ایران توانمند با تاریخ چندهزارساله‌اش همواره در پیوند با هنر استوار و ماندگار بوده است. اقوام گوناگون ایرانی، با شکل و مهارت‌های گوناگون، نوع‌دوستی و زیبایی‌خواهی خود را با خلق هنرمندانه ابزار و اشیا گوناگون به جهانیان نمایانده‌اند. صنایع دستی بخشی جدانشدنی و ماندگار در هویت ایران است و با بخش‌های گوناگون این کشور، از تاریخ، فرهنگ، اجتماع و همچنین اقتصاد پیوندی ناگسستنی دارد.

بر همین اساس، کتاب بررسی و تحلیل نظام آمار اقتسادی صنایع دستی، در سه بخش کلیدی شامل 8 فصل گوناگون، به بررسی و تببین این حوزه از منظر گوناگون پرداخته است. با توجه به این‌که نیاز است تا مخاطب با یک راهنمای فنی و اقتصادی در اختیار داشته باشد، در بخش نخست این کتاب، به بررسی تعریف‌ها و مفاهیم فنی، مفاهیم اقتصادی و تعاریف آماری این حوزه پرداخته شده است.

مخاطب با مطالعه فصل نخست، ضمن آشنایی با تعاریف فنی، نسبت به ویژگی‌ها و شاخصه‌های تولیدات صنایع دستی آگاهی می‌یابد. همچنین شناخت ویژگی‌های صنعتگر، بنگاه صنایع دستی و آشنایی با طبقه‌بندی گسترده صنایع دستی از دیگر موضوعاتی است که در بخش نخست کتاب به آن‌ها پرداخته شده است.

از ارائه آمارها تا بیان ویژگی‌های کلیدی

در ادامه این کتاب و فصل دوم، ضمن بیان تعاریفی روشن از مفاهیم اقتصاد صنایع دستی، اجزا و شاخصه‌های اقتصادی این حوزه تعریف و تبیین می‌شوند. مخاطب در بخشی از فصل دوم کتاب می‌خواند: «اگرچه آمار دقیقی از میزان تولیدات، ارزش افزوده و ارزش بازاری برای تولیدات صنایع دستی در جهان در دسترس نیست، اما بر اساس برخی آمارهای موجود، میزان صادرات محصولات صنایع دستی در دنیا بر اسا برآورد انجام شده در سال 2015 بالغ بر 248 میلیارد دلار بوده است. در ایران بر اساس آمار اعلام شده از سوی گمرک جمهوری اسلامی ایران در سال 1395 رقم صادرات اقلام صنایع دستی کشور به ارزش 237 میلیون دلار و به وزن 77809 تن بوده که بررسی روند گذشته نشان می‌دهد صادرات صنایع دستی در مدت مذکور در مقایسه با سال قبل به لحاظ ارزشی 36درصد و به لحاظ وزنی 30 درصد افزایش نشان می‌دهد.»

در بخش دوم بعد از آن‌که دامنه فنی، اقتصادی و آماری مشخص می‌شود، با استفاده از مطالعه‌های استنادی، دیدگاه‌های صنعتگران، هنرمندان و استادان دانشگاه در حوزه صنایع دستی، مدیران و متولیان این حوزه و صادرکنندگان صنایع دستی بررسی و تحلیل شده تا با استفاده از آن، شاخص‌هایی برای اندازه‌گیری دقیق اقتصاد صنایع دستی حاصل شود.

در بخش سوم و پایانی ضمن شناخت جایگاه صنایع دستی در طبقه‌بندی‌های آماری، با شناسایی مراکز متولی آمار حوزه صنایع دستی در کشور، آمارهای اقتصادی موجود در این حوزه با استفاده از شاخص‌های محاسبه شده در بخش دوم، به صورت کمی محاسبه شده و در قالب آمارنامه فراروی مخاطب قرار گرفته است.

ارائه تصویری روشن از حوزه صنایع دستی

در این کتاب مخاطب با موضوعات و محورهای متنوعی همچون شاخص‌های عرضه، تقاضا و بازرگانی صنایع دستی، نوآوری‌های کلیدی در این حوزه و آمارهای دانش‌بنیان و مطالب جذاب و متنوع دیگری که تصویری از این حوزه ارائه می‌کند، آشنا می‌شود.

کتاب «بررسی و تحلیل نظام آمار اقتصادی صنایع دستی» که با تلاش موسسه خدمات فرهنگی رسا و با همکاری و حمایت ستاد فرهنگ‌سازی اقتصاد دانش‌بنیان و توسعه صنایع نرم و خلاق معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، پژوهشکده مطالعات فناوری و مرکز همکاری‌های تحول و پیشرفت ریاست جمهوری در 126 صفحه منتشر به قلم روح‌الله ابوجعفری عضو هیات علمی پژوهشکده مطالعات فناوری، علی افضلی و مجتبی نصراللهی‌نسب منتشر شده است. 

گزارش از مرکز ارتباطات و اطلاع رسانی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری

پایان پیام/24