*حسن سوری
وابستگي جداناپذير اقتصاد جهاني از اقتصاد دريا و عجين شدن اقتصاد دريا با زندگي امروز بشر نشان از اهميت صنعت دريانوردي و اقتصاد ناشي از اين صنعت است. ارتباط تنگاتنگ جوامع بشري و رويكرد آن‌ها به اقتصاد دريا به‌عنوان مقوله‌ای جداناپذير از زندگي جوامع انساني نمايان شده است.
به‌عنوان نگارنده اين سطور سعي و اهتمام داشتم تا با نگاهي به اهميت دريا در زندگي امروز و اقتصاد زاييده از اين پديده الهي و اثرات آن بر پيشرفت‌هاي جهان امروز و تأثیر آن در برآورد نيازهاي جوامع بشري را بيان كنيم.
درنهايت نتیجه‌گیری‌ام اين بود: تا گرايش اقتصاد جهاني و وابستگي آن به دريا را همان‌گونه كه اين ارتباط شکل‌گرفته است در اين نوشتار به هم پيوند دهم. باشد تا بابیان واقعيات در اين سطور بتوانم بر اهميت اقتصاد دريا در زندگي ما ايرانيان نيز آنطور كه شايسته اين كشور بزرگ است صحه بگذاريم.

مفهوم اقتصاد
امروزه در دهکده کوچک جهانی، اقتصاد بیانگر این واقعیت است تا هر کشور با بهره‌گیری از امکانات طبیعی و خدادادی خود و تاثیردادن فن ‌آوری‌های لازم در این امکانات تولید و یا دست‌آوردهای صنعتی و کشاورزی خویش را به بازارهای مصرف در جای‌جای این دهکده برساند و بالعکس نیازها و احتیاجات خویش را با بهره‌گیری از دستاوردهای صنعتی طبیعی دیگر اعضا این دهکده برگیرد. احتیاج و نیاز انسان انگیزه اصلی حرکت و حمل‌ونقل زائیده‌ای است از حرکت، توزیع ناهماهنگ منابع تولید و پراکندگی ناموزون سرزمین‌های قابل بهره‌برداری و از طرفی رشد روز افزون جمعیت در جوامع مختلف دهکده جهانی پارامترهای نیاز به جابجایی است که این خود نیز بنیانگزار مبادله و تجارت به شمار می‌آید. صنعت امروزی حمل‌ونقل نتیجه تکامل تدریجی و تغییرات بنیادی زندگی انسان و دگرگونی‌های اساسی در امر تولید و پیشرفت‌های تکنیکی است که طی قرون متمادی حاصل آمده . ارتباط و حمل‌ونقل پاسخگوی رابطه بین توزیع ناهماهنگ منابع تولید و توسعه روز افزون نیازهای انسانی است که از زمانی که قدرت عقلانی انسان او را بر چهار پایان مسلط ساخته تا به امروز که در اندیشه تسلط بر فضاست در حمل‌ونقل خود و کالایش راه تکامل جسته است .

رابطه تبعی میان بسط و توسعه اقتصاد جهانی و توسعه تسهیلات حمل‌ونقل نشان می‌دهد که تحول تکنیکی و ارزانی حمل‌ونقل تأثیر متقابل در کلیه سطوح اقتصادی و اجتماعی جامعه جهانی دارد. به همین دلیل است که انگیزه بسیار عمیق برای توسعه حمل‌ونقل دریایی بر همه دولت‌های جهان غالب شده است. منافع عمومی در گرو  ارائه خدمات حمل‌ونقل در پایین‌ترین قیمت ممکن است. آرمان جهانی بر این مهم قرارگرفته تا ارزان‌ترین و سهل‌ترین راه را برای نقل و انتقالات کالا برگزیند. به طور کلی حرکت یکی از خصائص اقتصاد است . هر منطقه‌ای طبیعتاً" دارای یک پایه اقتصادی است که تا حد زیادی به تأثیرپذیری از شرایط و استعدادهای محیطی و همگرایی پیچیده و پویای میان آن‌ها به وجود آمده است .
راه‌ها شریان‌های فیزیکی خاصی هستند که بافت ارتباطی منطقه را به وجود می‌آورند ، اما براساس موقعیت‌های جغرافیائی قابل‌دسترسی‌ترین نقطه عبارت است از نقطه‌ای است که در مقایسه با سایر نقاط به راحت‌ترین وجه ممکن می‌توان به آن دست یافت، زیرا بسیاری از نیازهای فزاینده انسان مجموعاً در یک نقطه برآورده نمی‌شود.
تجارت محرک اصلی رشد اقتصادی است ، تجارت و رشد اقتصادی دارای رابطه دو جانبه اند بدین معنی که علاوه بر نقش تجارت در تحرک اقتصادی، رشد اقتصادی خود باعث توسعه تجارت می‌شود. بدیهی است که بدون وسائل حمل‌ونقل تجارت صورت نمی‌گیرد و داشتن حمل‌ونقل بین‌المللی مناسب با هزینه‌های معقول عنصر ضروری جهت رشد و توسعه است .

*  کارشناسی ارشد کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران