با افزایش دسترسی به اینترنت پهن باند و شبکه‌های سلولی و بی‌سیم به‌مرور این قابلیت به وجود آمد که تقریباً همه‌چیز به اینترنت متصل شود، به‌طوری‌که اکنون کاربری دستگاه‌های هوشمند در خانه‌ها و دفاتر کار بسیار زیاد شده است.

اینترنت اشیاء به میلیاردها دستگاه فیزیکی در سراسر جهان گفته می‌شود که به اینترنت متصل هستند و اطلاعات را جمع‌آوری می‌کنند و با کاربر و سایر دستگاه‌های متصل به اشتراک می‌گذارند. هدف اصلی اینترنت اشیاء این است که با نصب حسگر روی هر چیزی در دنیا و ترجمه آن به زبان دیجیتال، کامپیوترها را در تماس مستقیم با محیط فیزیکی اطراف انسان قرار بدهد.

می‌توان گفت کاربرد اینترنت اشیاء در تمام صنایع بی‌انتها است و این تکنولوژی بدون شک پتانسیل بسیار زیادی در جهان دارد. تقریباً تمام اجسام فیزیکی می‌توانند به دستگاه اینترنت اشیاء تبدیل شوند، به‌شرط اینکه قابلیت اتصال به اینترنت داشته تا از این طریق کنترل شوند یا با کاربر و دستگاه‌های دیگر، اطلاعات رد و بدل کنند.

قابل استفاده در تمام جنبه‌های زندگی انسان

به همین خاطر نمونه‌هایی از اینترنت اشیاء را می‌توان در تمام جنبه‌های زندگی انسان، از لامپ‌ها و زنگ در هوشمند در خانه هوشمند گرفته تا سیستم‌های ردیابی موجودی انبار و میزهای هوشمند در محل کار،‌ ماشین‌آلات، تجهیزات، خطوط تولید، انبارها و وسایل نقلیه در حوزه صنایع و حتی در بخش مراقبت‌های بهداشتی پیدا کرد.

اینترنت اشیاء علم جدیدی نیست و سال‌ها است در دنیا به‌عنوان یکی از فناوری‌های کاربردی در توسعه صنایع و فناوری‌ها نقش‌آفرینی می‌کند. این علم با ایجاد شبکه‌ای از ابزارها به بشر کمک می‌کند تا با سرعت و سهولت بیشتری کار خود را پیش ببرد.

مهم‌ترین کاربرد اینترنت اشیاء آن است که امکان درک و کنترل از راه دور برای انسان میسر می‌کند تا بتوان به بهترین شکل نسبت به تغییرات در محیط‌ها تصمیم‌گیری انجام داد.

توسعه زیرساخت‌های فناورانه

اینترنت اشیاء در ایران نیز جایگاه خود را به‌تدریج یافته است و امروز صنایع برای در اختیار داشتن و استفاده از این فناوری ترغیب شده‌اند. شرکت‌های دانش‌بنیان و خلاق نیز با ورود به این عرصه زیرساخت‌های فناورانه توسعه آن را فراهم کرده‌اند.

شرکت‌های دانش‌بنیان و خلاق فعال در حوزه اینترنت اشیاء در ایران در چند سال گذشته به دستاوردهای بزرگی رسیده‌اند و در حوزه‌های محیط‌زیست، کشاورزی، حمل‌ونقل، مدیریت انرژی، آموزش، سلامت و امنیت محصولات کاربردی خوبی روانه بازار کرده‌اند که برخی از آن‌ها نه‌تنها سودآور هستند، بلکه مانع از خروج ارز از کشور می‌شوند.

ورود شرکت‌های دانش‌بنیان و خلاق به حوزه اینترنت اشیاء

با این حال همچنان این مفهوم در میان بسیاری از مردم ایران، ناآشنا است و آگاهی کافی نسبت به آن وجود ندارد. برای مثال مزایایی که اینترنت اشیاء در صرفه‌جویی منابع انرژی به همراه دارد برای بسیاری از شهروندان و حتی صاحبان کسب‌وکارها شفاف نشده است.

معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری در تلاش است تا با کمک شرکت‌های دانش‌بنیان و خلاق، تولید محصولات مفید و ارائه خدمات در زمینه اینترنت اشیاء را افزایش و استفاده از این فناوری را گسترش دهد.

مرکز ارتباطات و اطلاع‌رسانی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری

20#