کشاورزی سالم را زمینه‌ساز تامین امنیت غذایی می‌دانند. موضوعی که با سلامتی جامعه و نسل آینده ارتباط مستقیمی دارد. اما گاهی در میانه زندگی مدرن و صنعتی، این شاخص مهم سلامتی با استفاده از برخی روش‌های نادرست و اقدامات اشتباه، به فراموشی سپرده می‌شود. این فراموشی بار گرانی برای جامعه دارد و سلامت بشر را به خطر می‌اندازد. یکی از این اشتباهات جبران‌ناپذیر استفاده بی‌رویه از كودهای شیمیایی در بخش كشاورزی است.

یكی از آسیب‌هایی که استفاده بی حد و حصر از کودهای شیمیایی به محیط‌زیست می‌زند، آلودگی‌ آب‌های زیرزمینی و خاک است که باعث بروز مخاطرات جدی سلامتی می‌شود. آلودگی‌هایی که به گیاهان و محصولات کشاورزی پرمصرف ریشه می‌کند و این یعنی افزایش بیماری‌ها در میان مردمی که از محصولات کشاورزی و باغی برای خوراک خود استفاده می‌کنند.

مصرف سالانه دو تا چهار میلیون تن كود شیمیایی در هكتار رقم بالایی است كه زندگی و حیات انسان و زمین را به خطر می‌اندازد. اما باید استفاده از كودهای شیمیایی با کمک روش‌های جدید علمی کمی منصفانه‌تر شود. شاید یکی از روش‌هایی که به این کار کمک کند، اجرای برنامه تغذیه تلفیقی است که در ستاد توسعه زیست‌فناوری معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری و دیگر دستگاه‌ها در حال اجرا است.

در این برنامه هدف استفاده از كود شیمیایی، آلی و زیستی به تناسب آنالیز خاك است و اجرای این طرح موجب كاهش ورود كودهای شیمیایی به اراضی كشاورزی در طول زمان خواهد بود. از آنجائیكه افزایش برداشت محصول در هكتار مدنظر است به همین دلیل كودهای شیمیایی به عنوان مكمل در مزارع استفاده می‌شود. تلفیق كود زیستی و شیمیایی نتایج بهتری نسبت به مصرف تنهایی كودهای شیمیایی و زیستی دارد.

با این طرح، سلامت محصولات كشاورزی بالا می‌رود و می‌توانیم شاهد افزایش قابل توجه تولید این محصولات باشیم. افزایش مصرف كودهای زیستی و آلی به نسبت كودهای شیمیایی در سال‌های اخیر همواره مورد توجه وزارت جهاد كشاورزی است اما این کار را می‌توان با هم‌افزایی همه امکانات و توانمندی‌های موجود در کشور بهتر و کارآمدتر اجرایی کرد.

ستاد توسعه زیست‌فناوری معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری در همکاری با سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی، به دنبال یافتن راه‌کارهایی است که بتواند پژوهش‌های حوزه کشاورزی را به سمت توسعه فناوری هدایت کند و زمینه‌های ورود به بخش اجرا و رسیدن به دست بهره‌بردار نهایی را هموار کند.

ایجاد کشش بازار در فناوری‌های نوین کشاورزی مهم است. راه‌اندازی شبکه محصول سالم در کارگروه کشاورزی ستاد توسعه زیست‌فناوری معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری هم یکی از طرح‌های موثر در این حوزه است.

*مدیر کارگروه کشاورزی ستاد توسعه زیست‌فناوری معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری