محصولات و پژوهش‌های فناورانه جدید که در پزشکی هوشمند کاربرد دارد، امکان پیشرفت بزرگی را در ارائه مراقبت های بهداشتی فراهم کرده است. این فرصت های هیجان انگیز همچنین چالش های مهمی را برای پیاده سازی و ادغام فناوری‌ها ایجاد می‌کند.

پیوند میان تجهیزات و انسان

مانند بسیاری از حوزه ها  در این حوزه نیز بین تولیدات فناوری و کاربران نهایی شکاف وجود دارد. از آنجایی که فعالیت های پزشکی بر مبنای تلاش انسانی است  نیاز به پیونددهنده‌هایی وجود دارد تا پزشکان بتوانند از پیشرفت های سریع فناوری بهره مند شوند.

بهزاد دانایی پژوهشگر علوم و فناوری‌های شناختی با بیان این‌که پیوند میان تجهیزات پزشکی و انسان نیازمند توجه به عوامل شناختی و اجتماعی است، گفت:  علوم شناختی چارچوبی را برای تجزیه و تحلیل و مدل سازی عملکردهای پیچیده مغز انسان فراهم می کند و در طیف وسیعی از مسائل در تجهیزات هوشمند و مبتنی بر فناوری کاربرد قابل توجهی دارد.

نظریه‌ها و دانش شناختی، تعامل انسان و رایانه را در زمینه های پزشکی و فرآیندهای مشارکتی با رایانه مورد توجه قرار می‌دهد. علوم شناختی می تواند با پرداختن به مسائلی مانند قابلیت استفاده از سیستم ها، فرایند تصمیم گیری پزشکی و استفاده از تجهیزات را توسعه ببخشد.

به گفته این پژوهشگر علوم و فناوری‌های شناختی، انفورماتیک پزشکی به عنوان شاخه‌ای نوظهور در این عرصه می‌تواند در پیوند با علوم شناختی قابلیت‌ها خارق‌العاده‌ای را ایجاد کند. به طوری که ادغام علوم شناختی با فناوی اطلاعات پزشکی چالش های جالب و ارزشمندی را ارائه می دهد.

زمینه‌های نقش‌آفرینی علوم شناختی در انفورماتیک پزشکی

دانایی با بیان این‌که انفورماتیک پزشکی شامل مجموعه‌ای از علوم و فناوری‌های دارای پیوستگی با یکدیگر است گفت: علوم شناختی و عصب شناسی حوزه های میان‌رشته‌ای هستند که در سال های اخیر شاهد تحولات مختلفی بوده و به پزشکی، مهندسی و تجهیزات پیشرفته پیوند خورده‌اند. در سال‌های آینده و به کمک علوم و فناوری شناختی، فاصله و مرز میان تجهیزات پزشکی و حوزه‌های چون زیست‌فناوری، پزشکی و فناوری اطلاعت بسیار باریک‌تر می‌شود.

دانش پزشکی به کمک فناوری‌های پیشرفته چون علوم اعصاب و شناختی در حال گذار است و آن‌طور که این پژوهشگر علوم شناختی بیان کرد: علم شناختی می تواند به بعد علمی به دانش پزشکی کمک کند و جنبه‌های عملی مربوط به طراحی و اجرا را نیز توسعه ببخشد.

حمایت از پژوهش‌های پزشکی و شناختی

در ایران ستاد توسعه علوم و فناوری‌های شناختی در کنار آموزش و برنامه‌های ترویجی برای آشنایی جامعه با حوزه شناختی و کاربردهای آن به ویژه در حوزه پزشکی، زمینه را برای توسعه محصولات و روش‌های نوآورانه فراهم می‌کند؛ به طوری‌که طرح‌های پژوهشی و ایده‌های نوآورانه با حمایت مالی و تجاری‌سازی در حوزه سلامت مورد استفاده قرار گرفته است.

مرکز ارتباطات و اطلاع‌رسانی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری

#24