افزایش شوری و سایر آلاینده‌های منابع آب‌های زیرزمینی و سطحی، مشکلات فراوانی را برای برخی از مناطق کشور به خصوص تامین آب شرب روستاها ایجاد کرده است. به منظور نمک‌زدایی و کاهش آلاینده‌های منابع آب، به خصوص در استان‌های سواحل جنوبی کشور، تاکنون فناوری‌های زیادی مورد بهره‌برداری قرار گرفته است.

فناوری بومی‌شده

در این میان، فناوری الکترودیالیز معکوس توسط شرکت‌های فناور داخلی بومی‌سازی شده و مزایایی چون راندمان بالاتر و میزان برق مصرفی کمتر در مقایسه با سایر روش‌ها ، طول عمر غشای بالا و هزینه تعمیر و نگهداری پائین، این روش را به عنوان یک راهکار فناورانه برای حل مشکل آب شرب مطرح می‌کند.

سامانه‌های شیرین‌سازی آب به روش الکترودیالیز معکوس امروزه از مهم‌ترین سامانه‌های مورد استفاده در دنیا جهت تولید آب شرب استاندارد از آب‌های لب‌شور سطحی و زیرسطحی به حساب می‌آید .در این روش، از جریان الکتریسیته به‌منظور جهت دادن به یون‌های موجود در آب و درنتیجه حذف آنها از جریان آب اصلی استفاده می‌شود.

بهبودی 95 درصدی کیفیت آب

میزان بهبودی حداقل 90 تا 95 درصدی، عدم‌استفاده از مواد شیمیایی مکمل در فرآیند شیرین‌سازی و همچنین مصرف انرژی بسیار پائین در مقایسه با سایر روش‌های شیرین‌سازی، عامل برتری سامانه‌های الکترودیالیز معکوس در دنیا است.

در حال حاضر با پیگیری و حمایت کارگروه تخصصی آب، خشکسالی، فرسایش و محیط‌زیست معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری پایلوت‌هایی جهت تامین آب شرب مناطق روستایی در استان‌های خوزستان، بوشهر و سایر مناطق کشور اجرا شده و با تجاری‌سازی این فناوری انتظار می‌رود در آینده به شکل وسیع‌تری و با مشارکت سرمایه گذاران در حوزه توسعه فناوری، شرایط بهتری برای تامین آب شرب مناطق مختلف کشور فراهم شود.

این طرح به حذف یون نیترات، نمک‌زدایی از آب لب‌شور، جدایش یون‌های آلاینده دیگر نظیر سولفات و تصفیه پساب واحدهای RO منجر شده است.

توسعه فناوری آب‌شیرین‌کن

طرح توسعه فناوری نمک‌زدایی به روش الکترودیالیز معکوس که توسط شرکت پیام‌آوران نانوفناوری فردانگر به اجرا درآمده، دستاوردهای بسیاری دارد که از جمله آنها می‌توان به طراحی، ساخت و اجرای کامل استک به عنوان ماژول مرکزی سیستم و تمامی ادوات جانبی اشاره کرد.

با این طرح همچنین خط‌تولید سیستم‌های آب‌شیرین‌کن به روش الکترودیالیز معکوس راه‌اندازی شد.

طرح توسعه فناوری نمک‎زدایی به روش الکترودیالیز معکوس با حمایت کارگروه تخصصی آب، خشکسالی، فرسایش و محیط‌زیست معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری و با تکیه بر نیرو و استعدادهای جوان داخلی، به مرحله توسعه رسیده است.

مرکز ارتباطات و اطلاع‌رسانی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری

#17