دبیر ستاد توسعه علوم و فناوری‌های شناختی از ایجاد گروه روانشناسی شناختی در دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه تهران خبر داد.

به گزارش مرکز روابط عمومی و اطلاع رسانی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، سیدکمال خرازی، دبیر ستاد توسعه علوم و فناوری‌های شناختی معاونت علمی در دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه تهران در سمیناری که با حضور اساتید، دانشجویان و علاقه مندان به حوزۀ علوم شناختی تشکیل شده بود به ایراد سخنرانی با موضوع رویکرد شناختی به مدیریت پرداخت.
خرازی در ابتدا با اشاره به ساختار مغز و کارکردهای آن، نقش قطعه پیشانی و کارکردهای اجرایی آنرا در مدیریت کارکردهای شناختی مغز تشریح و اظهار کرد: فراشناخت، همچون نرم‌افزار بهینه سازی کارکردهای شناختی در اثر تجربه، تمرین و کسب دانش در قالب مدارهای عصبی در قطعه پیشانی مغز شکل  می‌گیرد، و لی در عین حال، نمی توان نقش هیجان را در کارکردهای شناختی انسان نادیده گرفت.

دبیر ستاد توسعه علوم و فناوری‌های شناختی معاونت علمی به سازمان‌های دانش‌بنیان که اطلاعات، دانش و یادگیری سرمایۀ کلیدی آنها است اشاره کرد و گفت، می‌توان از استعارۀ مغز برای خلق سازمان‌های مناسب با عصر اطلاعات استفاده کرد، زیرا همان گونه که مغز یک پردازشگر قدرتمند و برخوردار از بانک حافظۀ وسیع و سیستمی هولوگرافیک است و حافظه و هوش در سراسر مغز توزیع شده است، در سازمانهای دانش بنیان نیز می توان از الگوی مغز و کارکردهای شناختی آن جهت طراحی و سازماندهی سازمانهای نوین استفاده کرد.
وی عنوان افزود: سازمان دانش بنیان نیز در واقع، یک سامانۀ اطلاعاتی هستند که دائماً درگیر پردازش اطلاعات می‌باشند. فناوری اطلاعات، ارتباطات و شبکه‌ها این پردازش را تسهیل و تشکیل هوش سازمانی را امکان پذیر می‌سازد‌.

عضو هیات علمی دانشگاه تهران بیان کرد: در دنیای متغیر امروز، سازمانها در انجام تکالیف خود با محیطی آشوبناک، پیچیده و اطلاعات حجیم و فزاینده روبرو هستند که یادگیری دائمی را برای انها حیاتی ساخته است. حال این سؤال مطرح است که آیا سازمانها می‌توانند یادگیری را یاد بگیرند؟ علم سایبرنتیک پیشنهاد می‌کند که سازمانهای یادگیرنده باید محیط وسیع تر خود را پویش، تغییرات را برآورد و متغیرها را ردیابی کنند، توانایی ایجاد سؤال، چالش و تغییر هنجارها و مفروضات عملیات را توسعه دهند و از تغییر دائمی سازمان در جهت ایجاد تحول، خطرپذیری، خلاقیت و حل مسأله استقبال کنند.

خرازی اشاراتی نیز به سرمایۀ اجتماعی، مدلهای ذهنی و نوآوری داشت و گفت: انسانها براساس مدلهای ذهنی خود به اکتساب، ذخیره، انتقال و بهره‌برداری از اطلاعات و نوآوری می پردازند. البته، سرمایۀ اجتماعی سازمان را می‌توان متشکل از شبکه‌ها و سرمایه‌های فکری نهفته در آنها دانست. سرمایۀ اجتماعی بر یادگیری سازمانی، شناخت مدیران و کارآفرینان و نهایتاً تغییر و نوآوری سازمان تأثیر دارد.
 وی همجنین به برخی از مدلهای تغییر سازمانی مانند SCARF و CORE اشاره کرد که از طریق آنها می توان اثر تغییرات سازمانی را بر کارکنان سازمان در نظر گرفت و گزینه‌های مختلف برای کاهش اثرات سوء تغییر را بررسی، تعدیل و جبران کرد.

دبیر ستاد توسعۀ علوم و فناوریهای شناختی به گوگل همچون یک سازمان دانش بنیان اشاره کرد و سازماندهی مبتنی بر رویکرد شناختی و پیوندگرایی، فرهنگ سازمانی جذاب، دور از تکلفات اداری و مبتنی بر کار گروهی، استخدام افراد عاشق کار و خلاق، تلفیق زندگی فردی و کاری کارکنان و انطباق انگیزه ها و اهداف آنها با اهداف سازمانی، تسهیم افتخارات فردی با دیگران به منظور شکل‌گیری خانوادۀ سازمانی و گسترش فضای اخلاقی، پاسخگویی به مشتریان و معناگرایی در سازمان را از ویژگیهای گوگل برشمرد.

به گفتۀ خرازی، مطالعات شناختی، مدلها و فرایندهای شناختی حاکم بر انتخاب راهبردی مدیران را بررسی و نحوۀ اتخاذ تصمیم را در دنیای عدم قطعیت تبیین می‌کند. رویکرد شناختی نوخاستگی در سازمان را تشویق می کند و سازمان را همچون مغز، یک پردازشگر اطلاعات می پندارد. استفاده از استعارۀ مغز به مدیران کمک می کند تا تصمیمات مؤثرتری بگیرند، تغییرات سازمانی را رهبری کنند و از طریق فعالیت گروهی، عملکرد سازمان را بهبود بخشند.

وی تصریح کرد: از آنجا که سازمان در واقع اجتماعی از مغزهای پردازشگر است، اگر انسانهای فرهیخته دور هم جمع شوند و با هم تبادل اطلاعات داشته باشند می‌توان انتظار داشت که تحول شگرفی در سازمان اتفاق ‌افتد. به تعبیری می‌توان سازمان را همچون منظومۀ آحاد انسانی در نظر گرفت و نقش مدیریت در هدایت سازمان را به مثابه نقش کارکردهای اجرایی در هدایت عملکرد مغز دانست، به نحوی که با تأمین دانش، فراشناخت، خرد جمعی و حافظۀ سازمانی، موجبات یادگیری سازمانی و سازمان یادگیرنده را فراهم ساخت.

وی در پایان جلسه با توجه به حضور اساتید و دانشجویان مدیریت آموزش عالی، به نکات زیر برای توسعۀ مدیریت دانشگاه بر اساس استعاره مغز، اشاره کرد:

• انتخاب اعضای هیأت علمی متخصص، فرهیخته، خود تنظیم و خلاق،

• ارتقای شناخت و فراشناخت اعضای هیأت علمی و کارکنان دانشگاه،

• انتخاب راهبرد دانشگاه همچون یک سازمان یادگیرنده و توسعۀ نقش فناوری اطلاعات در آن،

• تشکیل گروههای کاری تخصصی و تشویق تعاملات افقی درون رشته ای و میان رشته¬ای،

• تأکید بر نگرش، مهارت و دانش و تشویق اندیشۀ آزاد و احساس رضایت در محیط کار،

• انطباق اهداف و انگیزه¬های فردی و سازمانی و رشد احساس تعلق متقابل بین فرد و سازمان،

• انتخاب اعضای هیأت علمی متخصص، فرهیخته، خودتنظیم و خلاق، ارتقای شناخت و فراشناخت اعضای هیأت علمی و کارکنان دانشگاه،

• انتخاب راهبرد دانشگاه همچون یک سازمان یادگیرنده و توسعۀ نقش فناوری اطلاعات در آن،

• تشکیل گروههای کاری تخصصی و تشویق تعاملات افقی درون رشته ای و میان رشته‌ای،

• تأکید بر نگرش، مهارت و دانش و تشویق اندیشۀ آزاد و احساس رضایت در محیط کار،

• انطباق اهداف و انگیزه های فردی و سازمانی و رشد احساس تعلق متقابل بین فرد و سازمان

در پایان نیز دبیر ستاد توسعه علوم و فناوری‌های شناختی معاونت علمی، نوید ایجاد گروه روانشناسی شناختی در دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه تهران به ریاست آقای دکتر حاتمی را داد.

انتهای پیام/25