ضایعات نیشکر به کمبود خوراک دام پاسخ می‌دهد و آلودگی‌های محیط زیستی را کم می‌کند

ضایعات نیشکر به کمبود خوراک دام پاسخ می‌دهد و آلودگی‌های محیط زیستی را کم می‌کند


زمان مطالعه : 4 دقیقه
کد خبر : 89140
تامین خوراک دام چند سالی است که به یک دغدغه در سطح کلان مدیریت غذایی کشور بدل شده که راهکارهای متعددی برای رفع آن وجود دارد یکی از این روش‌ها استفاده از ضایعات نیشکر است.

بر همین مبنا از سال گذشته ستاد توسعه زیست فناوری معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان ریاست جمهوری، با درک اهمیت موضوع و لزوم مدیریت منابع خوراک دام در کشور در پی حذف ارز ترجیحی، اقدام به تشکیل «کارگروه تخصصی اصلاح و جایگزینی خوراک دام، طیور و آبزیان» کرد و در این راستا اقدامات مناسبی برای جایگزینی بخشی از خوراک دام مصرفی با سایر منابع غیر مرسوم در کشور انجام داده است.

در میسر تامین بخشی از خوراک دام از منابع عظیم سرشاخه نیشکر در جنوب کشور، این کارگروه مامور به بررسی معضلات و موانع موجود در این مسیر و ارائه راه‌حل‌های فناورانه در این بخش شد. در این راستا با جلسات تخصصی و متعددی با کارشناسان شرکت توسعه نیشکر و صنایع جانبی برگزار کرد تا معضل و مانع اصلی در این زمینه را شناسایی کند. عدم وجود دستگاه‌های برداشت سرنی و جمع‌آوری پوشال مناسب با شرایط کشت و کار و اقلیم منطقه به عنوان مهم‌ترین عامل در این زمینه شناسایی شد.

به منظور رفع این چالش‌ها نیز فراخوانی را سال 1400 منتشر کرد تا فناوران برای رفع این چالش به میدان بیایند. به دنبال انتشار این فراخوان؛ 12 طرح توسط شرکت‌های دانش‌بنیان و فناور به دبیرخانه فراخوان ارسال شد. در این مسیر سایر گام های ضروری دیگری چون بررسی اولیه طرح های واصله، بررسی تکمیلی طرح‌ها، برگزاری جلسات ارزیابی تخصصی طرح ها، بررسی ظرفیت های حمایتی موجود و تناسب آن ها با طرح های واصله و در نهایت طرح های پیشرو و برتر با کمک متخصصان شرکت توسعه نیشکر و صنایع جانبی در این زمینه شناسایی و حمایت از آنها در دستور کار قرار گرفت.

در این راستا یکی از طرح های مرتبط با برداشت سبز سرشاخه نیشکر با حضور کارشناسان ستاد توسعه زیست فناوری، مرکز توسعه مکانیزاسیون وزارت جهاد کشاورزی و شرکت توسعه نیشکر و صنایع جانبی مورد ارزیابی عملکرد میدانی قرار گرفت که نتایج آن برای رفع نیاز کشور مثبت ارزیابی شد.

 

بررسی ها نشان داد که نیشکر خوزستان با تولید حداقل 10 تن سرنی و پوشال (12 تن متوسط)  به ازای هر هکتار که به عنوان یک خوراک  مناسب مورد توجه دامداران قرار دارد می تواند بخش قابل توجه ای از نیاز کشور را تامین کند. بنابراین برداشت سرنی به صورت سالم اهمیت زیادی دارد با توجه به آمارنامه جهاد کشاورزی در سال زراعی 1400-1399 بیش از 70 هزار هکتار مزرعه آماده برداشت نیشکر در کشور موجود است.

