حسن صالحی*
به نظر می‌رسد وضعیت کنونی علمی و فناوری‌های دریای نسبت به گذشته پیشرفت‌های خوبی داشته است. اما هنوز در برخی حوزه‌ها مشکلاتی وجود دارد.
به عنوان مثال بخش‌های ذی‌ربط و فعال در عرصه دریا بیسار متنوع و گسترده است و هر بخش خود را متولی این حوزه می‌داند.
بخش های پشتیبان مانند صندوق توسعه صنایع دریایی، صندوق توسعه ملی، خط اعتباری درآمد- هزینه‌ای سازمان بنادر و دریانوردی، خط اعتباری سازمان گسترش و نوسازی و غیره نشانه‌ای از اهمیت و پشتیبانی همگانی صنایع دریایی است.
به نظر می‌رسد شورای عالی صنایع دریایی و کارگروه توسعه سواحل مکران نقش موثری داشته‌اند. اما حضور معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری و سازمان مدیریت برنامه‌ریزی کشور در پروژه‌های علمی و فنی دریا محور با توجه به توسعه دریایی نیز بسیار پررنگ است.
سازمان شیلات ایران در راستای پیشرفت علمی دریایی کشور توانسته است بخشی از فعالیت های تحقیقاتی خود را به نتیجه برساند. در این راستا صید فانوس ماهیان که نتیجه بررسی‌های ارزیابی ذخایر و تکنولوژی صید بوده در 6 سال اخیر به ثمر رسید. موضوع پرورش ماهی در قفس دریایی نیز در دست است.
یکی از فعالیت‌ها و برنامه‌های پیش رو در توسعه فناوری‌های جدید صید، بهره گیری از ماهواره جهت شناسایی محل تجمع آبزیان و صید آنها است.
این فعالیت در بسیاری از کشورها عملیاتی شده و مناسب بوده است. این پروژه می‌تواند برای صید ماهیان توسط کشتی‌های پرساینر و یا حتی شناورهای کلاس لنج نیز مورد استفاده قرار گیرد.
همچنین در حوزه فناوری‌های آبزی‌پروری می‌توان به بهره‌گیری از توان علمی دانشگاه‌های کشور برای توسعه فعالیت‌های آبزی‌پروری دریایی اشاره کرد.
نکته دیگر قابل اهمیت ارتقا توسعه فناوری این صنعت نوظهور و نوپا در کشور از طریق انعقاد تفاهم‌نامه با دانشگاه‌ها است. در این راه پروژه‌ها و پژوهش‌های مختلف علمی نیز صورت گرفت.
از جمله اقدامات عملی صورت گرفته، می توان تفاهم‌نامه منعقدشده با دانشگاه جامع علمی کاربردی و همچنین دانشگاه علوم و فنون دریایی چابهار را نام برد.
برای جذب نخبگان دریایی و فارغ‌التحصیلان مستعد شیلاتی کشور به خصوص در اجرای طرح‌های جدید همچون تکثیر و پرورش میگو و ماهیان دریای، طی سالیان گذشته از امتیازات ویژه‌ای برخوردار بوده‌اند.
امتیازات ویژه این جامعه علمی را در امور واگذاری مجوزهای شیلاتی به سازمان نظام‌مهندسی و منابع طبیعی پررنگ است.
شرکت‌های دانش‌بنیان دریایی و شیلاتی می توانند در حوزه‌های مطالعات طرح‌هایی همچون فعالیت‌های مرتبط با توسعه پایدار آبزی‌پروری، مطالعات دریای مرتبط با سازه‌های قفس‌های دریایی پرورش ماهیان بخش‌هایی هستند که شرکت‌های دانش‌بنیان می‌توانند در آنها مشارکت داشته باشند.
دیگر حوزه‌های مرتبط با خدمت شرکت‌های دانش‌بنیان دریایی به مطالعات مربوط به تولید بچه ماهی عاری از بیماری و توسعه فناوری در مجتمع‌های پرورش میگوی کشور با بخش خصوصی کشور است.
*رییس سازمان شیلات ایران
منبع: isti.ir
پایان پیام/29