صنعت گیاهان دارویی و فرآورده‌های طب سنتی یکی از حوزه‌های دارای ظرفیت بالا و توانمند در ایجاد ارزش افزوده و کارآفرینی است، به طور‌ی که صنایع و جامعه در کشورهای مختلف جهان از این حوزه استقبال کرده‌اند. ایران نیز به عنوان یکی از کشورهای سرشار از ظرفیت‌های نهفته گیاهان دارویی، از ورود به این بازار برخوردار است.

یکی از چالش‌های جدی شرکت‌های دانش‌بنیان و خلاق گیاهان دارویی، ارائه توانمندی‌ها و تولیداتشان به فراتر از مرزهای داخلی و ورود به بازارهای بین‌المللی است

ضعف در وجود مسیری مناسب در همکاری‌های بین المللی، عدم شناخت و رصد بازارهای معتبر خارجی و دارای پتناسیل صادرات گروه‌های محصولات و فرآورده‌های گیاهی و سنتی، لزوم گسترش ارتباطات بین المللی با مراکز بزرگ تحقیقاتی و شرکت‌های توانمند تولیدکننده از چالش‌هایی بود که موجب شد ستاد توسعه فناوری‌های گیاهان دارویی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، زمینه و بستر لازم را برای ورود توانمندی‌های گیاهان دارویی به بازارهای بین‌المللی ایجاد کند.

بر همین اساس، راهبرد گسترش همکاری‌های بین‌المللی در علوم و فناوری‌های حوزه گیاهان دارویی توسط ستاد به طور جدی دنبال شده است.

ستاد در همین راستا برنامه‌های اجرایی و اقدامات گوناگونی را در دستور کار قرار داد که از جمله آن‌ها می‌توان به جذب، انتقال و بومی‌سازی علوم و فناوری‌های پیشرفته سایر کشورها در حوزه گیاهان دارویی، ایجاد نشان تجاری ملی و همچنین نشان‌های تجاری مشترک با سایر کشورها برای صادرات محصولات حوزه گیاهان دارویی اشاره کرد.

گام نخست ایجاد شبکه بین المللی صنعت گیاهان دارویی در کشورهای اروپایی

یکی از گام‌ها برای ورود محصولات و دستاوردهای گیاهان دارویی کشور به بازارهای جهانی به ویژه اروپا، شبکه سازی در این حوزه بود. بر همین اساس، مقدمات ایجاد شبکه بین المللی در کشورهای اروپایی با همکاری مرکز تعاملات بین المللی علم و فناوری معاونت علمی و فناوری با هدف رصد و توسعه صادرات حوزه گیاهان دارویی، تسهیل انتقال دانش و تکنولوژی از کشورهای اروپایی برای صنایع داخلی، تقویت نشان ملی و تسهیل فرآیند صادرات فراهم شد.

تدوین راهبردهای توسعه صادرات فرآورده های صنعت گیاهان دارویی و طب سنتی

باتوجه به اهمیت شناسایی بازار هدف برای صادرات گیاهان دارویی و فرآورده‌های طبیعی و لزوم توسعه زیرساخت‌های لازم برای صادرات و استفاده از ظرفیت‌های کشور در این راستا، کارگروه صنعت و اقتصاد شبکه ملی پژوهش و فناوری گیاهان دارویی، راهبردهای صادرات گیاهان دارویی و فرآورده‌های طبیعی را تدوین کرد.

پس از برگزاری جلسات توسط این کارگروه و بررسی پرسشنامه های تکمیل شده توسط شرکت های دارویی و انجمن های مرتبط، پیش نویس نقشه راه صادراتی تهیه شد.

هدف از اجرای این طرح  بهره گیری بهینه از امکانات و منابع مراکز متولی صادرات محصولات حوزه صنعت گیاهان دارویی و طب سنتی در جهت دستیابی به بازارهای مناسب به منظور افزایش سهم شرکت‌های تولیدکننده و افراد حقیقی و حقوقی فعال در این حوزه است.

کشورهای مقصد صادراتی گیاهان دارویی در این طرح مشخص شدند و کشورهای چین، امارات، قطر، کویت و آلمان، عراق و اقلیم کردستان)، افغانستان و آذربایجان به عنوان کشورهای دارای ظرفیت صادرات گروه فرآورده‌های گیاهان دارویی شناخته شدند..

-در حال حاضر برای گروه گیاهان دارویی مجموع صادرات بیش از 570 میلیون دلار و برای گروه فرآورده‌های گیاهان دارویی و طب سنتی مجموع صادرات بالغ بر 100 میلیون دلار برآورد شده است.

توانمندی کشور در حوزه توید فرآورده‌های گیاهان دارویی رشدی داشت که نیاز به واردات این حوزه را تامین کرد به طوری که در سال 1398 واردات فرآورده‌های طبیعی در سال 99 کاهش داشت.

بازدید از شرکت های مطرح تولید کننده گیاهان دارویی و فرآورده های گیاهی ، دانشگاه های مطرح حوزه و مذاکره در رابطه با مباحث برندسازی مشترک،  قراردادهای کشاورزی، صادرات و واردات، تفاهم‌های علمی و موافقتنامه‌ها در راستای حمایت از فعالان فناور این حوزه صورت گرفت.

برگزاری تورهای متعدد فناوری برای شرکت‌های دانش‌بنیان با همکاری کریدور صادرات خدمات دانش بنیان برای بازدید از شرکت‌های بین المللی توانمند در حوزه‌های یادشده از اقداماتی است که در سال گذشته صورت گرفت و در سال جاری نیز ادامه خواهد یافت.

گزارش از مرکز ارتباطات و اطلاع‌رسانی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری

پایان پیام/24