صندوق حمایت از پژوهشگران و فناوران معاونت علمی برای جهت‌دادن به فعالیت محققان نخبه کشور به سمت زمینه‌های متفاوت و مرزشکن علوم «اتاق علم» را راه اندازی کرده است.

به گزارش مرکز ارتباطات و اطلاع‌رسانی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، اتاق علم، اتاق رصد علم است. این مجموعه، با تفکر و نظرهاي دانشمندان ايران و جهان، علمی را دنبال مي‌كند كه شکل‌دهنده تمدن‌های نوین و مؤثر در تولید ثروت و قدرت هوشمند است. این اتاق، با هوش تحقيقاتي خود، پژوهش‌هایی را شناسايی و دنبال می‌کند که احتمال کسب جوایز برتر علمی جهان را دارند تا بدنۀ علمی و پژوهشی کشور بتواند از آن در جهت انجام تحقیقات مؤثر استفاده كند. افتخار اين فعاليت و پژوهش‌ها، نشانۀ به اهتزاز درآمدن پرچم علم کشور است. در همین راستا و به‌منظور بررسی آینده علم در دنیا صندوق حمایت از پژوهشگران و فناوران معاونت علمی، اتاقی باعنوان «اتاق علم» تشکیل داده است تا وضعیت علم و فناوری را در حوزه‌های مختلف جهان رصد کند.
چرا که در دنیای پیشرفته و رقابتی امروز، کشورهای پیشتاز در علم با استفاده از ابزارهای بسیار پیچیده و دقیق، مسیر دانش و پژوهش‌ها را شناسایی می‌کنند. اين امر منجر به تغییر بنیادین در درک بشر از جهان هستی و خلقت مي‌شود و در معرفی فناوری‌های فوق مدرن برای آینده انسان ها اثرگذار است تا بتواند از این‌راه، جامعه دانشمندان و متخصصان خود را در تشویق و ترغیب به این نوع علوم و زمینه‎‌های پژوهشی فرامرزی و مرزشکن یاری کند.
همچنین علم امروز از پیچیدگی‌های خاصی برخوردار است و این پیچیدگی‌ها از درهم‌تنیدگی علوم مختلف، ناشی مي‌شود. مثال‌های متعددی در این زمینه وجود دارد مانند: درهم‌تنیدگی علوم‌زیستی با علوم‌‌فیزیک، درهم‌تنیدگی علوم‌کامپیوتر و مخابرات با پدیدۀ شگفت‌انگیز کوانتوم یا در‌هم‌تنیدگی علوم‌مغز و علوم شناختی با فناوری‌های پیشرفتۀ پردازش سیگنال. رشته‌های تأثیرگذار امروز از درون تخصص‌های میان‌رشته‌ای شکل می‌گیرند و از این منظر رصد علوم و دانش تمدن‌ساز که ثروت و قدرت را نیز با خود به ارمغان می‌آورد، بسیار پیچیده و دشوار شده است. ایران نیز از این امر مستثنا نیست بنابراین صندوق حمایت از پژوهشگران و فناوران معاونت علمی با کمک تیم متخصص خود، برای جهت‌دادن محققان نخبه کشور به سمت زمینه‌های متفاوت و مرزشکن علوم، تصمیم به برپايي «اتاق علم» كرده‌است.
در این راستا ماموریت هایی برای این اتاق تعریف شده است و آن شناسایی آن دسته از علومی‌ست که آینده بشر را از هر جهت تحت‌تأثیر قرارمی‌دهد. در اين رهگذر با استفاده از استادان برجسته کشور و توسعه و کاربرد ابزارهای پیشرفته و نیز با محوریت مسیر دانش و پژوهش‌های بنیادین، کمک شایانی به محققان نخبه و جوان کشور خواهدكرد.
البته از مهم‌ترین رسالت‌های اتاق علم، شناسایی آن دسته از دانش و پژوهش‌هایی است که آینده بشر عمیقاً به آن وابسته است. برای شناسایی این دسته از علوم تاکنون سه مؤلفه در نظرگرفته‌‌اند نخست علومي که داخل مرزهای کنونی دانش قرار نگرفته باشد و در فرامرز علم امروز يافت شود. در مرحله بعد تسلط و احاطه به این علم، به تولید ثروت، قدرت و تمدنی هوشمند منجر شود. همچنین این دسته از دانش‌ها، بهترین جوایز علمی جهان یا بالاترین شاخص‌های تأثیرگذاری را با خود به ارمغان‌آورند. راه‌هاي پیشنهادی اتاق علم برای دستیابی به شانس «مرزشکنی علمی» عبارت‌اند از: شناخت الگوهای دستیابی پیشینیان به دستاوردهای مرزشکنانه، دنبال‌کردن روندهای پژوهشی، شناخت ماهیت انقلاب‌های علمی و تحقیق‌هاي مرزشکن، شناخت افراد مؤثر در جامعۀ علمی جهانی در جهت اجتماعی‌ترشدن تولید علم، تعیین اولویت‌های پژوهشی براساس روندهای روبه‌رشد، قراردادن این اولویت‌ها در دسترس سازمان‌های پژوهشی، نهادهای حمایت مالی و سیاست‌گذاران علم و فناوری از طریق خبرنامه‌هاي منظم، همچنين تحقیقاتي كه با اکتساب شاخص‌های تأثیر زياد منجر به كسب موفقیت‌های علمی در سطح بین‌المللي شود.
 پس از تعیین اولویت‌ها، ایجاد «سیستم مدیریت اطلاعات پژوهشی» در سطح ملی، می‌تواند باعث هماهنگی‌های ميان‌بخشی در زمینه پرداختن به اولویت‌ها شود. اين امر موجب مي‌شود، برایند فعالیت‌های پژوهشی، هم در سطح سازمانی و هم در سطح ملی، به سمت مشارکت بیشتر ایران پيش‌رود تا موجب درهم‌شکستن مرزهای دانش و ارتقاي موقعیت ایران در شاخص های بین‌المللی و کسب جوایز بیشتر توسط دانشمندان و مؤسسات علمی‌پژوهشی ایرانی شود. مجموعه این فرایند را «هوش پژوهشی» مي‌نامند. هر چند عمده تلاش‌ها برای شناسایی روندهای رو به رشد خواهد بود اما اقتدار علمی و هیبت و مهابت علمی یک کشور زمانی قابل ادعاست که در قدم اول، خارج از روندهاي پيشرو و گسترش‌دهنده حرکت نکنند و در گام بعدی بتواند در بخش‌هایی از علم، زمینه های توسعه و پیشرفت را معرفی و ایجاد کند. نمونه‌هایی از این‌دست، در دانشمندان معاصر ایرانی همچون «پروفسور لطف‌علي لطفی‌زاده» مشاهده مي‌شود که باعث شده‌است وی تا به امروز از نظر ارجاعات علمي، دارای رتبۀ سوم جهانی و در سنجش علم به روش G-index دارای رتبۀ اول جهانی باشد.
انتهای پیام/25