هدف از توسعه هر فناوری، بهبود زندگی و معیشت بشر است، برخی فناوری‌ها نظیر لیزر و فوتونیک با تأثیرات بنیادین در نظام صنعت و توسعه، اثراتی مستقیم بر رفاه و معیشت مردم دارند.
به گزارش مرکز روابط عمومی و اطلاع رسانی معاونت علمی، دیدن شاید عمیق‌ترین حس بشر نسبت به محیط پیرامون خود باشد و فناوری و ادوات دیداری و مرتبط با فوتونیک به‌خودی‌خود می‌توانند مستقیماً بر سطح زندگی مردم تأثیرگذار باشند و به دلیل کاربرد فراوان از تقاضای بسیار چشمگیری نیز برخوردارند که این مسئله موجب ایجاد یک بازار بسیار پرارزش و پرسود در این حوزه می‌شود. ازجمله حوزه‌های تأثیرگذار لیزر و فوتونیک بر بهبود کیفیت زندگی می‌توان به مواردی همچون تنفس پاک، آب سالم، بهداشت سالم، تشخیص و درمان صرفه‌جویی در انرژی و امنیت و آسایش اشاره کرد.
امروزه آلودگی هوا به یکی از مشکلات اصلی اکثر شهرهای بزرگ دنیا تبدیل‌شده است و رفع آن نیز از چالش‌های بزرگ به شمار می‌آید. ازاین‌رو ارائه روش‌های نوین و کاربردی به‌منظور کاهش آلودگی هوا بسیار موردتوجه است و لیزر یکی از ادواتی است که به‌صورت بالقوه قابلیت کمک به این معضل را داراست.
لیزر به‌عنوان باریکه‌ای موازی، باانرژی متمرکز و دارای برد بلند می‌تواند با جاروب نمودن محیط اطراف و برهمکنش از طرق مختلف با عوامل آلودگی نظیر یونیزاسیون و شکستن ساختار مولکولی آن‌ها، به کاهش آلودگی کمک کند.
جایگاه لیزر، فوتونیک و ساختارهای میکرونی در آب سالم
یکی از روش‌های کم‌هزینه و رایج در استرلیزاسیون آب با به‌کارگیری پرتوهای فرابنفش است که با میکروب‌زدایی آب را ازلحاظ بیولوژیکی تصفیه می‌کند و با توجه به کارایی بالا و عدم آسیب‌رسانی به محیط‌زیست و تضمین سلامت آب بسیار رایج است. پرتوهای لیزری در طول‌موج‌های کوتاه و در محدوده فرابنفش این نقش را بهتر ایفا می‌کند.
نقش لیزر در بهداشت و سلامت
بخش دیگری از بررسی‌های صورت گرفته در حوزه لیزر، فوتونیک و ساختارهای میکرونی در بهداشت و سلامت است. فناوری لیزر و فوتونیک کاربرد وسیعی درزمینهٔ بهداشت عموممی و سلامت دارد. انواع لیزر تراپی ها برای بهبود سریع‌تر جراحات، میکروب‌زدایی، استفاده از لیزر به‌عنوان تیغ جراحی، بخیه زدن، جراحی غده‌های سرطانی، پوست و دندان‌پزشکی و .... ازجمله کاربردهای لیزر در حوزه‌های بهداشت و سلامت است.
لیزر و درمان
تشخیص و درمان از دیگر موضوعاتی است که در حوزه فوتونیک و ساختارهای میکرونی مورد ارزیابی قرار گرفته است.
کاربرد لیزر در پزشکی امروزه تبدیل به یکی از اصلی‌ترین حوزه‌های کاربرد لیزر شده است و گردش مالی قابل‌توجهی را به خود اختصاص می‌دهد. علاوه بر به‌کارگیری لیزر به‌عنوان ابزاری درمانی و به‌کارگیری مستقیم آن در جراحی‌ها و دیگر کاربردها، لیزر کاربرد گسترده ای در تشخیص و پیشگیری دارد.
لیزر و بهینه سازی در مصرف انرژی
سرعت عمل لیزر در فرایندهای پیچیده صنعتی که معمولاً با روش‌های سنتی نیازمند صرف وقت و انرژی بسیار بالا است موجب صرفه جویی در انرژی و استفاده بهینه از منابع انسانی و مواد اولیه می‌شود. تبلور این ویژگی لیزر در چاپ گرهای سه بعدی ساخت قطعات در صنایع راهبردی نظیر هواپیما را بسیار آسان و سریع کرده است.
این نکته علاوه بر کاربرد لیزر در صنایع انرژی‌های تجدید پذیر است که باعث افزایش راندمان سلول‌های خورشیدی( فوتوولتاییک) می‌شود.
علاوه بر اینکه امروزه لیزر به عنوان یک ابزار تهاجمی دفاعی مستقیم مورد توجه است، سالهاست که تجهیزات و ادوات لیزری در جنگ افزارها نقش قسمت‌های هدایت، کنترل و ناوبری را به عهده دارند.
بر اساس این گزارش، ستاد توسعه فناوری‌های لیزر، فوتونیک و ساختارهای میکرونی باهدف تاثیر گذاری در بخش‌های مختلفی همچون سلامت، بهینه‌سازی مصرف انرژی، آب سالم و ... در معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری تأسیس شد تا در جهت زندگی عجین شده با فناوری لیزر گام‌های مثبتی بردارد.
پایان پیام/32