اهداف شرکت‌های دانش‌بنیان در راستای هم‌افزایی علم و ثروت، توسعه اقتصاد دانش‌محور، تحقق اهداف علمی و اقتصادی شامل گسترش و کاربرد اختراع و نوآوری و تجاری‌سازی نتایج تحقیق و توسعه شامل طراحی و تولید کالا و خدمات در حوزه فناوری‌های برتر و با ارزش‌افزوده فراوان به‌ویژه در تولید نرم‌افزار است.

شرکت‌های دانش‌بنیان به حوزه‌های مختلفی ورود کرده‌اند و باعث توسعه و رشد آن حوزه‌ها شده‌اند، در حوزه نفت تاکنون در زمینه کاهش واردات مرتبط با نیازهای صنعت برای ساخت کالا اتفاقات خوبی رقم خورده است.

در صنعت نفت نگاهی نو در حال جایگزین شدن با دیدگاه قبلی است که درها را به روی نوآوری داخلی باز می‌کند. در این فرهنگ جدید، از تجهیزات و نوآوری‌های ایران‌ساخت، روش‌های نو و فناوری‌های پیشرفته برای رفع نیازهای صنعت نفت استفاده می‌شود.

استفاده از توان شرکت‌های دانش‌بنیان در این مسیر با هدف افزایش تولید و بالا بردن ارزش‌افزوده محصولات تولیدی در این حوزه و افزایش سرمایه‌گذاری در پایین‌دست و بالادست صنعت نفت و گاز از موضوعات مهمی است که باید به آن توجه کرد. در حال حاضر بیش از 800 شرکت دانش‌بنیان در حوزه‌های نفت و انرژی فعالیت می‌کنند که می‌توانند نوآوری را برای این حوزه به ارمغان بیاورند.

در حوزه چاه‌ها و مخازن نفت مشکلات فناورانه‌ای وجود دارد که دانش‌بنیان‌ها می‌توانند در این راستا گام‌های مؤثری بردارند و رفع نیازهای فناورانه حوزه نفت با کمک دانش‌بنیان‌ها باید مورد توجه قرار بگیرد. در موارد دیگر از جمله فناوری‌های جدید نمک‌زدایی با همکاری شرکت‌های دانش‌‌‌بنیان باید برنامه‌ریزی‌هایی نیز صورت بگیرد.

می‌توان با استفاده از ظرفیت شرکت‌های دانش‌‌‌بنیان در حوزه‌های موردنیاز از جمله پمپ‌‌‌های دوفازی، تصفیه پساب‌‌‌های صنعتی و خطوط لوله اقدامات مؤثری در راستای بهبود و افزایش تولید نفت انجام داد.

افزایش تولید نفت در مناطق نفت‌خیز‌ با همکاری دانش‌‌‌بنیان‌‌‌ها نیز از موضوعات حائز اهمیت است. صنعت نفت و گاز نقشی اساسی در تعیین قدرت ملی و اعتبار بین‌المللی ایفا می‌کند. به همین منظور رساندن این صنعت به سطح ایده‌آل خود در تمامی کشور‌های نفت‌خیز اهمیت چندانی پیدا کرده است.

یکی از فناوری‌هایی که چندی پیش به کمک دانش‌بنیان‌ها در دست تولید قرار گرفت، استحصال گاز هلیوم است. فناوری تولید هلیوم کاربردهای فراوانی دارد که دستیابی به آن، امکان بهره‌مندی جهت توسعه فناوری در صنایع نفت، گاز، پتروشیمی، فولاد، معادن، پزشکی، هواشناسی و فناوری فضایی را فراهم می‌کند.

صنعت نفت و گاز توانسته جایگاه خوبی در حوزه ساخت تجهیزات نفتی پیدا کند. همین امر باعث می‌شود تا ظرفیت‌ها و فرصت‌های شغلی مناسبی در این حوزه ایجاد شود. به‌منظور اجرای پروژه‌های نفتی و گازی به‌صورت سالانه به نیروی کار متخصص و منابع داخلی نیاز است. به همین جهت می‌توان این حوزه را فرصتی فوق‌العاده برای اشتغال‌زایی نیز دانست.

مرکز ارتباطات و اطلاع رسانی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری

#20