجه عمليات اکتشاف، انتقال و پالايش به محيط زيست وارد شده اند. حضور ترکيبات مختلف موجود در نفت خام در آب، خاک و هوا اثرات نامطلوب زيادی بر کليه اشکال حيات و اکولوژي به غير اثرات بسيار سوء آن بر انسان دارد که از آن جمله ميتوان به کاهش پوشش گياهی، ميکروارگانيسم های خاک و جمعيت آبزيان اشاره کرد که به طور مستقيم و غير مستقيم تهديدی جدی برای محيط زيست است. بنابراين لزوم توسعه پايدار و تأمين نياز نسل حاضر باتوجه به نيازهاي نسل آينده، می طلبد که در اصلاح و حفظ اين منابع غيرقابل تجديد هر چه بيشتر کوشا باشيم که اين مسئله نيازمند ارائه راهکار مناسب براي مناطق دارای مشکل آلودگی است. جهت كاهش اين آلودگی ها مي توان از روش هاي فيزيكی، شيميايی و زيستی استفاده کرد.

روش های فيزيكی و شيميايی از روش هاي پرهزينه و گران است كه معمولاً برای خاك های با آلودگی شديد پيشنهاد می شوند، در حاليكه روش زيستی از روش های مناسب، ساده و ارزان جهت كاهش آلودگی خاك محسوب می شود. استفاده از گياه پالايی در امر پالايش هر سيستم آلوده ای که گياه بتواند در آن رشد کند، اخيراً مورد توجه قرار گرفته است. زيست پالايی روشی است که از توانايی ارگانيسم های زنده جهت افزايش ميزان و سرعت تخريب آلاينده ها استفاده می کند و يک ابزار مهم جهت کاهش آلودگی های محيط زيست است. اين فرآيند به ويژه برای تصفيه سيستم های آلوده ای که غلظت آلاينده های آن ها کم است، بيشترين کاربرد را دارد. گياه پالايی تکنيک پالايش در محل خاک، آب و رسوبات آلوده است که اقتصادی، دوستدار محيط زيست و در حال گسترش است. استفاده از اين فرآيند براي پاکسازی زمين های آلوده به عنوان رويکردی جديد در پاکسازی خاک و آب های آلوده و نيل به توسعه پايدار مطرح شده است.

 ايران کشوری نفت خيز است و اين نفت خيز بودن نه تنها در ايران بلکه در ساير نقاط دنيا با مشکل بزرگ آلودگی خاک، آب و هوا همراه بوده است و حداکثر تخريب را برای اين منابع به همراه آورده است به طوری که آلودگی خاک و آب در جوامع توسعه يافته و در حال توسعه، يکی از مهمترين مشکلات بشر در  قرن حاضر است. 

از این رو با اهدافی همچون بررسی ميزان و وضعيت آلاينده های آلی (TPH) و معدنی (فلزات سنگين سرب، روی، کادمیوم  و نيکل) در خاک های منطقه پازنان گچساران، شناسايی و معرفی گياهان بومی جهت استفاده در پالايش خاک های منطقه آلوده پازنان گچساران، تاثیر کمپوست زباله شهری بر میزان گیاه پالایی آلاينده های آلی و معدنی و تاثیر بیوچار کمپوست زباله شهری بر میزان گیاه پالایی آلاينده های آلی و معدنی طرحی توسط محققان کشور انجام شد. 

"بررسی امكان كاربرد گياهان مرتعي در پالايش آلاينده هاي خاك در مناطق نفت خيز" عنوان این طرح است که توسط محققان دانشگاه تهران و با پشتیبانی صندوق حمایت از پژوهشگران و فناوران معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری انجام شد.

ویژگی های فیزیکی و شیمیایی خاک (بافت-کربن آلی- هدایت الکتریکی-اسیدیته-ازت) با استفاده از روش های استاندارد بررسی و اندازه گیری شد. بنابراین با توجه به انتشار وسيع آلاينده هاي نفتي در مراکز مختلف اکتشاف، استخراج، پالايش، ذخيره و حمل و نقل در کشور ايران از يک طرف و اهميت زيست محيطي اين گونه ترکيبات از طرف ديگر و همچنين اثرات سوء آلاينده های نفتی بر انسان و ساير موجودات زنده، پژوهش حاضر می تواند راه گشايی برای يافتن روشی سازگار با محيط زيست، برای حذف ترکيبات نفتی و کاهش آلودگی های زيست محيطی باشد.

از آن جائيکه مناطق آلوده به نفت در جهان و به ويژه در ايران بسيار وسيع و دارای شرايط اقليمی متنوعی است، جهت زيست پالايش آلودگی ها، استفاده از گياهان بومی هر منطقه، امری ضروری است.

پایان پیام/25