*محمد خان‌زاده
با توجه به رشته فیزیک مهندسی گرایش لیزر و اپتیک دانشجویان زیادی در این زمینه فارغ‌التحصیل می‌شوند، ولی متاسفانه در سال‌های اخیر به دلیل نبود انگیزه در دانشجویان همین طور افزایش بی‌رویه در پذیرش دانشجو در رشته‌ها و مقاطع مختلف، تمایل دانشجویان در رشته‌های پر زحمتی مثل فیزیک کمتر شده است و به طور نسبی ده درصد از دانشجویان تمایل به تحمل پژوهش‌های سخت تجربی و تئوری در این زمینه‌دارند، که در این زمینه شرکت‌های تخصصی فعالیت‌هایی را به‌تازگی در زمینه تخصصی لیزر در مرکز دانشگاه شروع کرده‌اند.

همانطور که میدانید قرن 21 به قرن اپتیک و فوتونیک نام‌گذاری شده است، و فلسفه آن این است که به مرور زمان صنعت الکترونیک جای خود را به صنعت فوتونیک بدهد، این به آن معنا است که صنعت الکترونیک با تمام محدودیت‌های فیزیکی و فنی بسیار کم و با سرعت بالا جایگزین می‌شود.

حالا این سؤال مطرح می‌شود که چگونه می‌توان فوتونیک، لیزر و مباحث نوری را در چه جامعه علمی و به چه عنوان آگاه بخشی عمومی ترویج داد، که در پاسخ به این سؤال باید گفت، ابتدا باید دانشگاه‌های ما با ایجاد رشته‌ها و آزمایشگاه‌های تخصصی این صنعت را در دانشکده‌های همچون برق و الکترونیک و فیزیک در مقطع کارشناسی و ارشد و دکتری بتوانند همگام و همراه مرکز علمی کشورهای پیشرفته قرار دهند، دوم اینکه جوامع علمی و صنعتی ما می‌بایست این باور را داشته باشند که صنعت فوتونیک در قرن اخیر جایگزین بسیاری از صنایع دیگر به خصوص الکترونیک می‌شود. بنابراین مدیران علمی و صنعتی دست به دست همدیگر داده و با کمک مشاورانی که می‌توانند از متخصصان و صنعتگران ایرانی خارج از کشور باشند، در آینده استفاده از این صنعت  را در کشور رونق دهند.

به منظور برطرف نمودن موانع و چالش‌های مباحث ترویجی نیازمند ترویج و فرهنگ آشنایی این صنعت مهم حداقل از مقطع دبیرستان در آموزش‌وپرورش هستیم. یعنی فصل‌هایی از دروس فیزیک دبیرستان به مسئله لیزر و فوتونیک پرداخته شود. در مجلات علمی ترویجی در صداوسیما در ارتباط اهمیت صنعت فوتونیک، آگاهی‌های لازم به مردم داده شود. دانشگاه‌ها در این زمینه می‌توانند با طراحی و ایجاد رشته جدید مهندسی فوتونیک و ایجاد آزمایشگاه‌های مدرن و تشویق دانش آموزان برای انتخاب این رشته می‌توانند نقش مهمی را در برطرف کردن چالش‌های موجود داشته باشند.

هم‌اکنون فارغ التحصیلان زیادی در رشته فوتونیک و لیزر در جامعه داریم که می‌توان با حمایت و ایجاد شغل برای این فارغ التحصیلان چه به صورت دولتی و چه در بخش خصوصی قدم‌های مثبتی را برداشت تا انشالله در این صنعت همپای کشورهای پیشرفته باشیم.
*محمد خان‌زاده استاد یار گروه فیزیک دانشگاه ولی عصر رفسنجان