محققان با استفاده از فناوری پیشرفته ویرایش ژن و سلول‌های بنیادی جنینی موفق به تهیه اطلس ژنوم انسان شدند.
به گزارش مرکز ارتباطات و اطلاع‌رسانی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، اطلس ژنوم انسان نقش ژن‌ها در سلامت و انواع بیماری‌ها را آشکار می‌کند.  سلول‌های بنیادی جنینی منبع منحصربه‌فردی هستند؛ چراکه توانایی تبدیل به انواع سلول‌های بالغ را دارند.
طبیعت متنوع سلول‌ها این سلول‌ها آن‌ها را درزمینه داروهای احیاکننده، مدل‌سازی بیماری‌ها و کشف داروهای جدید قابل‌استفاده کرده است.
به‌موازات کشف سلول‌های بنیادی جنینی، توالی‌یابی ژنوم انسان و شناسایی مجموعه ژن‌ها که مسئول هویت ژنتیکی هستند، علم زیست‌شناسی را چند گام به جلو برده است. از طرفی این دستاورد به چالش جدیدی در درک عملکرد ژن‌های ژنوم انسان بدل شده است.
محققان به‌تازگی به ابزار جدیدی برای ترمیم عملکرد تمام ژن‌ها با استفاده از سلول‌های بنیادی جنینی دست یافتند. در این دستاورد جدید تمام ژن‌های موجود در ژنوم انسان با بیش از 180 هزار جهش متمایز بررسی‌شده است.
برای تهیه چنین مجموعه‌ای، از فناوری پیشرفته ویرایش ژن کریسپر " CRISPR" و یک نوع جدید از سلول‌های بنیادی جنینی که به‌تازگی توسط همین گروه مطالعاتی مشتق شده، استفاده شده است. 
این سلول بنیادی جدید فقط دارای یک کپی واحد از ژنوم فرد است و در عوض دو کپی از مادر و پدر دارد که ویرایش ژنتیکی را ساده‌تر کرده است، زیرا برای جهش ژنتیکی فقط به یک کپی از هر ژن نیاز است.
این اطلس جامع نشان می‌دهد فقط حدود 9 درصد از ژن‌های ژنوم انسان برای رشد و بقای سلول‌های بنیادی جنینی انسان ضروری هستند، درحالی‌که 5 درصد از آنان رشد این سلول‌ها را محدود می‌کنند. امکان بررسی ژن‌های مسئول در تمام اختلالات ارثی در مراحل اولیه رشد نیز با استفاده از این اطلس قابل بررسی است.
همچنین می‌توان نحوه تأثیر ژن‌های عامل سرطان را بر رشد سلول‌های بنیادی جنینی با استفاده از این نقشه بررسی کرد. مطالعه در مورد بیماری‌های ژنتیکی، انواع سرطان و تولید داروهای جدید ازجمله مهم‌ترین کاربردهای این اطلس است.
در همین راستا ستاد توسعه فناوری‌های سلول‌های بنیادی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، به‌منظور رشد هرچه بیشتر سلول‌های بنیادی و پزشکی بازساختی در ایران فعالیت دارد.
پایان پیام/29