پزشکی فرد محور، راهی برای بهبود زخمهای پوستی در آینده
دستاوردهای بسیاری در زمینه پیوند پوست رشد یافته در آزمایشگاه و شناسایی سلولهای بنیادی که بتوانند به فرایند بهبود زخم کمک کنند، بهدست آمده است. به این صورت میتوان امیدوار بود پزشکی شخصی در آینده زخمها را بهبود دهد.
به گزارش مرکز ارتباطات و اطلاعرسانی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، گذشت زمان همه زخمها را التیام میبخشد، این تنها یک ادعا است و شواهد نشان میدهد که توانایی ما برای بهبود اندام یا بافتهای آسیبدیده مانند پوست محدود است و بهبودی بهطور کامل صورت نمیگیرد و میتواند منجر به ایجاد اسکار شود.
سکارها در مقایسه با بافت طبیعی شکنندهتر هستند، قابلیت کشسانی کمتری دارند و در آنها فولیکولهای مو، غدد چربی و عرقی شکل نمیگیرد.
سمندرها از محدود گونههای جانوری هستند که قادر به بازسازی اندامهای حرکتیشان هستند؛ کرمهای پهن و پولیپ های آب شیرین نیز تا حد زیادی قابلیت بازسازی دارند.
اما در مورد پستانداران این تواناییها به حداقل رسیده است. بهنحویکه در موش تنها بازسازی میتواند در حد جایگزینی سر انگشتان صورت میگیرد که قابلیت بازسازی دارد. در مورد انسان نیز این حقیقت وجود دارد که تا حدی قابلیت بازسازی وجود دارد اما کارایی آن بسیار زیاد نیست.
مسیر به سمت بازسازی کامل اندامهای حرکتی انسان بسیار طولانی است و شاید هیچوقت میسر نشود، اما میتوان درمانهایی که با هدف ترمیم زخمها صورت میگیرند را بهبود بخشید و به واقعیت نزدیک کرد.
در سالهای اخیر، مشکلات مربوط به ترمیم زخم در نتیجه شرایطی مانند پیری، دیابت و سرطان بسیار فراگیر شده است و افراد مبتلا به این عوارض از زخمهای پوستی بهبود نیابنده که اغلب دردناک هستند و کیفیت زندگی فرد را تحتالشعاع قرار میدهند رنج میبرند.
برای ایجاد استراتژی بسیار مؤثر درمانی باید درک بهتری از زخمهای پوستی یا هایپرتروفیک پیدا کرد که این امر تنها با استفاده از موجودات مدل و بافتهای بیماران به وجود میآید.
از طرف دیگر مکانیسمهای دخیل در بهبود زخم تا حد زیادی با توجه به جایگاه زخم، اندازه و عمق آن، عفونت زخم با پاتوژن های مختلف، فعالیت سیستم ایمنی و فاکتورهای استرسزای خارجی متفاوت است.
بنابراین ما به استفاده از پزشکی شخصی برای درمان زخمها نیاز داریم، به نحوی که این درمانها بتوانند با توجه به فاکتورهای ذکر شده نیازهای بیمار را برآورده سازند.
در این راستا گامهای مهمی برداشته شده است که نتایج آنها هر چند در مراحل ابتدایی است اما بسیار امیدوار کننده بوده است. برای مثال دستاوردهای زیادی در زمینه پیوند پوست رشد یافته در آزمایشگاه و شناسایی سلولهای بنیادی که بتوانند به فرایند بهبود زخم کمک کنند، بهدست آمده است.
در سالهای اخیر نیز صنعت داروسازی و بیوتکنولوژی توجه زیادی را برای بهبود زخمهای التیام نیابنده به خود جلب کرده است. این به ما اطمینان میدهد که در سالهای پیش رو اهداف جاهطلبانه بهبود این زخمها میسر خواهد شد.
در همین زمینه ستاد توسعه فناوریهای سلولهای بنیادی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، بهمنظور رشد هرچه بیشتر سلولهای بنیادی و پزشکی بازساختی در ایران فعالیت دارد.
پایان پیام/۲۹
Send to friends