علوم و فناوری‌های شناختی به واسطه گستره خود و کاربردهای وسیعی که در حوزه های گوناگون دارد، بیش از گذشته مورد توجه مراکز علمی و کانون های اجتماعی، اقتصادی و سیاسی جهان قرار گرفته است.

این دانش هم‌گرا، از پیوند شاخه های مختلف دانش بشری چون علوم اعصاب، روان شناسی، زبان شناسی، انسان شناسی، هوش مصنوعی و فلسفه ذهن تشکیل شده و کاربردهای وسیعی در حوزه های دیگر مانند پزشکی، آموزش و پرورش، مدیریت، اقتصاد، جامعه شناسی، علوم اطلاعات، ارتباطات و رسانه های گروهی، مهندسی پزشکی، مهندسی کنترل و حتی علوم دفاعی پیدا کرده است.

گستره شمول این علوم سبب شده تا کشورها، در پی اعتلای آن برآمده و با تربیت نیروهای متخصص، زمینه را برای رشد و توسعه حوزه های مختلف این علوم فراهم کنند.

با توجه به اهمیت و جایگاه بالای علوم شناختی به عنوان حوزه ای پیشرو و راهبردی در جریان علمی و تاثیرات ارزشمند این دانش در ارتقای زندگی بشر، ضرورت تربیت نیروی انسانی متخصص و مجرب در این حوزه، بیش از پیش احساس می شود. بنابراین آموزش نیروی مورد نیاز برای استقرار، توسعه و گرداندن چرخ این حوزه، از ضرورت و اهمیت بسیار بالایی برخوردار است.

به موازات حمایت از تربیت نیروهای متخصص و مجرب در حوزه علوم شناختی، نزدیک به یک دهه است که گام‌هایی اساسی در خصوص گسترش فناوری های شناختی در مراکز دانشگاهی، تخصصی و تحقیقاتی برداشته شده و این تلاش ها همچنان ادامه دارد.

با اهمیت دادن به دو بال توسعه علوم شناختی، تولید محصولاتی برای حل مشکلات و کاستی های شناختی آحاد جامعه، به عنوان یکی از اهداف سیاست های راهبردی این ستاد است. جهش و شتاب این دانش با توجه به امکانات کشور و تاثیر آن بر رشته های علمی دیگر، روند مثبتی را طی می کند و از نظر تعداد پروژه های تحقیقاتی و مقالات منتشره در مجلات علمی و پژوهشی، رشد خوبی را شاهد هستیم. این شاخص ها سبب شده تا ایران در بین کشورهای منطقه، بالاترین رتبه را در اغلب گرایش های علوم شناختی به خود اختصاص دهد.

همچنین حمایت از تاسیس شتابدهنده‌ های شناختی، زمینه‌ ساز توسعه برنامه های توانبخشی و درمان شناختی بیماران است. شتاب دهنده های تخصصی علوم شناختی به گروه های صاحب ایده های فناورانه و خلاق کمک می کند تا ایده های خود را در جهت پاسخ به نیازهای جامعه، به پدیده تبدیل کنند و با تشکیل شرکت های خلاق و نوآور، مقدمات تجاری سازی محصولات خود را فراهم آورند .

ستاد توسعه علوم و فناوری‌های شناختی با روش های مختلف، برنامه توسعه این حوزه را در دستور کار خود دارد. خوشبختانه در استادان، دانشجویان و دانش آموزان، انگیزه فراوانی برای فعالیت در این حوزه وجود دارد و این مساله نشان می‌دهد که استعدادهای سرشاری در کشور ما وجود دارند که اگر مورد حمایت قرار گیرند و زیرساخت های آن فراهم شود، می توان در این حوزه نیز همچون سایر حوزه های علمی، به پیشرفت های قابل توجهی برسیم.

مشاورمعاون علمی و فناوری رییس جمهوری در امور توسعه علوم شناختی *

منبع: isti.ir

#