توسعه صنعتی بر مبنای اقتصاد دانش بنیان، از طریق نوآوری و تجاری‌سازی فناوری‌ها و عرضه آنها به بازار امکان‌پذیر خواهد بود. از این رو معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان ریاست جمهوری با سرلوحه قرار دادن منویات مقام معظم رهبری و سیاست های ابلاغی ایشان، به منظور تحقق اهداف تعیین شده‌ی حوزه علم و فناوری در اسناد بالا دستی از جمله سند چشم انداز 1404 و نقشه جامع علمی کشور، با تعریف و اجرای طرح های کلان ملی در زمینه ارتقاء و توسعه فناوری و نوآوری، بستر تحقق اقتصاد مقاومتی و دانش بنیان و رشد و توسعه پایدار کشور را فراهم خواهد ساخت.
بخش اول: کلیات
ماده 1: اصطلاحات به کار رفته در این آیین نامه به شرح ذیل می باشند:
1-معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان : منظور معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان ریاست جمهوری می باشد.
2-معاونت: منظور معاونت نوآوری و تجاری سازی فناوری معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان ریاست جمهوری می باشد.
3-مرکز: منظور مرکز طرح‌های کلان ملی فناوری معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان ریاست جمهوری می باشد.
4-طرح: منظور طرح کلان ملی فناوری می باشد.
5-مجری: منظور شخصیت حقوقی یا حقیقی مسئول اجرای طرح و طرف قرارداد معاونت می باشد.
6-بهره بردار: منظور نهاد استفاده کننده از دستاوردهای طرح می باشد.
ماده 2: طرح های کلان ملی فناوری برای نیل به اهداف ذیل تعریف، تصویب و اجرا می شوند:
1-ایجاد، توسعه، انتقال و بومی سازی فناوری‌های دانش بنیان راهبردی در کشور
2-برقراری ارتباط مؤثر بین مراکز علمی، دانشگاهی و تحقیقاتی با صنعت جهت هم افزایی در تولید و تجاری سازی محصولات دانش‌بنیان
3-مشارکت و همکاری نهادهای دولتی، عمومی و خصوصی در اجرای طرح‌های با سطح نسبتاً بالای آمادگی فناوری(TRL) دارای کشش ملی و فراملی
4-بسترسازی برای تقسیم کار ملی، انسجام بخشی و توانمندسازی از طریق مدیریت یکپارچه فرایند اجرای طرح‌های بزرگ ملی فناوری و نوآوری
5-هم افزایی سرمایه‌های انسانی، منابع مالی و امکانات به منظور کسب مهارت‌های لازم و تشکیل هسته های تخصصی جهت اجرای سایر طرح‌های فناورانه در کشور
6-بسترسازی جهت استفاده از ظرفیت شبکه های دانش بنیان، نوآور و خلاق در زمینه تکمیل زنجیره تأمین کالا و خدمات فناورانه
بخش دوم: معیارها و شاخص ها
ماده 3: طرح کلان ملی فناوری طرح دانش بنیانی است با سطح نسبتاً بالای آمادگی فناوری که دارای ارزش افزوده اقتصادی بالا بوده و از نظر اهمیت، حیطه کار و پیچیدگی در حدی است که یک تلاش مشارکتی و هماهنگ بین عناصر و بازیگران مختلف را نیاز داشته و سبب رفع نیازهای اساسی و راهبردی کشور به محصولات و خدمات مبتنی بر فناوری و نوآوری می‌گردد.
ماده 4: طرح‌های پیشنهادی می‌بایست از ویژگی های ذیل برخوردار باشند:
1-مراحل آزمایشگاهی، ساخت نمونه، تست‌های عملکردی و یا اخذ تأییدیه‌های اولیه طرح صورت پذیرفته باشد.
2-از نظر کاربردی، رویکرد محصول محور داشته و ابعاد نوآوری طرح باید حداقل در مقیاس ملی باشد.
3-دارای توجیه فنی و اقتصادی بوده و دستاوردهای حاصل از آن برای متقاضی و بهره‌بردار مشخص داشته باشد.
4-طرح نیازمند همکاری و مشارکت چند نهاد مرتبط با موضوع بوده و یا دستگاه و متولی خاصی برای اجرای آن در کشور وجود نداشته باشد.
5-نتایج طرح باید گستره وسیعی از نیازها و مشکلات جامعه را پوشش داده و از اولویت و کشش ملی برخوردار بوده و پاسخگوی نیازهای فناورانه فعلی و آتی کشور باشد.
