محصولات ژئوماتیک طیف وسیعی از حوزه‌های فناورانه را دربرمی‌گیرد. فناوری‌هایی کاربردی در علوم زمین‌شناسی، سنجش از دور، نقشه برداری، ناوبری و سامانه تعیین موقعیت جهانی، هواشناسی و غیره. این حوزه فناورانه در دنیا سال‌ها است که روندی رو به رشد دارد و در علوم مختلف به کار می‌رود.

ایران هم چند سالی است که به این حوزه ورود کرده است. توسعه این حوزه فناورانه هم با ایجاد 100 شرکت دانش‌بنیان، یک شتاب‌دهنده و 5 مرکز نوآوری روندی صعودی دارد. گروه توسعه فناوری‌های ژئوماتیک ستاد توسعه فناوری‌های فضایی و حمل‌ونقل پیشرفته معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری نیز تلاش می‌کند شبکه‌ای از این خدمات و فناوری‌ها در کشور شکل گیرد.

تاکنون 10 شرکت دانش‌بنیان موفق شده‌اند محصولات خود را تجاری‌سازی کنند و به بازار برسانند. این شرکت‌ها و محصولات کدامند؟

1. طراحی گیرنده‌های کاربردی در صنایع مختلف

مکان پرداز رایمند یکی از شرکت‌های فعال این حوزه است که با طراحی و تولید انواع مختلف گیرنده‌های GNSS خود را به بازار معرفی کرده است. گیرنده‌هایی کاربردی در حوزه کشاورزی، صنعت برق، ساخت و ساز و راه‌سازی، خطوط لوله نفت و گاز، زمین شناسی و معدن، صنایع آب و فاضلاب، کاربری شهری و زمین شناسی و معدن.

2. تعیین مناطق دارای پتانسیل شیوع بیماری

سنجش از دور و مدیریت داده موج نگار خاوران(سامد) نیز از جمله این شرکت‌ها است. حوزه کاری اصلی این مجموعه تولید الگوریتم‌های مورد نیاز (در آزمایشگاه و در میدان) برای استخراج اطلاعات از تصاویر ماهواره‌های مختلف و مدیریت داده در زمینه‌های گوناگونی همچون کشاورزی، معدن، محیط زیست، آب و خاک، آلودگی هوا، پارامترهای جوی، کاداستر و نقشه برداری پهپادی است.

از جمله محصولات تجاری شده این شرکت می‌توان به «سیستم سنجش ازدور و مدیریت داده تصاویر ماهواره‌ای در حوزه های مختلف معدن، کشاورزی، سلامت و پزشکی، مدیریت شهری، هواشناسی، مکان‌یابی معادن مواد مختلف با استفاده از تصاویر ماهواره‌ای»، «تولید روزانه نقشه مناطق شیوع زنگ گندم با استفاده از تصاویر ماهواره ای»، «شکارسازی تنش‌های گیاهی و پیش‌بینی برداشت محصول»، «تولید نقشه تبخیر و تعرق با استفاده از تصاویر ماهواره ای» و «تعیین مناطق دارای پتانسیل شیوع بیماری» اشاره کرد.

3. سرویس یکپارچه نقشه و اطلاعات مکانی

شرکت مهندسی فرانگاشت نوآور نیز با طراحی سرویس یکپارچه نقشه و اطلاعات مکانی به جرگه این شرکت‌ها پیوسته است. «عدم استفاده از موتورهای تجاری و تولید در شرکت فرانگاشت بر مبنای منابع متن باز»، «ارائه سرویس‌های مکانی متنوع (نمایش، ویرایش و جستجو) به کلیه سامانه‌ها»، «هزینه پایین‌تر فروش و پشتیبانی نسبت به نمونه‌های خارجی»، «فارسی بودن زبان برای کشورها و مناطق همزبان (افغانستان، تاجیکستان، اقلیم کردستان)» و «اپلیکیشن موبایل برای استفاده روی دستگاه‌های با سیستم عامل اندروید» از جمله مزایای این سیستم است.

مرکز تبادل اطلاعات مکانی هم محصول تجاری شده دیگر این شرکت است که شبکه‌ای برای به اشتراک گذاری اطلاعات مکانی بین سازمان ها محسوب می‌شود. سامانه مکانی تملک اراضی هم توسط فناوران این مجموعه طراحی و تولید شده است.

4. سامانه پایش ماهواره‌ای

دورکاو پایش زیمان هم مجموعه دیگری است که با تولید محصولات فناورانه خود در تلاش برای توسعه این حوزه کاربردی در کشور است. این شرکت در پنج بخش GIS، سنجش از دور، نرم‌افزار، فتوگرامتری و نقشه‌برداری فعالیت می‌کند.

«سامانه شناسایی زیرسطحی»، «سامانه پایش ماهواره‌ای»، «سامانه مدیریت و ارزشگذاری املاک» و «خدمات حقوقی و قضایی مبتنی بر فناوری اطلاعات مکانی» نیز محصولاتی است که توسط این شرکت به بازار عرضه شده است.

5. تولید محصولات نقشه‌برداری

هیرو نگار پارس با هدف تولید گیرنده GNSS/GPS تاسیس شده و با تحقیق و توسعه به فناوری تولید محصولات نقشه‌برداری رسیده است. گیرنده نقشه برداری ماهواره‌ای (S10 Xima)، ردیاب HIRO A10 و موبایل GIS دقیق M10 از جمله محصولات تولیدی این شرکت است که با قیمتی پایین‌تر از محصولات مشابه خارجی به بازار عرضه شده است.

