حمل و نقل دریایی نقشی غیر قابل جایگزین در تجارت خارجی به ویژه فراقاره ای کشورها دارد و به عنوان ایمن ترین و با صرفه ترین شیوه حمل و نقل انبوه کالا نسبت به سایر شیوه های حمل و نقل، از جایگاهی کلیدی در رشد و توسعه اقتصادی کشورها  برخوردار است.
به گزارش مرکز روابط عمومی و اطلاع رسانی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، حمل و نقل دریایی به عنوان شاخه‌ای از بخش حمل و نقل است، که در توسعه تجارت خارجی کشورها نقش مهمی را ایفاء میکند. این شاخه از حمل و نقل بواسطه داشتن مزیتهایی از جمله "هزینه پائین جابجایی"، "پرداخت وجه در مقابل اسناد معتبر"، و "سرعت عمل در رسانیدن کالا از تولیدکننده به مبادی ورودی کشور"، از مناسبترین روشهای حمل و نقل بشمار می‌آید. در کشور ما صنعت حمل و نقل - بویژه در شاخه دریایی آن اگر چه در آغاز از رشد مناسبی برخوردار بوده است اما بدلیل توجه ناکافی در امر تخصیص بهینه منابع مالی و فقدان تکنولوژی مدرن جهت توسعه آن موجب شده تا ضعف صنعت حمل و نقل و بالاخص حمل و نقل دریایی در دهه 1360، به عنوان عامل بازدارنده بر سر راه توسعه کشور قرار گیرد.
بر این اساس ضروری است تا در جهت تسریع در امر توسعه همه جانبه کشور، از منابع مالی و تکنولوژیکی گسترده‌تری استفاده شود.
در حال حاضر بیش از 90 درصد حمل و نقل بین المللی از طریق دریا صورت میگیرد،  در ایران، جابجایی انبوه کالا از بنادر و اسکله های بازرگانی بالغ بر 76 درصد از نثار صادرات و واردات کشور طی سال 1395 را به خود اختصاص داده است. کل تناژ حمل و نقل دریایی کشور ( نفتی و غیر نفتی) حدود 310 میلیون تن است.

معرفی مناطق تجاری و نفتی مهم کشور
در این بخش بنادر تجاری و پایانه های نفتی کشور از نظر موقعیت، امکانات اصلی و نوع خدماتی که ارائه میدهند، معرفی میشوند. بنادر تجاری بر اساس قوانین و مقرارات حاکم و برخورداری از مزایا و تسهیلات قانونی در سه دسته مناطق ویژه اقتصادی بندری، مناطق ازاد بندری و مناطق عادی قرار گرفته اند. همچنین پایانه های نفتی که توسط شرکت پایانه های نفتی ایران مدیریت میشود به عنوان مناطق عملیاتی نفتی شناخته میشود.
بر اساس این گزارش، ستاد توسعه فناوری و صنایع دانش بنیان دریایی معاونت علمی؛ به منظور رشد و توسعه در صنعت دریا در معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری مشغول به کار است. و مبحث بنادر حمل و نقل دریایی در آمارنامه دریایی ایران مورد بررسی قرار گرفته است.
پایان پیام/32