بانک‎‌های ژن هر کشوری حکم ذخائر ارزشمند هر کشوری را دارد. یعنی این دارایی های طبیعی را باید همچون مرزهای کشور پاسداشت. این ذخیره‌های گرانمایه کشور ارزش زیادی دارند وحفاظت از ذخایر ژنتیکی و زیستی کشور ضروری است.

همه دنیا نیز یکی از اولویت‌های خود را حفظ بانک ژن خود می دانند و در تلاش هستند تا با حفاظت از این داشته‌های طبیعی و توارثی خود، نقشی اثرگذار در آینده کشورشان داشته باشند. هر تحقیقی که قرار است راجع به انسان، استعدادش برای بیماری‌ها و وجود بیماریهای ژنتیکی و غیرژنتیکی، نقاط قوت و ضعف و تولید داروها و محصولاتی برای بهبود یا تحت الشعاع قراردادن او انجام شود، با دسترسی به DNA آن نژادهای جمعیتی میسر می‌شود. همین موضوع برای اثبات ایجاد بانک ژن کافی است.

ذخایر ژنتیکی مثل اعضای بدن است که همه ما از آن برخوردار هستیم، اما زمانی از وجودشان آگاه می‌شویم که آنها را از دست بدهیم یا دچار مشکل شویم. ما در جامعه بطور دائم در حال استفاده از ذخایر ژنتیکی هستیم. اگر یکی از این‌ها دچار انقراض شود و یا تغییر فرم بدهد آنگاه متوجه اهمیتش می‌شویم. ذخایر و منابع ژنتیکی را می‌توان «گنج‌های حیات» نامید.

اما این ذخایر ژنتیکی چه هستند؟ تمام ارگانیسم‌ها یعنی تمام موجودات زنده که قابل کشت و تکثیر باشند را منابع بیولوژی می‌گوییم، اعم از میکروارگانیسم‌ها، گیاهان، انسان‌ها و جانوران و بخش‌هایی از آنها که قابل وراثت و تکثیر است.

ایجاد یک شبکه هماهنگ میان بانک های ژن و زیست بانک ها در ایران یک ضرورت است. باید تلاش کنیم در تعامل با یکدیگر، برنامه ریزی هایی برای تشکیل شبکه بانک های ژن کشور داشته باشیم. این کار هم تنها با کمک هم افزایی همه نهادهای موثر و کارا در این حوزه میسر است.

حفاظت و صیانت از ذخائر ژنتیکی یکی از اولویت های ستاد توسعه زیست فناوری معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری است. این کار را هم در همکاری با همه نهادهای ذیربط انجام می دهیم. ما اعتقاد داریم که ارزش مادی و معنوی این ذخائر ملی بسیار زیاد است و باید تلاش ها برای حفظ این دارایی های طبیعی و زیستی به یکی از اولویت های اصلی در سطح مدیران دولتی تبدیل شود.

*رئیس کارگروه زیست بانک و ذخایر ژنتیکی ستاد توسعه زیست فناوری معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری