به لطف خدا توسعه فناوری نانو در کشور ما هم به‌موقع شروع شد و هم با الگویی پیش‌رفت که موجب ایجاد دستاوردهای ویژه برای کشور شد؛ به گونه‌ای که این الگو عملا برای توسعه سایر فناوری‌ها در کشور نیز الهام‌بخش شده است.

در طول این مسیر زیرساخت‌ها و نهادهایی ایجاد شده‌اند که حتی فراتر از توسعه فناوری نانو در کل نظام نوآوری کشور در حال ایفای نقش هستند. این مسیر به‌نوعی جلو رفته که جریان توسعه نانو در ایران در سایر کشورها هم تا حد زیادی شناخته شده است و ایران را به‌عنوان کشوری فعال و دارای تجربه موفق در توسعه این فناوری می‌شناسند.

طی کردن این مسیر به ایجاد بنیه علمی قوی در کشور منجر شده است تا جایی که امروزه ما در دانشگاه‌های متعدد درسراسر کشور متخصصانی داریم که بعضا در مرزهای علم و توسعه فناوری نانو فعالیت می‌کنند.

بالغ بر ۴۰هزارنفر در طول این سال‌ها فعالیت‌های علمی و پژوهشی در حوزه فناوری نانو داشته‌‌اند. از ویژگی‌های آنچه که تاکنون اتفاق افتاده می‌توان به ترغیب فناوران به توسعه محصول و ایجاد شرکت اشاره کرد که در این مسیر تجربیات خوبی درکشور صورت گرفته است.

اکنون بالغ بر ۳۵۰شرکت کوچک و بزرگ حدود ۱۶۴۰ محصول مرتبط با فناوری نانو تولید می‌کنند و اینها در حوزه‌های صنعتی مختلف در حال استفاده است. کشور در تعامل با سایر کشورهای دنیا و نهادهای مرتبط با توسعه نانو تجربه خوبی را کسب کرده است. ایران در بیشتر نهادهای موثر در حوزه نانو حضور و نقشی کلیدی دارد، به‌طور خاص در استانداردسازی بین‌المللی فناوری نانو نقش مهمی ایفا می‌کند و جزو چند کشور فعال و برتر در این حوزه است. امروزه ما در مسیر توسعه فناوری و صنعتی تجربیات بسیار خوبی داریم.

بنیه علمی و فناورانه و تجربیات صنعتی تا حدی این ظرفیت را ایجاد کرده که در ادامه مسیر بتوانیم به اهداف بزرگ‌تری فکر کنیم. در مسیر توسعه فناوری نانو آنچه که در دستور کار ستاد قرار دارد این است که مسیر پیشرفت قبلی را در قالب سند راهبردی توسعه نانو تداوم بخشیم.

در این سند، مسیر کلی کشور در توسعه این فناوری تا افق ۱۴۱۲ مصوب و به تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی رسیده و مسیر کلی کاملا مشخص است. در دوره‌های گذشته هم این تجربه بوده که حرکت بر مبنای سند مصوب می‌تواند بسیار با برکت باشد و کار را از حرکت‌های سلیقه‌ای مصون بدارد.

در تلاشیم تا در ادامه مسیر بر حوزه‌های با اثرگذاری بالاتر تمرکز داشته باشیم؛ این نگرش هم از منظر اثرگذاری اقتصادی، هم اثرگذاری اجتماعی و هم حوزه‌هایی که دارای اثرگذاری راهبردی برای قطع وابستگی کشور به واردات در بعضی ازحوزه‌های خاص مثل انرژی و سلامت هستند، دنبال خواهد شد. در این راستا اکنون در حوزه دارو، انرژی و امنیت غذایی کارهای ویژه‌ای را آغاز کرده‌ایم و در حال پیشبرد آنها هستیم.

*دبیر ستاد توسعه فناوری‌های نانو و میکرو