کمردرد جزء 10 بیماری با بار تخریبی بسیار بالا است که میزان ابتلای سالانه آن از میزان ابتلای به بیماریهای خطرناک چون ایدز، سرطان ریه بیشتر است بنابراین پژوهشگران دانشگاه صنعتی شریف در طرح پژوهشی به بررسی این بیماری پرداختند.

 

به گزارش مرکز ارتباطات و اطلاع‌رسانی معاونت علمی فناوری ریاست جمهوری، كمردرد يكي از شايع‌ترين دردهاي مزمن در ميان جوامع مختلف و مهمترين عامل از كار افتادگي بزرگسالان به شمار مي‌رود. با توجه به اين مهم، بايد در جهت كاهش ريسك وقوع آن حركت كرد و بدين منظور بايد مانند هر بيماري ديگري ابتدا به ريشه‌ها و عوامل آن پرداخت.

يكي از عوامل ريسك در كمردرد، چاقي مفرط بيان شده است. مطالعات آماري حاوي اطلاعات متناقضي در رابطه با تاثير چاقي مفرط بر روي كمردرد است. باتوجه به اينكه چاقي امروزه به يكي از معضلات اصلي جوامع بشري تبديل شده است، بررسي دقيق ميزان تاثير اين عامل بر روي بارهاي وارد بر ستون فقرات كمري امري ضروري به نظر مي‌رسد. استفاده از مدل‌هاي بيومكانيكي روشي مفيد و بدون خطر براي تخمين بارهاي وارد بر ستون فقرات كمري است. براي بدست آوردن ميزان تاثير چاقي بر روي بارهاي وارد بر ستون فقرات از دو گروه افراد معمولي و چاق مفرط تصويربرداري ام‌آرآي صورت مي گيرد. با تحليل عكس‌هاي ام‌آرآي بدست آمده، پارامترهاي آناتوميك و عضلاني افراد مشخص مي‌شود. با اعمال اين پارامترها بر روي مدل‌هاي بيومكانيكي، بارهاي وارد بر ستون فقرات كمري افراد بدست مي‌آيد. با مقايسه اين نيروها در دو گروه افراد چاق مفرط و افراد عادي، مي‌توان ميزان تاثير چاقي بر روي بارهاي وارد بر ستون فقرات را بدست آورد.

 

بنابراین برای بررسي اثر چاقي مفرط بر روي ميزان مبتلا شدن افراد سالم به كمردرد به كمك مدل هاي بيومكانيكي و با در نظر گرفتن تاثير تفاوت پارامترهاي آناتوميكي براي افراد مختلف پژوهشگران کشور در دانشگاه صنعتی شریف پژوهش " بررسي اثر چاقي بر روي بارهاي وارده بر ستون فقرات در فعاليت هاي فيزيكي، با رويكردي تجربي- مدلسازي به كمك تصويربرداري ام آرآي" را انجام دادند.

 

این پژوهش که با پشتیبانی صندوق حمایت از پژوهشگران و فناوران معاونت علمی انجام شد با در نظر گرفتن تأثیر فاکتور وزن در تغییر آناتومی عضلات کمر و همچنین توزیع جرم بالاتنه، نیروهای وارد بر ستون فقرات افراد چاق و عادی را در فعالیت های مختلف مقایسه کرد.

داده های جمع شده برای مشخصات آناتومیک افراد چاق یک منبع بسیار مفید در ادبیات برای مطالعات بیومکانیکی آینده بر روی این افراد خواهد بود. پس از تخمین نیروهای وارده بر ستون فقرات افراد چاق توسط مدل بیومکانیکی توسعه یافته در این مطالعه، روش های باربرداری مناسب برای افراد چاق جهت کاهش ریسک آسیب ارائه می شود.

 

