چاپ سه بعدی به فرآیندی گفته می‌شود که در آن با قرارگیری لایه‌های مواد روی هم توسط یک برنامه کنترلی کامپیوتری یک محصول سه بعدی تولید می شود.

در چاپ زیستی سه بعدی، قرارگیری دقیق و منظم مواد بیولوژیکی، بیوشیمیایی و سلول‌های زنده به صورت لایه به لایه جهت ایجاد ساختار سه بعدی برای مهندسی بافت، رهایش کنترل شده دارو و تولید یاخته­‌های جایگزین به کار گرفته می‌شود.

جوهرهای زیستی به عنوان خوراک چاپگرهای زیستی برای تولید ساختارهایی مشابه ماتریس خارج سلولی استفاده می‌شود که می‎تواند حاوی تعداد مناسب و متنوعی از سلول‌ها باشد. زیست سازگاری، قابلیت چاپ مناسب و خواص مکانیکی مشابه بافت هدف از ویژگی‌های اصلی جوهرهای زیستی به شمار می روند.

از جمله مزایای چاپ زیستی نسبت به سایر روش‌های مورد استفاده در پزشکی بازساختی می‌توان به ساخت داربست‌های بافتی با ساختار پیچیده و تخلخل کنترل شده، سرعت بالا، تکرار پذیری، توزیع هم زمان جوهرهای زیستی و توانایی بارگذاری مولکول‌های دارویی یا پروتئین برای افزایش پاسخ سلولی اشاره کرد.

همچنین قابلیت ساخت داربست‌های شخصی سازی شده نیز یکی دیگر از قابلیت‌های مهم این روش است که طی آن بافت دقیقا متناسب با بیمار و شرایط او چاپ و تولید می شود.

امروزه استفاده از تکنیک پرینت زیستی در ساخت داربست‌های شخصی سازی شده بسیار مورد توجه قرار گرفته و سهم قابل توجهی از محصولات حوزه‌ زیست فناوری را به خود اختصاص داده‌ است. طبق بررسی‌های انجام شده، سهم بازار جهانی پرینت زیستی سه بعدی در اواسط سال 2020 حدود 1.5 میلیارد دلار است که تقریبا 30 درصد آن به آمریکای شمالی نسبت داده می شود.

با توجه به روند بازار، طبق پیش‌بینی موسسات ارزش سنجی، ارزش بازار جهانی پرینت زیستی سه بعدی تا سال 2028 به 1.9 میلیارد دلار خواهد رسید. عمده‌ بازار اصلی این فناوری در کشور عزیزمان ایران، مربوط به انجام تحقیقات پیشرفته‌ علمی در حوزه بازسازی بافت‌ها و همچنین مطالعه رفتار بافت‌های زنده در دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی بیمارستان‌ها است.

همچنین عمده‌ تحقیقات بر روی مهندسی بافت سخت مانند استخوان و همچنین بازسازی بافت نرم مانند غضروف، قرنیه، پوست و قلب است. پژوهش در حوزه دارورسانی، تحقیقات مربوط به بخش آرایشی و بهداشتی و همچنین درمان سرطان از دیگر فعالیت‌هایی هستند که می‌توان با استفاده از چاپگر زیستی انجام داد.

چاپگرهای زیستی سه بعدی شرکت امید آفرینان مهندسی آینده، به عنوان نخستین چاپگرهای زیستی تجاری در کشور، امکانات منحصر به فردی جهت ایجاد انواع داربست‌های زیستی مورد نیاز در حوزه­هایی نظیر مهندسی بافت و صنایع دارویی و . . . از جنس مواد ترموپلاستیک و طیف وسیعی از هیدروژل‌ها را فراهم می‌کند.

این چاپگرها، ماژول‌های به روز مورد نیاز در چاپ زیستی را همگام با برترین برندهای دنیا در اختیار پژوهشگران، مخترعین و شرکت های فناور حوزه پزشکی بازساختی قرار می‌دهد. انعطاف پذیری منحصر به فرد این چاپگرهای زیستی از طریق طراحی ماژولار موجب شده است که پژوهشگران با توجه به نوع مواد و سلول­های مورد نیاز خود از فناوری های مختلف چاپ در یک دستگاه بهره مند شوند.

شرکت امیدآفرینان مهندسی آینده با گردآوری متخصصان حوزه های مختلف، به عنوان نخستین شرکت ایرانی اقدام به تولید و عرضه انواع جوهرهای زیستی کرده است. جوهرهای زیستی شرکت امیدآفرینان علاوه بر قیمت مقرون به صرفه، قابلیت پرینت بالایی داشته و محیط مناسبی مشابه ماتریس سلولی انسانی جهت رشد و تمایز سلول ها ایجاد می کنند.

چاپ زیستی از جمله مطرح ترین فناوری ها در سال های آتی خواهد بود که می تواند طی 10 سال آینده تمامی فرایندهای مربوط به جایگزینی بافت های آسیب دیده، تولید مواد دارویی و نیز تجهیزات آزمایشگاهی را دستخوش تغییر کند. پیش بینی می شود با توجه به سرمایه گذاری های صورت گرفته در کشورمان، ایران بتواند سهم قابل توجهی در این فناوری در سال های آتی داشته باشد.

*مدیرعامل شرکت امیدآفرینان مهندسی آینده

**کارشناس تحقیق و توسعه شرکت امیدآفرینان مهندسی آینده

منبع: isti.ir

#