*سحر بهرامی

رشته "علوم شناختی – زبان شناسی" در کنار "روان شناسی شناختی" جایگاه مهمی در حوزه علوم شناختی دارد. نیاز مبرم به تخصصی شدن رشته‏های تحصیلی به ویژه در مقطع دکتری، گسترش قابل توجه  تحلیل های شناختی در مطالعات زبانی در دو دهه اخیر در دانشگاه‏های معتبر جهان به دلیل بازتاب بهتر واقعیت زبانی، تربیت نیروی متخصص در مراکز پژوهشی به خصوص در حوزه زبان‏شناسی شناختی  و  وجود زمینه‏های تحقیقاتی درحوزه زبان فارسی در چارچوب زبان‏شناسی شناختی، از انگیزه های ایجاد رشته علوم شناختی - زبان شناسی در دانشگاه تربیت مدرس بوده است.
گروه زبان شناسی دانشگاه تربیت مدرس گروه پیشگام در حوزۀ زبان شناسی شناختی در سطح دانشگاه های کشور قلمداد می شود، گروه زبان شناسی این دانشگاه به موازات رشتۀ زبان شناسی نظری، از ابتدای مهر امسال  با پذیرش پنج دانشجو به عنوان نخستین دانشگاه در سطح کشور در مقطع دکتری رشته «علوم شناختی - زبان شناسی»  فعالیت آموزشی خود را آغاز کرد.گروه زبان شناسی این دانشگاه قصد دارد پس از برگزاری اولین دوره، با رفع نقایص و کمبودها و با دعوت از اساتید متخصص و صاحبنظران این حوزه از سایر گروه های آموزشی دانشگاه تربیت مدرس و نیز سایر دانشگاه های معتبر کشور با پذیرش دانشجو در هر دو رشتۀ زبان شناسی نظری و علوم شناختی –زبان شناسی، دامنۀ فعالیت خود را به ویژه در علوم شناختی زبان گسترش دهد.

تربیت پژوهشگر و متخصص در زمینه علوم شناختی زبان  ،چگونگی بازنمایی اطلاعات زبانی در ذهن، یادگیری زبان، درک و استفاده از زبان با تأکید بر زبان فارسی، ارائۀ راهکار در چگونگی درمان انواع زبان-پریشی ها (آفازی) که حاصل صدمات مغزی است و نیز به کارگیری مبانی نظری علوم شناختی در پژوهش های کاربردی مرتبط با عملکرد زبان به عنوان پدیده ای ماهیتاً شناختی از اهداف راه اندازی رشته علوم شناختی – زبان شناسی در این دانشگاه است.

با توجه به انگیزه و اهداف راه اندازی این رشته و نیز ماهیت میان رشته ای آن از دانش آموختگان انتظار می رود که بتوانند در جنبه‏های روان‏شناختی، پردازش و يادگيري زبان، مطالعات دستوری، طراحی شبکه پیکره‏ای برخط (online) برای زبان فارسی، مطالعات بالینی زبان همچون آسیب‏شناسی و بررسی علل آسیب‏پذیری زبان در دوران رشد و در نتیجه مطالعه ضایعات مغزی که سبب بروز انواع زبان‏پریشی می‏شود و نیز مطالعات هوش مصنوعی و انگاره سازی در سطح واژگان و نحو زبان به منظور بازآفرینی فعالیت‏های شناختي مغز، مطالعات آزمایشگاهی و بررسی عملکرد مغز در فرایندهای زبانی به کمک ابزارهای آزمایشگاهی، ایده و راهکارهای پژوهشی ارایه دهند. البته نباید از نقش ستاد توسعۀ علوم و فن آوری های شناختی معاونت علمی در پیشبرد این رشته  غافل شویم.
* عضو هیأت علمی گروه زبان شناسی دانشگاه تربیت مدرس