با حمایت بنیاد ملی علم ایران انجام شد
بررسی تأثیر آتشسوزی بر ویژگیهای فیزیکی، شیمیایی، میکروبی و بانک بذر خاک
به گزارش مرکز ارتباطات و اطلاعرسانی معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان ریاست جمهوری، رضا عرفانزاده، دانشآموخته دکتری تخصصی زیست شناسی - جامعهشناسی گیاهی از دانشگاه گنت بلژیک و دانشیار دانشگاه تربیت مدرس درباره علت انجام این طرح گفت: همهساله آتشسوزیهای زیادی در مراتع کشور ایجاد میشود که ممکن است موجب نابودی علوفه مرغوب و با ارزش شود. همچنین این آتشسوزیها، خاک با ارزش مراتع را در معرض فرسایش قرار داده و موجب خسارات مالی و زیست محیطی زیادی میشود.
وی افزود: آتشسوزی شدید مراتع ممکن است اثرات زیانآوری بر خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک داشته باشد. همچنین آتش، پدیده تخریبی است که میتواند به شدت به پوشش گیاهی نیز آسیب بزند و به این ترتیب مانع برخی عملکردهای اکوسیستمی مانند نگهداری منابع آب، محافظت از فرسایش خاک و تجمع مواد غذایی، تنوع زیستی و گیاهی میشود. با دخالت آتش، معدنیشدن ترکیبات آلی موجود در پوشش گیاهی و سطح خاک یعنی کربن و ازت بهسرعت روی میدهد.
این پژوهشگر در ادامه بیان کرد: علاوه بر تأثیری که آتش بر ویژگیهای فیزیکی و شیمیایی خاک میگذارد، بانک بذر خاک را نیز میتواند تحت تأثیر خود قرار دهد. بانک بذر خاک، پل زمانی میان تولید و جوانهزنی بذر است که مکانیسمی برای تداوم زنده ماندن گیاه است و مانع از انقراض گیاه در دورههای سخت میشود.
وی ادامه داد: متأسفانه، همهساله گزارشهای زیادی از آتشسوزی در مراتع و جنگلهای کشور ارائه میشود که موجب حذف کامل مقدار زیادی از پوشش گیاهی میشود. یکی از دغدغههایی که وجود دارد، احیای پوشش گیاهی بعد از آتش است.
عرفانزاده تصریح کرد: بررسی پتانسیلهای خود مرتع برای کمک به برگشت پوشش گیاهی میتواند با تأثیری که آتش بر خصوصیات مختلف رویشگاه میگذارد، کامل شود. نتایج این تحقیق برای مدیریت مراتع پس از آتشسوزی و شناخت پتانسیل احیا توسط ورودیهای خود مرتع اهمیت دارد و میتواند کمک زیادی به شناخت اهمیت گونههای بوتهای در مراتع کند.
وی در پایان خاطر نشان کرد: چالشهای مختلفی در انجام این طرح وجود داشت ولی از آنجا که این طرح برای احیای اکوسیستم ضروری بود و به مدیریت مراتع آتش گرفته هم کمک میکرد، با وجود همه مشکلات آن را به انجام رساندم.
#15
Send to friends