6-ظرفیت‌های علمی و فنی و زیرساخت‌های لازم برای اجرای طرح در کشور وجود داشته و دسترسی پیشنهاد دهنده طرح به آنها میسر باشد.
7-پیش بینی‌ها و هماهنگی‌های لازم برای سرمایه گذاری و مشارکت بخش خصوصی جهت تولید و تجاری سازی محصول صورت پذیرفته و امکانات و تجهیزات اولیه فراهم باشد.
بخش سوم: بررسی و تصویب طرح ها
ماده 5: در راستای مفاد این آیین نامه شورایی با نام شورای سیاست گذاری و راهبری به منظور تعیین سیاست‌ها و اولویت‌های فناورانه کشور در هر حوزه و تصمیم‌گیری نهایی درباره تصویب، چگونگی اجرا و اختتام طرح ها شامل اعضای زیر تشکیل می شود:
1-معاون علمی و فناوری رئیس جمهور (رئیس شورا)
2-معاون نوآوری و تجاری سازی فناوری
3-رئیس مرکز
ماده 6: طرح ها پس از بررسی و ارزیابی فنی و اقتصادی اولیه در مرکز در صورت همراستایی با مأموریت های معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان و مفاد بخش دوم این آیین نامه و مشخص شدن چارچوب زمانی و سقف اعتبارات مورد نیاز، به منظور تصمیم‌گیری نهایی در شورای سیاست‌گذاری و راهبری مطرح می‌گردد و در صورت تصویب در شورای مذکور جهت ارزیابی های تکمیلی، انعقاد موافقت نامه و اجرا به مجری توسط مرکز ابلاغ خواهد شد.
ماده 7: به منظور اجرای مطلوب طرح‌ها، اجرای طرح‌های ملی به مجریان توانمند و تأیید شده در بخش های دولتی، عمومی و خصوصی واگذار می‌شود.
تبصره 1: مجری مسئولیت اجرای طرح را به عهده دارد و در مقابل کلیه تعهدات پاسخگو می‌باشد.
تبصره 2: با توجه به نوع طرح‌ها، اولویت واگذاری اجرا به گونه‌ای خواهد بود که به توانمندسازی بخش خصوصی و صنعت مربوطه منتهی گردد.
بخش چهارم: تأمین مالی طرح ها
ماده 8: حمایت مالی معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان از اجرای طرح به صورت وام، کمک بلاعوض و یا ترکیبی از آنها خواهد بود. نوع حمایت مالی از طرح توسط شورای سیاست گذاری و راهبری تعیین خواهد شد.
تبصره 1: اعتبارات اختصاص یافته توسط حوزه معاونت نمی‌تواند صرف خرید زمین، بنا، خودرو، ساخت و تعمیر ساختمان، برگزاری همایش یا استخدام نیرو (به استثنای خدمات تخصصی مرتبط با طرح) و نظایر آن گردد.
تبصره 2: مشارکت مجری و نهاد بهره بردار یا سرمایه گذار با توجه به ظرفیت های موجود، در تامین مالی بخشی از هزینه طرح به عنوان مزیت طرح در تصویب تلقی می شود.
ماده 9: کلیه پرداخت‌های معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان بصورت مرحله‌ای در چارچوب اعتبار مصوب طرح و براساس کنترل، نظارت و ارزشیابی ناظرین فنی و اجرایی، متناسب با پیشرفت طرح در پایان هر مرحله از اجرای آن با تأیید مرکز و در صورت تأمین اعتبار صورت خواهد پذیرفت.
بخش پنجم: مدیریت، راهبری و نظارت بر اجرای طرح ها
ماده 10: مرکز به عنوان نماینده تام الاختیار معاونت، وظیفه مدیریت، راهبری و نظارت بر حسن اجرای طرح را از طریق بکارگیری مشاوران و ناظران تخصصی، تشکیل جلسات شورای راهبردی و کمیته اجرایی، انجام بازدیدهای ادواری از طرح و دریافت گزارشات دوره‌ای مدون و منظم از مجری بر عهده خواهد داشت.
تبصره: در صورت نیاز برخی از ناظران تخصصی از سوی نهاد بهره بردار به مرکز معرفی و در فرآیند نظارت و ارزیابی طرح مشارکت و همکاری خواهند داشت.
