"پچ کلمپ" چیست. سوالی که با دیدن این واژه از ذهن بسیاری می‌گذرد و شنیدن آن برای نخستین بار ذهن را درگیر کند.
به گزارش مرکز ارتباطات و اطلاع‌رسانی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، آیا می دانستید که نورون های مغزی نیز زبان ارتباطی با یکدیگر دارند. که با کمک تکنیک‌های الکتروفیزیولوژی می توان آن را دریافت. "پچ کلمپ" یکی از این تکنیک ها است که امکان مطالعه یک سلول مغزی را برای دانشمندان فراهم می کند. با این تکنیک می‌توان تغییرات و ویژگی‌های الکتریکی نورون‌های مغز را مورد بررسی و مطالعه قرار داد. پس این فناوری و دستیابی به آن اهمیت بالایی دارد.
این تکنیک می تواند به صورت غیر مستقیم به تشخیص برخی از بیماری ها کمک کند به این صورت که می توان با مطالعه سلول، تغییرات آن را مشاهده و به تفاوت های آن با یک سلول سالم پی برد. همچنین مطالعه اثرات داروها در سطح یک سلول نیز با استفاده از این تکنیک میسر می شود. تکنیکی که ابداع کنندگانش به واسطه آن جایزه نوبل پزشکی و فیزیولوژی را دریافت کردند.
اما سوال این جا است که با این تکنیک مطالعه تمام سلول ها را می توان انجام داد یا تنها سلول های خاصی با این فناوری مورد مطالعه قرار می گیرند. باید گفت که "پچ کلمپ" بیشتر برای مطالعه سلول های تحریک پذیر استفاده می شود و عمدتا بخشی از آنها نورون های مغزی است.
حسین عزیزی عضو هیات علمی دانشگاه تربیت مدرس و پژوهشگر فعال در این حوزه درباره چالش ها برای توسعه این فناوری اظهار کرد: "پچ کلمپ" فناوری پیشرفته و پر هزینه ای است و فعالیت در این حوزه نیاز به دانش و تجربه بالایی دارد. در کشورمان نیز تنها چند مرکز آن هم به صورت محدود این فناوری و تجربه را در اختیار دارند. ستاد توسعه علوم و فناوری های شناختی معاونت علمی با حمایت از برگزاری کارگاه های مرتبط سعی در آموزش افراد و افزایش سطح دانش افراد در این حوزه دارد.
به گفته وی، "پچ کلمپ" به دو شکل انجام می شود یا مستقیم مطالعه سلول از روی مغز است یا قسمتی از بافت مغز وارد محیط آزمایشگاه شده و مطالعات انجام می شود. پس نیاز به تجهیزات مختلفی است از زنده نگه داشتن بافت مغز، میکروسکوپ¬های مجهز برای دیدن یک سلول تا سیستم هایی که تغییرات الکتریکی سلول را ثبت و آنالیز می کنند. این فناوری تکنیک پیچیده ای است و هر میزان دانش‌مان در این حوزه بالا رود به افزایش بازدهی استفاده از این سیستم ها در کشور کمک می کند. بعلاوه افزایش تجربه و دانش در این حوزه ها امکان توسعه مطالعات بین رشته ای را افزایش می دهد. به عنوان نمونه این حوزه متخصصین در زمینه برق و الکترونیک، محققان حوزه مدلسازی، خبرگان حوزه علوم اعصاب بالینی و پایه را به یکدیگر مرتبط می کند و می تواند منجر به شکل گیری پروژه های مشترک شود.
عزیزی همچنین عنوان کرد: در برخی از کشورها در نزدیک بخش های مغز بیمارستان آزمایشگاهی مرتبط با این حوزه وجود دارد تا مطالعات لازم در این زمینه را انجام دهند.
ستاد توسعه علوم و فناوری های شناختی معاونت علمی در سال های اخیر تلاش های بسیاری در زمینه توسعه زیرساخت های ابزارهای الکتروفیزیولوژی در کشور کرده است چرا که فناوری های بسیاری برای پیشرفت خود نیازمند این زیر ساخت ها هستند. "پچ کلمپ" یکی از این فناوری ها است. در واقع در سطح مغز اگر بخواهیم به مکانیسم¬ها و زیرساخت¬های بسیاری از اعمال شناختی پی ببریم نیازمند داشتن محققان خبره و با تجربه و همچنین تجهیزات در حوزه الکتروفیزیولوژی هستیم.
انتهای پیام/25