به گزارش فائو، طی سال‌های اخیر تعداد افراد درگیر با کمبود مواد غذایی در جهان رو به افزایش است و این روند ادامه‌دار خواهد بود. در این گزارش از جنگ و درگیری ها، وضعیت جوی، تغییرات اقلیمی و همچنین شوک اقتصادی ناشی از بحران کرونا  به عنوان مهم‌ترین عوامل بروز این ناامنی غذایی در جهان یاد شده است.

بنابراین باید بپذیریم که جهان در آینده یک بحران غذایی را تجربه خواهد کرد و در این میان کشورهایی که به خودکفایی غذایی نرسیده باشند؛ آسیب های جدی خواهند دید. کاهش تبعات این اتفاق هم تنها با کمک فناوری و دانش میسر است.

امنیت غذایی و دانش‌بنیان‌ها

همین دغدغه‌ها و مخاطرات احتمالی بروز ناامنی غذایی در دنیا؛ موجب شده که بارها مقام معظم رهبری بر ورود جدی به تامین امنیت غذایی با ابزارهایی چون «افزایش تعداد شرکت‌های دانش‌بنیان و تزریق دانش به صنعت کشاورزی» تاکید کنند.

توجه به این نکته نیز ضروری است که در سند چشم‌انداز 1404؛ تامین امنیت غذایی در کنار مولفه‌هایی چون سلامت، رفاه، تامین اجتماعی، فرصت‌های برابر و غیره به عنوان ماموریت مدیران و دست اندرکاران کشور قرار گرفته است.

کارشناسان بر این باورند که امنیت غذایی مهم‌ترین مولفه تحقق استقلال و خودکفایی کشورها، حفاظت از منابع پایه و مهار عوامل ناپایدار کننده، تامین عادلانه دسترسی فیزیکی و اقتصادی به منابع غذایی و غیره است که با استفاده از فناوری‌های نوینی همچون زیست‌فناوری قابل دست‌یابی است.

رسوخ فناوری و نوآوری به صنعت کشاورزی

گزارش‌ها حاکی از این است که ایران طی سال‌های گذشته با وجود تحریم‌های جهانی و محدودیت‌های موجود؛ نسبت به برخی کشورها، عملکرد و کارنامه بهتری در تامین امنیت غذایی دارد و تلاش‌ها برای قطع وابستگی به دیگر کشورها در تأمین غذا و خودکفایی در تولید محصولات اساسی و استراتژیک کشاورزی افزایش یافته است؛ اما این کار با استفاده از توانمندی شرکت‌های دانش‌بنیان و فناور قطعا شتاب بیشتری خواهد گرفت و از مسیر مطمئن‌تری گذر خواهد کرد.

روح‌الله دهقانی معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان رییس جمهوری نیز معتقد است که باید برای توسعه کشاورزی مدرن و تامین امنیت غذایی گام‌های بلندی با کمک شرکت‌های دانش‌بنیان برداشته شود. به اعتقاد وی، آینده دنیا به کشاورزی و امنیت غذایی گره خورده است.

معاون علمی تاکید دارد که این صنعت یکی از صنایع مادر و مهم در کشور است و معاونت علمی در دوره جدید؛ رسوخ فناوری و نوآوری به این عرصه را به صورت جدی دنبال می‌کند.

افزایش ارزآوری با کمک کشاورزی مدرن

ستاد توسعه زیست‌فناوری معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست جمهوری نیز در همین راستا برنامه‌های متنوعی را تعریف کرده که می توانند در تامین امنیت غذایی با کمک شرکت‌های دانش‌بنیان موثر باشند.

مصطفی قانعی، دبیر ستاد توسعه زیست فناوری معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری در این باره معتقد است با مدیریت صحیح کشاورزی و استفاده از فناوری‌های نوین و به‌روز دنیا می‌توان آن را بهبود داد.

وی می‌گوید: زیست فناوری یک مولفه مهم و راهبردی در این زمینه است که می تواند کشور را به سمت تامین مطمئن و پایدار غذا سوق دهد و بسیاری از چالش‌های موجود را نیز مرتفع کند.

قانعی ادامه می‌دهد: توسعه و بهره‌برداری از فناوری جدید در بخش کشاورزی یکی از مهم‌ترین رویکردهای ستاد است و معتقدیم که با کمک این فناوری‌ها می‌توانیم تا ۹۰ درصد مصرف آب را کاهش دهیم. کشاورزی مدرن می تواند میزان ارزآوری را هم افزایش دهد.

دبیر ستاد توسعه زیست‌فناوری یکی از مصداق‌های بارز اتصال «اقتصاد، تولید و اشتغال» را توسعه زیست فناوری در حوزه امنیت غذایی می‌داند و یکی از اولویت‌های این ستاد را تسهیل ورود زیست‌فناوری به حوزه امنیت عذایی عنوان می‌کند.

معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست جمهوری

#23