ماده 11: به منظور کمک به پیشبرد و نظارت کلان بر اجرای هر طرح، شورای راهبردی زیر نظر معاون نوآوری و تجاری سازی فناوری توسط مرکز تشکیل می‌گردد که جلسات آن عنداللزوم برگزار خواهد شد. ترکیب اعضای این شورا به شرح ذیل می‌باشد:
1-معاون نوآوری و تجاری سازی فناوری (رئیس شورا)
2-رئیس مرکز (نایب رئیس شورا)
3-معاون و یا رئیس نهادها و سازمان های دولتی، عمومی و خصوصی ذیربط در صورت نیاز
4-نماینده و ناظر تخصصی مرکز
5-مجری
6-نماینده تام الاختیار بهره بردار در صورت نیاز
7-یک نفر صاحبنظر ترجیحاً از نهاد تأیید کننده مرتبط با موضوع طرح در صورت نیاز
ماده 12: وظایف شورای راهبردی به شرح ذیل می باشد:
1-تعیین و تصویب سیاست ها و برنامه های اجرایی طرح
2-نظارت کلان و تأیید روند کلی مراحل مختلف اجرای طرح
3-انجام تصمیم گیریهای لازم به منظور رفع مشکلات اجرایی طرح در سطح ملی
ماده 13: هر طرح دارای یک کمیته اجرایی می باشد که در چارچوب مشخص شده در متن موافقت نامه طرح، تشکیل می‌گردد. ترکیب اعضای این کمیته به شرح ذیل می‌باشد:
1-رئیس مرکز و یا نماینده تام الاختیار وی
2-ناظر تخصصی و یا کارشناس مرکز
3-مجری طرح
4-نماینده بهره بردار و یا نهاد تأیید کننده در صورت نیاز
ماده 14: وظایف کمیته اجرایی به شرح ذیل می باشد:
1-بررسی و تأیید برنامه های اجرایی و زمانبندی تفضیلی طرح
2-ارائه نظرات تخصصی و مشاوره های فنی به مجری و مرکز
3-کنترل و نظارت کمی و کیفی بر روند پیشرفت و اجرای طرح بر اساس برنامه زمانبندی
4-مدیریت بر فرآیند مستندسازی و تهیه گزارش های علمی، فنی و اجرایی طرح جهت ارائه به مرکز
5-پیگیری و اجرای مصوبات شورای راهبردی در ارتباط با طرح
بخش ششم: اختتام و مالکیت طرح ها
ماده 15: در فرآیند ارزیابی و داوری نهایی طرح‌ها به منظور اختتام آنها ملاحظات زیر مورد توجه قرار می‌گیرند:
1-دستیابی به اهداف و نتایج مورد انتظار طرح در چارچوب برنامه و شرح خدمات پیش بینی شده در موافقت نامه با رعایت کلیه اصول و استانداردها
2-فراهم نمودن شرایط برای تجاری سازی یا فروش و انتقال دانش فنی با رعایت حقوق مالکیت معنوی طرح
3-أخذ استانداردها، تأییدیه ها و مجوزهای فنی و قانونی از نهادها و سازمان‌های ذیربط و بهره بردار نهایی از نتایج طرح
4-کیفیت مستندسازی و گزارش نهایی تدوین شده طرح
ماده 16: گزارش اختتام طرح توسط مجری در چارچوب مشخص مرکز تهیه و پس از بررسی و ارزیابی توسط ناظرین فنی و کارشناس طرح، برای اخذ تأیید نهایی به مرکز ارسال می گردد و اعلام رسمی اختتام طرح ها، پس از تأیید کمیته اجرایی و مرکز صورت می پذیرد.
ماده 17: پس از اختتام طرح، با توجه به موارد اعلام شده در موافقت نامه آن، در خصوص مالکیت نتایج طرح‌ها اقدامات لازم صورت می پذیرد.
ماده 18: تسویه حساب مالی طرح های اختتام یافته، با توجه به نوع اعتبار آن، در چارچوب موافقت نامه آن با همکاری مرکز و معاونت توسعه مدیریت و جذب سرمایه معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان انجام می‌شود.
تبصره: درصورت لزوم، تصمیم‌گیری درباره چگونگی برخورد حقوقی با مسائل مربوط به تسویه حساب مالی طرح‌ها در شورای سیاست‌گذاری و راهبری انجام می‌شود.
________________________________________
-Technology Readiness Level
فلوچارت دریافت خدمت