6. خودکار کردن تحلیل تصاویر هوایی و ماهواره‌ای

بوم نگاران هوشمند امید نیز در زمینه پردازش تصاویر ماهواره‌ای و هوایی برای استفاده کشاورزی و شهری فعالیت می‌کند. از جمله محصولات تجاری شده این شرکت فناور می‌توان به پردازش خودکار کل کشور (امکان پیاده سازی این مدل در کشورهای همسایه)، داشبورد مدیریتی برای مدیریت هوشمند مزارع و استفاده از مدل‌های هوش مصنوعی اشاره کرد.

این شرکت با استفاده از هوش مصنوعی مانند روش‌های بینایی ماشین، یادگیری ماشین و پردازش تصویر، به دنبال خودکار کردن تحلیل تصاویر هوایی و ماهواره‌ای است.

7. طراحی سیستم هوشمند مکان محور نگهبانی

شرکت موج آفرینان اندیشمند در حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات و نرم‌افزارهای رایانه‌ای فعالیت دارد. این مجموعه فناور با تجاری‌سازی «سیستم هوشمند مکان محور نگهبانی، گشت و بازرسی ( سهنگ )»، «سیستم هوشمند مکان محور ناوگان خودرویی سازمانی ( سهند )»، «سیستم جامع مکان‌محور مدیریت جلسات و دستورات ( مجلس )» و «دستگاه مترسک الکترونیکی ( برای دور کردن حیوانات و پرندگان )» نیز از جمله مجموعه‌های فناورانه‌ای است که به این حوزه ورود کرده است.

8. سامانه پایش سیل و آتش‌سوزی

موسسه سنجش از دور بصیر  شرکتی است که با طراحی «سامانه پایش سیل و آتش سوزی»، «سامانه ستیا»، «داشبورد مدیریتی» پیام رسان سازمانی رایکا» و «سامانه پرداز» در تلاش برای توسعه فناوری‌های ژئوماتیک در کشور است.

این موسسه نخستین و تنها شرکت خصوصی ایرانی عضو جامعه بین‌المللی فتوگرامتری و سنجش از دور (ISPRS) است که با هدف توسعه علوم نوین درحوزه‌هایی نظیر سنجش از دور، سیستم‌های اطلاعات مکانی، محیط‌زیست و ژئوفیزیک (زلزله شناسی و مهندسی زلزله و اکتشاف منابع زیرزمینی)، انتقال دانش فنی و مشاوره علمی آغاز کرده است.

9. توانمندسازي بافت‌هاي فرسوده

حوزه اصلي فعاليت کاوش راه اندیشه، ارائه خدمات به پروژه‌هايی است که توليد، استفاده و مديريت نقشه و داده‌های مکانی نقشی اساسی در تحقق آنها دارند. این شرکت خدمات خود را در حوزه‌های مختلفی مانند  «نقشه‌برداری»، «شهرسازی»، «طراحی شهری»، «معماری»، «ساماندهی و توانمندسازی بافت‌های فرسوده و سكونتگاه‌های غيررسمی»، «شبكه‌های آبياری و زه‌كشی»، «عمران»، «راه و ترابری»، «نفت و گاز»، «آمار»، «محيط‌زيست» و «خدمات كامپيوتری» ارائه می‌کند.

سامانه اطلاعات مکانی تحت وب کارا مبتنی بر دانش داخلی و توان متخصصان ایرانی و استفاده از استانداردهاي بين‌المللي و فناوري متن باز از جمله محصولات تجاری شده این شرکت است. این محصول «امکان استقرار و نصب سريع»، «امکان توسعه سریع براساس اعلام نیاز کاربر»، «سرعت پردازش بالا»، «سهولت استفاده از سيستم توسط کاربران»، «امکان استفاده از داده‌های غيرساختاريافته»، «مديريت پايگاه داده مکانی يکپارچه حجيم مستقل از حجم داده‌ها» و غیره را دارد.

10. تولید ربات‌های پرنده

 گروه صنعتی فرابرد با قریب به یک ده فعالیت پیشرو در طراحی و تولید ربات های پرنده با بهره گیری از توان متخصصان این حوزه موفق به طراحی و ساخت ربات‌های بدون سرنشین پرنده در کشور شده است. ربات های پرنده این مجموعه فناور با کیفیت و قدرت بسیار بالا و در سطوح گوناگون در رقابت با بهترین برندهای دنیا تولید شده است.

«پهپاد فتوگرامتری توکا»، «پهپاد فتوگرامتری استورم 2»، «پهپاد فتوگرامتری استورم 2»، «ویژن»، «پهپاد فتوگرامتری استورم »3، «پهپاد پلیکان 1 سمپاش»، «پهپاد پلیکان 2 سمپاش» و «پهپاد درنا (ویتول)» محصولات دانش‌بنیان تجاری شده این گروه فناورانه است. مداومت پروازی بالا بیشتر از محصولات مشابه خارجی و قیمت مناسب با تمام امکانات از جمله مزایای این محصولات است.

گزارش از مرکز ارتباطات و اطلاع رسانی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری

پایان پیام/23