به گزارش مرکز ارتباطات و اطلاع رسانی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، تا همین چند سال اخیر، مفاهیم دانش‌بنیان، زیست بوم کارآفرینی و نوآوری یا استارتاپ‌ ناملموس بود و تازه. کم‌تر کسی از دنیای نوآوری و خلاقیت‌های کارآفرینانه راه و رسم سخن گفتن با این زبان و اهمیت آن م‌ی دانست؛ اما فعالان زیست‌بوم کارآفرینی و نوآوری کشور،  افق تازه‌ای را فراروی خود می‌بینند و مجال فعالیت‌ها نوآورانه بیش‌تر و گسترده‌تر است.

دولت، عزم جزم کرد و حمایت از نوآوری و کارآفرینی را اولویت قرار داد. گام‌هایی برداشت که باعث شد بذر انگیزه و امید در کارآفرینان جوان و خلاق، پرورش یابد و زیست‌بوم کارآفرینی و نوآوری، میزبان خوبی برای کسب و کارهای دانش‌بنیان و استارتاپی شود.

همراه و هم‌سو ساختن دستگاه‌های اجرایی کشور در این حوزه، جزو برنامه‌های اصلی بود که معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، در دستور کارش قرار داد.

قانونی که برای حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان تصویب اما ظرفیت‌هایش به اجرا نرسیده بود، جامه عمل پوشید. اجرای قانون حمایت از شرکت‌ها و مؤسسات دانش‌بنیان فضای کارآفرینی کشور را تکانی تازه داد و  مسیر را برای رونق زیست‌بوم نوآوری هموار کرد.

صعود چهارپله‌ای ‌ایران در شاخص‌های جهانی نوآوری

حفظ شتاب علمی کشور، توسعه فناوری‌های راهبردی مرتبط با نیازهای کشور، ایجاد نهادهای واسط از جمله  شتابدهنده ها و مراکز نوآوری برای توانمندسازی و حمایت از استارتاپ‌ها و تیم‌های فناور و توسعه کسب و کارهای نوین و خلاقانه تنها نمونه‌های کوچکی از دستاوردهای توسعه این زیست بوم کشور بوده است.

این تحول نگاه نهادهای بین المللی را نیز به خود جلب کرد. در  تازه‌ترین رتبه بندی شاخص جهانی نوآوری(Global Innovation Index)، جایگاه ایران با رشدی مناسب، 4 پله بهبود یافت.

سیاست‌ها برای رونق زیست‌بوم اقتصاد دانش‌بنیان اثرمندی خود را نمایان کرد و جایگاه ایران در شاخص‌های جهانی نوآوری به رتبه 61 در سال 2019 ارتقا یافت.

بر اساس گزارش شاخص&کشورهای جهانی نوآوری در سال 2014، ایران در جایگاه سال قرار داشت. براساس این گزارش، کشورمان با صعودی 14 پله‌ای، به جایگاه 106 در سال 2015 رسید. این روند در 2016 نیز ادامه یافت و رتبه ایران با 28 پله صعود 78 شد. رشد ایران در معیارهای شاخص‌های جهانی و نوآوری و تلاش‌های دولت برای رونق‌زیست‌بوم، اثرمندی خود را نمایان ساخت، به طوری‌که در سال های روند صعودی جایگاه ایران در سال‌های 2017 و2018 به ترتیب جایگاه علمی 65 را تجربه کرد.

گام های مهم معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری در مسیر توسعه زیست بوم

در مسیر توسعه این زیست بوم، معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری تلاش کرده است تا گام‌های جدیدی برای تداوم این فضا و به ویژه تحول در بخش‌های اقتصادی کشور در دستور کار قرار دهد.

برای تحقق کسب موضوع راهبردها و مأموریت‌هایی را تعریف کرده است که در چهار حوزه «حمایت از توسعه کسب‌وکارهای دانش‌بنیان و خلاق»، افزایش جذب نخبگان ایرانی خارج از کشور، «توسعه زیست‌بوم استارتاپی» و «افزایش جذب نخبگان ایرانی غیر مقیم» تعریف شد.

اجرایی شدن قانون حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان و همچنین حمایت از توسعه صنایع خلاق،  دو گام مهم بود که موفقیت‌های چشمگیری را در پی داشت. فعالیت حدود 4500 شرکت دانش بنیان تولیدکننده محصولات پیشرفته بومی و تکمیل بازیگران اقتصاد دانش بنیان با اضافه شدن بیش از 1400 شرکت فعال در صنایع خلاق، فرهنگی و اقتصاد دیجیتال و نیز 6هزار استارتاپ در حوزه‌های خدمات، دستاورد ارزنده این گام است.

حمایت از ماشین‌آلات پیشرفته ساخت داخل، کمک به توسعه صادرات محصولات دانش‌بنیان و برگزاری نمایشگاه تجهیزات و مواد آزمایشگاهی ساخت ایران نیز اقدامات دیگری است که فضا را برای حرکت هرچه علمی این کسب و کارها و نقش‌آفرینی شان در اقتصاد به ارمغان آورد.

حمایت از توسعه فناوری‌های راهبردی به کمک ستادها در معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، کمک به ارتقای جایگاه ایران در علوم و فناوری‌های پیشرفته را به همراه داشه است. معاونت علمی و فناوری کمک به پیشرفت کشور و حرکت در مسیر توسعه را با حمایت‌ از پروژه‌های کاربردی، راهبردی و اولویت‌دار در قالب «طرح کلان ملی» ادامه داد.

کمک به توسعه طرح‌های خلاقانه و ثبت اختراع بین‌المللی گام دیگری است که با حمایت معاونت علمی و فناوری از ثبت پتنت‌های بین‌المللی دنبال می‌شود. این معاونت همچنین در راستای سیاست‌های جذب نخبگان ایرانی خارج از کشور، برنامه‌های مستمر و مدون را برای جذب فارغ‌التحصیلان و متخصصین از دانشگاه‌های برتر دنیا اجرا کرد. طرحی که ماحصل آن بازگشت میانگین روزانه یک نفر و در مجموع بیش از 1400 نخبه ایرانی به کشور بود. این گام اثرمند و حضور برترین‌های علمی، زمینه‌ساز رونق استارتاپ‌هایی شد که اکنون در جمع برترین کسب و کارهای اشتغال و ثروت آفرین جای دارند.

معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری همچنین از پارک‌های علم و فناوری،  مراکز نوآوری و شتابدهی و ایجاد ناحیه‌های نوآوری شهری را نوآوری توسعه و رونق زیست‌بوم استارتاپی کشور حمایت کرد که نتیجه آن بروز و شکوفایی کارخانه‌های نوآوری در شهرهای بزرگ از جمله پایتخت و شکل‌گیری ناحیه‌نوآوری شریف با تمرکز بیش از 400 کسب و کار دانش‌بنیان و استارتاپی، حوالی یکی از بزرگ‌ترین دانشگاه‌های صنعتی منطقه یعنی دانشگاه صنعتی شریف بوده است.

پایان پیام/24