Normal 0 false false false EN-US X-NONE AR-SA

در هر اندازه گیری، منابع مربوط به عدم قطعیت اندازه گیری باید مشخص شوند. انواع و تعداد منابع ایجاد عدم قطعیت اندازه‌گیری به تعریف اندازه‌، ماهیت و انجام اندازه‌گیری بستگی دارد.

در اندازه‌گیری‌های شیمیایی و بیولوژیکی در آزمایشگاه‌های تشخیص طبی، تعداد زیادی از منابع ایجاد عدم‌قطعیت به طور معمول وجود دارد. بیان عدم قطعیت اندازه‌گیری برای قضاوت در خصوص مناسب و کافی‌بودن مقدار کمیت اندازه‌گیری‌شده در آزمایشگات ضروری است.

به دلیل وجود عدم قطعیت در اندازه‌گیری، همیشه ریسک تصمیم‌گیری اشتباه وجود دارد و به منظور تعیین سطح ریسک‌های پذیرش و رد اشتباه، باید ابتدا عدم قطعیت اندازه‌گیری و سطح ریسک‌های تصمیم‌گیری ناشی از فرایند اندازه‌گیری توسط کارکنان آزمایشگاه‌ها به نحو مناسبی ارزیابی شود.

در صورتی که سطح ریسک‌های تصمیم‌گیری در آزمایشگاه، بالا ارزشیابی شده است باید اقدامات مناسبی برای بهبود کیفیت نتایج اندازه‌گیری و کاهش سطح ریسک‌ها تعریف و اجرا شود.

برای ارزیابی عدم قطعیت اندازه‌گیری، رویکردهای متفاوتی وجود دارد و در حال حاضر کارکنان آزمایشگاه‌های داخل کشورمان در خصوص این رویکردها از آگاهی و دانش نسبتاً کمی برخوردار هستند.

بر این اساس برگزاری دوره‌های آموزشی عمومی و تخصصی ارزیابی عدم قطعیت اندازه‌گیری و آشنایی با اهمیت آن برای کارشناسان مراکز آزمایشگاهی امری ضروری است که به ارتقاء و به روز نگه‌داشتن دانش آزمایشگاهی در کشورمان کمک شایانی می‌کند.

در دو سال اخیر پنج دوره آموزشی تخصصی برای ارزیابی عدم قطعیت اندازه‌گیری برای مراکز آزمایشگاه‌های عضو شبکه آزمایشگاهی فناوری‌های راهبردی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری و اعضاء کارگروه‌های تخصصی شبکه برگزار شده است.

استانداردهای ISO/IEC 17025 و ISO 15189 که برای احراز صلاحیت آزمایشگاه‌های آزمون و اندازه‌گیری استفاده می‌شوند، مراکز آزمایشگاهی را ملزم کرده‌اند که برای نتایج اندازه‌گیری خود، عدم قطعیت را ارزیابی کنند. دامنه کاربرد این استانداردها در برگیرنده تمامی مراکز آزمایشگاهی تحقیقاتی، صنعتی و همچنین مراکز آزمایشگاهی تشخیص طبی می‌شود.

استانداردهای بین‌المللی هر چند سال یک‌بار مورد بازنگری قرار می‌گیرند. اگر تغییرات اعمال شده در آنها جزئی باشد نیاز به تکرار دوره‌های آموزشی برای کارکنان آزمایشگاه‌ها نیست. ولی در برخی از موارد تغییرات ایجاد شده چشمگیر است.

مدرس و مشاور سیستم‌های مدیریت کیفیت در حوزه آزمایشگاهی*

پایان پیام/23