بر اساس این گزارش، در حوزه کمردرد، مطالعات آماری بسیاری در حوزه نرخ شیوع انجام شده است که به خوبی در ادبیات موضوع مستند و بازبینی شده اند. به عنوان نمونه نشان داده شده است که کمردرد جزء 10 بیماری با بار تخریبی بسیار بالا است که میزان ابتلای سالانه آن، از میزان ابتلای به بیماریهای خطرناک دیگر چون ایدز، سرطان ریه و آسیبهای ناشی از تصادفات جادهای نیز بیشتر است.  همچنین همگی این مطالعات نشان میدهند که کمردرد رایجترین بیماری اسکلتی عضلانی است که هزینههای مستقیم و غیر مستقیم (مثل هزینههایی شامل بیمه از کار افتادگی و غیره) فراوانی را به جامعه وارد میکند. به عنوان نمونه مجموع سالانه این هزینهها در ایالات متحده آمریکا بین 100 تا 200 بیلیون دلار تخمین زده شده است. با توجه به میزان شیوع زیاد و هزینههای فراوان کمردرد، باید در جهت کاهش ریسک وقوع آن حرکت کرد و بدین منظور باید مانند هر بیماری دیگری ابتدا به ریشهها و عوامل آن پرداخت. مطالعات در این زمینه، عوامل مختلفی را بررسی میکنند که میتوان آنها را به سه دسته زیر تقسیم بندی کرد:

 

الف) عوامل شخصی: مانند عوامل ژنتیکی و مادرزادی، بالا رفتن سن، سیگار کشیدن، ازدیاد وزن و سایر موارد که به عادات و نحوه زندگی هر فرد مربوط است.

ب) عوامل روانی- اجتماعی: مانند نارضایتی از شغل، استرسهای روحی و روانی و دیگر عواملی که با شرایط اجتماعی و روحی شخص ارتباط دارد.

ج) عوامل شغلی: مانند فعالیتهای سنگین فیزیکی، باربرداری مداوم، ارتعاشات دائمی و غیره که حدود 37 درصد از ابتلای به کمردرد ناشی از این عوامل است.

 

 

یکی از عوامل بررسی شده در این حوزه، اثر چاقی بر کمردرد است که در دستهبندی فوق، تحت عنوان وزن و ذیل عوامل شخصی قرار گرفته است. چاقی مفرط را میتوان ذخیره کالریهای اضافی به صورت چربی تعریف کرد. این تعریف، وزن  که از اندازهگیری جرم بدن به دست میآید را از چاقی مفرط که متغیر چربی اضافه را در نظر میگیرد، متمایز میسازد. برای دسته بندی افراد، می-توان از متغیر شاخص وزن بدن (BMI) استفاده کرد . افرادی که داری شاخص وزن بدنی (نسبت وزن به قد بتوان 2) بالای 30 کلیوگرم بر متر مربع هستند چاق در نظر گرفته میشوند. چاقی مفرط مشکلی است که هم نرخ شیوع و هم تعداد مبتلایان به آن در حال افزایش است و مشکلات فراوانی را برای سلامت اجتماعی ایجاد میکند و خسارات اجتماعی فراوانی را به جامعه تحمیل میکند که در مقالات زیادی مستند شده است. به عنوان نمونه، در اسکاتلند 20 درصد مردم دچار چاقی مفرط هستند که اگر این روند ادامه پیدا کند تا سال 2020، 35 درصد جمعیت این کشور به این مشکل مبتلا میشوند. چاقی مفرط با بیماریهای زیادی همچون بیماریهای قلبی عروقی، نوع دوم دیابت، سکته و سرطان رابطه مستقیم دارد و ریسک آسیب را افزایش میدهد.

 

با اینکه چاقی مفرط یک عامل ریسک بسیار مهم در خیلی از بیماریها است، در مورد اثر آن بر کمردرد نظریات متفاوتی وجود دارد که به تفصیل در برخی مقالات مرور شدهاند .برخی چاقی را عامل بسیار قوی در کمر درد میدانند . برخی آن را  عامل محتمل ولی نه بسیار قوی در کمر درد دانسته برخی دیگر بیان میکنند که چاقی از عوامل ایجاد کمردرد نمیباشد و برخی دیگر نیز بیان میکنند که چاقی میتواند نشانه و پایهی دیگر عاملهای ریسک در کمردرد باشد. یک نکته حائز اهمیت این است که در هر کدام از نظریات فوق با دیدگاههای مختلفی به تاثیر چاقی در کمردرد نگاه شده است. به طور مثال برخی از کسانی که چاقی را عامل قوی در کمردرد بیان میکنند، معتقدند چاقی مفرط بر مکانیک بدن اثر میگذارد و نشستن، ایستادن و راه رفتن را سخت میکند و در نتیجه زمان بهبودی از بیماریها به خصوص کمردرد را افزایش میبخشد. برخی دیگر از دیدگاه فیزیولوژی به مسئله نگاه کردهاند و بیان کردهاند بافت چربی، جریان خون مورد نیاز، برای حمل مواد معدنی که سبب ترمیم آسیب میشوند را کاهش میدهد.

انتهای پیام/25