 لذا می‌توان حداقل 700 هزار تن سرشاخه سبز را در سال برای خوراک دام تامین و روانه بازار داخلی کند. با وجود این منبع عظیم از منابع گیاهی قابل استفاده برای تعلیف دام، متاسفانه امروزه به دلیل مدیریت کشت و کار و جلوگیری از مشکلات ناشی از باقی مانده سرنی و پوشال برای ماشین آلات کشاورزی، این حجم عظیم از سرنی و پوشال سوزانده می شود که علاوه بر آلودگی های زیست محیطی و افزایش آلودگی هوای شهرهای اطراف، هدر رفت سالانه زیادی در این بخش در کشور صورت می گیرد.

این درحالی است که از سال گذشته مشکلات ناشی از کمبود خوراک دام و افزایش هزینه تمام شده خوراک دام و به تبع آن افزایش هزینه تمام شده محصولات پروتئینی، به وضوح در کشور مشاهده می‌شود. دلیل اصلی این اتلاف منابع ناشی به نبود ماشین آلات مناسب برای مدیرت برداشت سرنی و جمع آوری پوشال سازگار با شرایط اقلیمی و نحوه کشت وکار در کشور مرتبط می شود.  

 

لزوم رسوخ نوآوری در برداشت سرنی

به عبارتی لزوم رسوخ فناوری برای حل این معضل و بهبود مدیریت برداشت سرنی نیشکر، باعث شد تا معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان ریاست جمهوری به عنوان متولی توسعه فناوری در کشور، در این عرصه ورود پیدا کند.

کارگروه تخصصی اصلاح و جایگزینی خوراک دام، طیور و آبزیان برای رفع این معضل دستگاهی مورد استفاده قرار می گیرد که در آن از توان‌های کششی، هیدرولیکی و دورانی تراکتور استفاده شده است. برحسب میزان و اندازه برگ‌های موجود در سر نی میزان توان مورد نیاز برای کارکرد دستگاه از 75 تا 110 اسب بخار متغیر است که با توجه به تنوع اندازه و میزان برگها بهتر است از تراکتور 110 اسب بخاری استفاده شود.

این دستگاه به صورت کششی به تراکتور متصل شده و قسمت سر زن آن به صورت آفست نسبت به تراکتور قرار می گیرد. ارتفاع دستگاه بین 5/1 تا 5/2 متر از سطح زمین قابل تنظیم است تا بسته به نیاز توسط کاربر تعیین شود. به منظور افزایش کارایی روغن هیدرولیک دستگاه استفاده از مخزن و پمپ هیدرولیک جداگانه از روغن تراکتور برای دستگاه حائز اهیمت است. دستگاه بلافاصله قبل از برداشت نیشکر توسط تراکتور وارد زمین می‌شود و نی‌ها را به اندازه عرض برداشت دستگاه (5/3 متر) بریده و به سمت مخزن خارجی منتقل می کند. با توجه به نحوه عملکرد دستگاه مورد نظر برداشت مزرعه می تواند به صورت پیوسته یا منقطع انجام شود.

 

 

مرکز ارتباطات و اطلاع رسانی معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست جمهوری

#23

نظرات شما
تهران، میدان ونک، خیابان ملاصدرا، خیابان شیخ بهایی شمالی،
خیابان لادن، پلاک 20 (کد پستی : 1991745681)
تلفن : 83530
ایمیل : pr@isti.ir
اجرای 5 پروژه فناورانه؛ تنوع نهاده‌های دام و طیور بیشتر می‌شود
اجرای 5 پروژه فناورانه؛ تنوع نهاده‌های دام و طیور بیشتر می‌شود
01/04/20 - 10:25
5 پروژه برای تنوع‌بخشی به مصرف نهاده‌های دام و طیور اجرا شد؛ کاهش خروج 7 میلیون دلار ارز
5 پروژه برای تنوع‌بخشی به مصرف نهاده‌های دام و طیور اجرا شد؛ کاهش خروج 7 میلیون دلار ارز
00/10/01 - 09:58
خوراک دام با استفاده از پسماند نیشکر تامین می‌شود؛ رفع محدودیت‌ها با کشف منابع جدید تغذیه‌ای
خوراک دام با استفاده از پسماند نیشکر تامین می‌شود؛ رفع محدودیت‌ها با کشف منابع جدید تغذیه‌ای
00/04/06 - 13:30
بیشتر بخوانیم